29 juni 2022 Onderdendam ( Gr. ) Woensdag 29 Juni 2022, 05u35 ( Zomertijd ): “ O- wind. Windkracht 2. Bewolkt. Wel een wolkendek in het noorden en het oosten. De zon die net 27 minuten op is , moet zich daar ergens achter bevinden. Onder dat dek is een stuk lucht te zien met een zacht oranje kleur. Zojuist, nog geen minuut geleden kwam ik met onze hond Nantske het hoogholtje opgeklommen, dat hoge standpunt over het Boterdiep waarvan uit een goed uitzicht is over de omgeving hier. Je kunt tot diep in de landerijen beneden kijken. ‘Shjjjjhiet’, een dikke houtduif [ Columba palumbus L. ] scheert op nog geen halve meter van me vandaan over de brug en landt in de met klimop overgroeide es [ Fraxinus excelsior L. ] in onze binnentuin. Daar nestelt minimaal een houtduivenpaar. Terwijl mijn blik de vogel volgt, neem ik ook de kans waar om het zuiden en westen af te speuren naar soorten wolken. Hier een vreemd beeld. Het zijn niet meer echt schapenwolkjes die ik daar zie. In de lucht hangen tientallen wolken, behoorlijk breed gebouwd. Het doet nog het meest denken aan een voor de rede liggende vloot olietankers. Wachtend tot de prijs voor ruwe olie alle oude records breekt. Het geheel oogt niet bepaald onschuldig. Gerust stellend begint de partner van de duif van zoeven te koeren vanuit de es waar haar ‘man ‘ zojuist in geland is. Waarschijnlijk is die al weer weg voor nieuw voedsel voor de jongen. Kuikens worden gevoed met ‘duivenmelk ‘vanuit de krop. Maar wat is dat nou precies die ‘duivenmelk ‘? Op de site www.dekennisvannu.nl vond ik een heldere uiteenzetting daarover: Nauwelijks meer te harden.. ‘ Zowel mannetjes- als vrouwtjesduiven, maar ook flamingo’s en mannetjes- keizerspinguïns, kunnen ‘melk’ produceren om hun jongen mee te voeden. Ze slaan de substantie op in hun krop, een verbreding van de keel voor de maag. Andere vogelsoorten gebruiken hun krop alleen om voedsel op te slaan, waar het wordt voorbewerkt voordat het verder de spijsvertering ingaat of aan de jongen wordt gevoerd. Twee dagen voordat de babyduifjes hun ei uitkruipen begint de productie van duivenmelk bij de ouders. Deze duivenmelk blijkt essentieel te zijn voor de groei en ontwikkeling van de kleine duifjes. Duivenmelk bestaat uit eiwitten, vet, koolhydraten en mineralen. Ook bevat het bepaalde antistoffen, zoals in moedermelk. Onderzoekers noemen het een ‘evolutionaire analogie’: de functie van duivenmelk lijkt erg op die van zoogdierenmelk, maar het wordt via een hele andere weg geproduceerd. De Australische onderzoekers hebben de verschillen in genetische expressie vergeleken tussen ‘lacterende’ duiven en duiven die dat op het moment niet deden. Ze ontdekten meer dan duizend genen die verschillend tot expressie kwamen. Omdat het duivengenoom nog niet geheel bekend is, hebben de onderzoekers de genen vergeleken met het kippengenoom. Daardoor kunnen ze niet met zekerheid aanwijzen waar de veranderde genen voor coderen. Overigens geeft de term ‘duivenmelker’ alleen aan dat iemand duiven houdt, en niet dat diegene duivenkeeltjes uitknijpt voor hun melk. ‘ Voor de echt nieuwsgierigen onder ons . Dit is het wetenschappelijk artikel waarop de uiteenzetting is gebaseerd: Meagan J. Gillespie e.a., ‘Histological and globasl gene expression anaylis of the ‘lactating’ pigeon crop’, BMC Genomics, 18 september 2011. Terug naar nu . Rechts van de brug op nog geen vijfentwintig meter van me vandaan kruist een meerkoet [ Fulica atra L. ] over de volle breedte door het kanaal. Zwijgend dat wel. Een scholekster [ Haematopus ostralegus L. ] houdt zijn bek niet, integendeel. Met een fel salvo aan ritmische rollers komt hij overvliegen op weg naar het noorden. Ver weg in het oosten laat een soortgenoot horen door middel van een positieroep waar hij zich bevindt. Huismussen [ Passer domesticus L. ] , mogelijk als reactie , beginnen onderling door luid te tsjilpen weer de hiërarchie van de dag te bepalen. Die kan iedere dag anders zijn. Al die vogelgeluiden. Ze klinken me als muziek in de oren. Iedere dag weer maken ze dat ik, ook wanneer ik even geen zin heb, toch weer de moed heb om te wandelen op ‘De winkelhaak ‘. Vannacht heb ik slecht geslapen vanwege een in mijn familie diep ingrijpende gebeurtenis. De gewelddadige dood van mijn oudste zus, nu bijna drie en twintig jaar geleden. Met dat soort ‘ aardschokken ‘ heb ik langzamerhand leren leven in de loop der jaren. Ik weet dat de eerste dagen dat ik er noodgedwongen weer hardhandig door publiciteit er over aan herinnerd wordt, het leven nauwelijks te harden is en ik soms volledig de weg kwijt ben. Langzamerhand glijdt dan de spanning en onrust uit mijn lijf totdat ik het begin van de dag weer even zonnig kan inzien als hij in feite is. Ik ga het bruggetje af en zet met onze hond de eerste stappen op mijn wandelpad. Nantske draagt nog steeds een plastic kap omdat ze anders haar hele linker lies openbijt. Welkom windscherm Twee boerenzwaluwen [ Hirundo rustica L. ]kijk ik na, die op een hoogte van maar twee meter over het schelpenpad scheerden, daarna een duikvlucht naar mugjes maakten boven de wei rechts van Annemarie de Haan. Het wolkendek boven me wordt niet zo zeer dikker maar de losse wolkjes lijken zich wel meer te organiseren tot een onheilspellend geheel. Zonlicht dringt er uitsluitend doorheen alsof het een zeef moet passeren met uiterst fijne bedrading. Het licht om me heen is behoorlijk zwak. Het maakt me onrustig maar ook een beetje bang, omdat het er zo onvoorspelbaar en dreigend er uit ziet. Met opluchting begroet ik een van mijn ‘Huis’-kraaien [ Corvus corone L. ] , de volwassen oudervogel, die wederom op zijn vaste plek zit. In de top van de meidoornstruik [ Crataegus monogyna L. ] op de hoek waar het pad een afslag neemt naar het zuiden. Het is fris trouwens door de oostenwind. Ik loop in mijn wollen vest rond. Dat kan. Het is een graad of vijftien op dit moment zag ik vanmorgen op mijn buitenthermometer. Mijn ‘Huis’- kraai vliegt pas op als ik met Nantske de hoek omsla. Verkast naar de volgende meidoornstruik, het begin van een aaneengesloten reeks van acht struiken. Die vormen op dit vlakke land een zeer welkom windscherm. De partner blijkt al op het pad tegenover de struiken te zitten. Zodra we dichter bij hen komen, vliegen ze samen op, nemen hoogte en vliegen richting de Havertsetocht. Zwijgend trouwens, net als de scholeksters die nu overkomen en duidelijk bezig zijn met een patrouilleronde door hun voedselgebied. Om te kijken of er eventueel concurrenten zijn. Daar hoeven ze niet lang op te wachten. ’Piet…piet…pie-iet..’, een soortgenoot dient zich aan, gaat wel een paar banen hoger zitten in de lucht om botsingen te vermijden met de twee territoriale typen, verdwijnt dan richting het zuiden. Dan wordt het een lange tijd stil. Nantske doet haar behoefte en ik ruim die op. ‘KLABAM ‘, het luchtpers- kanon lijkt wel dichterbij te staan. Het zal de wind wel zijn die dat veroorzaakt. Opnieuw vrijwel geen geluid meer, hoogstens wat gerucht vanaf de N995. Een hond blaft ver weg op het erf van de familie van Middelkoop, zeker anderhalve kilometer hier vandaan. Drie bergeenden [ Tadorna tadorna L. ] komen op vijf meter hoogte over. Jagen elkaar met veel lawaai op om harder te vliegen. Eigenlijk zijn het geen kreten. Meer een soort geschraap dat eindigt in een rollend geluid:’ Rrrrhhhhhrrrrrhhhhhhch ‘. Druk en lawaaierig is het in de lucht daardoor. Terwijl hier op de grond nauwelijks tot geen activiteit is. Tja , er kruipt op dit moment een zwarte wegslak [ Arion ater L. ] over het pad , van de ene berm naar de andere. Ook, het loopt nu tegen zessen zijn geen van de vaste passanten- op- de- fiets langs gekomen. Heel vreemd. In het noordoosten hoor ik ver weg wat gerucht van werkzaamheden aan de weg. Dat wordt sterker als ik op mijn keerpunt arriveer , de ree van herenboerderij de Haver. Ik draai me om , kijk of Nantske me volgt, roep haar nog even, omdat ze aan het rondstruinen is dieper de ree op en ga op de terugweg. Straatterreur ‘KLAAABAAAM ‘, het luchtpers kanon gaat nu wel heel erg hard af. Zelfs Nantske die onverstoorbaar doorliep als ze eerdere knallen hoorde, staat nu stil en kijkt me aan met een vragende blik in haar ogen. Honden net als paarden, lezen je lichaamstaal. Ik blijf rustig doorlopen en dat kalmeert onze hond. Over de Middelstumerweg rijdt weer tergend langzaam een trekker die een schrapend geluid produceert. Ik vermoed dat de bovenste laag asfalt verwijderd wordt. ‘Pe-wie…pe-wie…’, een scholekster vliegt me achterop. Er hangt een ongewone stilte die me nog steeds een beetje zenuwachtig maakt . Komt ook door de nieuwsberichten vanmorgen heel vroeg voordat ik vertrok. Een stel boze boeren hebben met tractoren gisteravond opnieuw de woning van minister Christianne van der Wal bezocht, daar een politiewagen vernield , de politie verjaagd en drijfmest op de weg gespoten. Verder zijn elders op een snelweg busjes van de politie met stenen en houten hamers beschadigd en moest de politie, verrast door het geweld zich terugtrekken omdat ze met te weinig mensen waren. Op de radio hoor ik de voorzitter van de LTO zich in bochten wringen om daar net zoveel afstand van te nemen als nodig is. Terwijl het hier gewoon gaat over straatterreur, niet meer en niet minder. Reiskosten Raalte Den Haag per trekker Maar er valt wel meer daarover te zeggen. We hebben hier niet te maken met een paar boze boeren die ernstig boven hun theewater zijn en daardoor flippen. Die hele tactiek van individuele intimidatie van politici of het nu om bewindslieden gaat of Tweede Kamerleden die niet leveren wat groepen als Farmer Defence Force, Agractie, BoerenBurgerBeweging eisen n.l. het in stand houden en liefst nog het uitbreiden van het huidige stelsel van de intensieve veehouderij en akkerbouw, moet politiek onschadelijk gemaakt worden. Luistert men niet dan volgen represailles in de persoonlijke sfeer. Luistert de regering niet dan wordt het openbare leven lamgelegd met behulp van de trekkerterreur op de de snelwegen. Trekkerterreur in een tijd dat diesel steeds maar duurder wordt. Een liter diesel kost momenteel 2,171 euro. In de benzinetank van een van de duurste en modernste Fendt- trekkers,een trekkermerk zeer populair bij protesterende boeren, de FENDT 1046 S4 Profi Plus gaat 298 liter. Op een site waar door boeren gediscussieerd over het brandstofgebruik van Fendt- trekkers vond ik het gegeven dat je om 400 km. te rijden ongeveer 100 tot 150 liter nodig hebt. De afstand tussen een echte plattelandsgemeente als Raalte in Overijssel tot Den Haag bedraagt 332 km. Een zo’n ritje om te demonstreren bij de Tweede Kamer kost dus al gauw 150 maal 2,171 = 228, 121 euro , afgerond 460 euro. Dan kom je dus nog 60euro tekort. De FENDT van bovengenoemd type kost overigens 303.450 euro incl. Demonstreren en snelwegen bezetten en politici intimideren is dus duur. Overigens vermoed ik dat niet alle boeren het duurste FENDT- type zullen aanschaffen. De discussie over het brandstofverbruik ging tussen boeren met o.a. het type FENDT 305LSA uit 1994. Tweedehands kosten die ongeveer 19.- tot 25.000 euro. Maar ook daar moet je nog aardig wat liter melk voor produceren. Ook al krijg je daar momenteel bij Friesland Campina iets meer dan twee kwartjes voor. Dan moet je wel minimaal 100.000 liter per jaar leveren. De echte belanghebbenden De vraag is wie betaalt al dit soort dure uitstapjes. Van alle kanten wordt het ontkend maar de zorgvuldig uitgedachte strategie van dit soort boerengroepen, marketingtechnisch, politiek en juridisch kan niet zo maar uit een spontaan groepje boeren op het Overrijselse platteland komen. De vraag die vooraf gaat aan wie er in feite het grootste belang heeft bij een status quo op het platteland dient daarom gesteld te worden. Boeren zijn niet de grootverdieners in de landbouw. Zelfs een melkveehouder met een miljoeneninvestering in een moderne ligboxenstal met melkrobots haalt voor het onderhoud van zijn gezin momenteel per jaar een inkomen van 32.000 euro [ www.agrimatie.nl ]. De echte profieur is de miljardenindustrie er omheen. De veevoederfabrikanten [ de Heus, Agrifirm, For Farmers ] die het krachtvoer leveren in de intensieve landbouw, de kunstmestindustrie zoals IARA in Terneuzen, de zuivelindustrie[ Friesland Campina , Royal A-ware ] en de landbouwmechanisatie industrie en –bedrijven. De hele schil aan ondersteunende diensten als Adviesbureau’ s en Accountancybedrijven. En vergeet niet de financiers zoals de Rabobank, die vaak alleen nog investeren in bedrijven wanneer ze bereid zijn om meer te produceren. Zij zien hun winsten verminderen wanneer boeren op een ander beheermodel overgaan, waarbij minder stikstof en fosfaat wordt uitgestoten of in het oppervlaktewater terechtkomt. En vooral minder koeien nemen. Een spontane boerenopstand, kom nou. Ik noem het een serieuze poging tot een staatsgreep, gefinancierd door BIG-Agro. Nederland wordt een ‘Boerenrepubliek…………………………………………….( wordt vervolgd ) Iedere ochtend tussen 04u00 en 07u00 doet Kees Willemen, journalist en (politiek ) tekenaar uit Onderdendam (Gr.) een ‘Winkelhaakje ‘. Dat is een wandeling van ongeveer 25 minuten met zijn hond Nantske ( een elf jaar oude Golden Retriever –jachtlijn ) aan de oostkant van het Boterdiep in Onderdendam, een klein dorp van 595 inwoners , 14 kilometer ten noorden van de stad Groningen. Dit is al de zevende jaargang van de ‘De winkelhaak ‘. Nieuws