Beeld Ether onthuld in borgtuin Verhildersum

LEENS – Vrijdag is in de tuin van Borg Verhildersum een nieuw beeld onthuld van Eddy Roos. Het betreft het beeld Ether, dat wordt gezien als ‘de kroon op het werk’ van de in Valom wonende kunstenaar.

De vroegere conservatrice Tine Clevering-Meijer van Borg Verhildersum startte in 1975 een project waarbij de borgtuin en beelden één geheel zouden moeten gaan vormen. Eddy Roos viel destijds de eer te beurt om hiermee aan de slag te gaan. Ether is inmiddels het twaalfde beeld.

Uiteraard stond burgemeester Henk Jan Bolding terecht even stil bij de rol van Clevering-Meijer bij dit project.

We staan hier in de nalatenschap van een Groningse die we vandaag de dag ‘power-vrouw’ zouden noemen. Een markante, gedreven persoonlijkheid met hart én ziel voor Groningers en het Groninger erfgoed. Het is aan Tine Clevering-Meijer te danken dat we ook in het hier en nu kunnen genieten van een borgtuin die zijn weerga amper kent. Een tuin die de imponerende, schitterende pracht van dat  eeuwenoude steenhuis op een bijzonder manier benadrukt.

Tuin, borg, koetshuis, schathuis, Welgelegen, het arbeidershuisje, het park, de poort, de til, de loophut en de duivenslagpoort vormen een uniek ensemble op oeroude, door mensenhanden opgeworpen grond. Een ensemble dat de rijke Groningse geschiedenis op een verbluffende manier blootlegt. Een ensemble dat zwijgend getuigt van de grandeur van de Groningse landadel; van welvaart, rijkdom en aanzien.

Het is de tuin – de tuin van Tine Clevering-Meijer – die de verbindende schakel van al fraais vormt. En in die tuin vormen de beelden van artistiek duizendpoot Eddy Roos uit Uithuizen de onmiskenbare brandpunten. Ze vormen de kers op die toch al smakelijk taart; ze maken de tuin af.

Die beelden lijken te zweven. Ze harmoniëren en definiëren. Ze dwingen op een prettige manier tot beleven. Ze verbinden die oeroude grond met die kenmerkende Groninger wolkenlucht. Ze vormen de kroon op het werk van die onvermoeibare Tine Clevering-Meijer. Ze hóren bij Verhildersum; gaan er naadloos in op. Op een organische, vanzelfsprekende manier.

De eerste creatie van die veelzijdige kunstenaar stamt uit 1976. Daarna volgde successievelijk nog een tiental. ‘Noortje’ kreeg gezelschap van de al even zwierige Lennie, Lenna, Marjan, Patricia, Liesbeth, Rachel en Katja. Om voorlopig afgerond te worden met naamloze dames die water, lucht en aarde op een zinnenprikkelende manier verbeelden.

Het gezelschap draagt onmiskenbaar het stempel van Eddy Roos. Hoe zeer ze ook verscheiden zijn: de hand van de kunstenaar is er moeiteloos in te herkennen. Zijn vormtaal uit duizenden te onderscheiden.

De huidige elf beelden vormen elk op zich al een bezienswaardigheid. De combinatie is echter meer dan de som der delen. En die som wordt vandaag nog  verder vergroot, verbreed en verrijkt.

Water, Lucht en Aarde krijgen gezelschap van een element waarvan de Griekse filosoof Aristoteles veronderstelde dat het verantwoordelijk was voor de cirkelbewegingen die hemellichamen – sterren en planeten – maken: ether. Het element zou die lichamen binden.

Precies dat is de functie die Eddy Roos zijn nieuwe verbeelding heeft: samenhang in dat wat er al staat brengen. Eenheid smeden; nog meer eenheid. En dat gebeurt op een imposante manier. Groter en grootser dan het andere werk dat hier te vinden is. Maar weer: onmiskenbaar Eddy Roos. Om dat te constateren, hoef je niet persé kunstkenner te zijn.

Ether mag dan de samenhang met de andere beelden versterken; Ether is niet het sluitstuk van Eddy Roos zijn imponerende levenswerk. Dat sluitstuk moet nog volgen. Dat sluitstuk heet ‘Vuur’.

Maar eerst: Ether. Een aanwinst waarmee ik iedereen die Verhildersum een warm hart toedraag, van harte wil feliciteren

En tot slot nog even dit. Ik las in een onlangs gehouden interview met de Uithuizer kunstenaar dat de jaren toch wel wat dreigen te gaan te knellen. Vandaar dat ik hierbij de vurige wens uitspreek dat het Eddy Roos gegeven mag zijn het vuur te vinden om snel de definitieve kroon op zijn unieke collectie hier te plaatsen!