De Bijbelse normen en waarden staan bij de SGP hoog in het vaandel. In de ruim honderd jaar dat de SGP bestaat is de samenleving enorm veranderd. Het SGP-geluid lijkt echter te zijn vrijgesteld van deze transformatie. Het ideaalbeeld van de SGP lijkt steeds meer een utopie te worden. Is er nog toekomst voor het protestants-christelijke conservatieve geluid in de Nederlandse politiek?
De Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP) is de oudste nog bestaande politieke partij van Nederland. De standpunten en voornemens kunnen volgens de SGP herleid worden tot drie kernbegrippen: leven, gezin en Nederland. In 2021 is Nederland meer dan ooit multireligieus en -cultureel. Deze werkelijkheid schuurt bij tijd en wijle met de idealen van de SGP. De achterban van de SGP is vooral te vinden in de zogeheten Biblebelt van Nederland. In gemeenten zoals Staphorst, Urk en Nunspeet ligt het percentage SGP-stemmers enorm hoog. In 2017 stemden zelfs ruim 50 procent van de inwoners van Urk op de SGP.
Kees van der Staaij is sinds 1998 Tweede Kamerlid van de SGP en sinds 2010 fractievoorzitter. Van der Staaij staat te boek als een capabel en betrouwbare volksvertegenwoordiger. Als minderheidspartij is het voor de SGP van groot belang om staatsrechtelijk veel kennis en kunde in huis te hebben. De ingebouwde staatsrechtelijke waarborgen beschermen de positie van minderheden in Nederland. Van der Staaij is van huis uit een jurist. Zo nu en dan komt dit in de Kamer naar voren. Zo was Van der Staaij het enige Kamerlid dat vooraf waarschuwde dat de wettelijke basis voor de avondklok wel erg gering was. De rechter kwam tot dezelfde conclusie. Uiteindelijk werd dit vonnis in hoger beroep van tafel geveegd, maar dat het juridisch mager was staat buiten kijf.
De in 1918 opgerichte partij zou het liefst zien dat in Nederland het christelijk geloof breed gedragen zou worden en dat de regering zou uitgaan van de Bijbelse normen en waarden. De SGP formuleert het als volgt: ‘’Ons ankerpunt is God.’’ De partij pleit voor een traditioneel gezin bestaande uit één man, één vrouw en kinderen. Om grote gezinnen te stimuleren krijg je bij het vierde kind een bonus van 1.000 euro. Daarentegen moet de fiscale discriminatie van eenverdieners worden aangepakt: ‘’Een eenverdiener betaalt, zonder dat te weten, tot wel 7x méér belasting dan z’n buren waar de beide partners samen hetzelfde inkomen hebben. Dat is puur onrecht.’’
In de zorg pleit de SGP voor een balans tussen private initiatieven en overheidsbemoeienis: ‘’De kritiek op ‘de marktwerking’ in de zorg mag er niet toe leiden dat de overheid dan maar alle problemen voor haar rekening neemt. De zorg is zeker geen ‘super-markt’, maar vraagt ook niet om een ‘super-staat’!’’ Voor zorg- en hulpverleners moet er een structurele salarisverhoging komen. De SGP wil opkomen voor het ‘scheppingswonder’, de bevruchting. Om deze reden is de SGP dan ook van mening dat de huidige Abortuswet moet worden afgeschaft: ‘’Iedere abortus is er één te veel.’’ Ook aan het einde van het leven wil de SGP dat er veel zaken veranderen: ‘’Het leven is het meest kostbare geschenk dat God ons geeft. Wie zijn wij om het heft in eigen hand te nemen of anderen op verzoek te doden?’’ De SGP pleit dan ook voor betere palliatieve zorg en het afschaffen van de Euthanasiewet.
Begin 2019 zorgde de vertaalde Nashville-verklaring voor de nodige ophef in Nederland. De verklaring bestaat uit 14 artikelen. Een kleine passage uit het manifest: ‘’WIJ BEVESTIGEN dat het zondig is om homoseksuele onreinheid of transgenderisme goed te keuren.’’ De verklaring werd algauw bestempeld als het ‘homohaatmanifest’. Dat Van der Staaij de verklaring ondertekende werd hem dan ook allerminst in dank afgenomen. Zelf was Van der Staaij vooral verbaasd over de ophef die is ontstaan naar aanleiding van zijn ondertekening: “De SGP heeft er nooit een geheim van gemaakt te staan voor de bijbelse noties over huwelijk, gezin en seksualiteit.”
Op het gebied van klimaat en energie is de SGP vooral van mening dat we minder energie moeten verbruiken. De resterende energiebehoefte moet dan zo veel mogelijk duurzaam worden geproduceerd. Dit is in een notendop het zelf benoemde ‘’nuchtere en consistente energie- en klimaatbeleid’’ van de SGP. Verder pleit de partij voor herinvoering van de basisbeurs, is het tegen referenda en wil de partij de coffeeshops sluiten. Als het aankomt op internationale samenwerking dan pleit de SGP voor samenwerking tussen lidstaten, maar de EU mag geen ‘superstaat’ worden.
In de peilingen is er geen partij minder belangwekkend dan de SGP. Als een ware achtbaan fluctueren bijna alle partijen van hoog naar laag en omgekeerd, maar de SGP blijft een zeer stabiele factor met zo’n 2 à 3 zetels. Maar wie weet kunnen de conservatieven onder leiding van Van der Staaij 17 maart verrassen, wie zal het zeggen?
Julian Uil
