Onderdendam ( Gr. ) Woensdag 3 Augustus 2022, 05u55 ( Zomertijd ) :

“ ZZW- wind. Windkracht 3. Helder. Hier en daar wat sluierbewolking. Aan de horizon hangen, nog net voor het blote oog zichtbaar, hele dunne, bijna doorzichtige wolkenbanken. Soms splitst zo’n bank zich in twee lange horizontale stroken. Dat is vooral het geval in het noorden, zie ik, wanneer ik met onze hond Nantske het houten bruggetje opklim over het Boterdiep, het kanaal voor ons huis. Het waait aardig. Wel is het al zwoel. Een rechtstreeks gevolg van de hoge temperatuur vannacht. Ik loop in mijn overhemd met korte mouwen en blote voeten in sandalen. Dat kan opperbest bij een temperatuur die nu al weer aan het klimmen is naar een en twintig graden. Precies op het moment dat we boven zijn,  piept de zon boven de kim, links van de boerderij van Sieb-Klaas Iwema. Oranjerood kleurt de hemel daar. Het zonlicht licht wat wolkenslierten rozerood aan.  Meer naar boven wordtde hemel grijsblauw. Een kleur die al snel verloopt in een meer donkerder tint. Aardig druk is het al op de weg achter me. Toen ik me om kwart over vijf stond te wassen en door het badkamerraam naar buiten keek, kon ik eerst mijn ogen niet geloven. Het hele jaar had ik ze ’s avonds nog niet gezien, vleermuizen. Nu schieten ze , meer dan vijf stuks voor het raam heen en weer. Zo snel dat ik niet kan zien wat voor soort het is. Ik had me al verzoend met het feit dat ook dit jaar ik er geen enkele zou zien. Nu dansen en buitelen ze daar voor mijn ogen, minutenlang in het schemerlicht. Trekken zich niets aan van de autolampen die beneden langs flitsen. Er was toen al aardig wat doorgaand verkeer. Ik vermoed dat mensen een tropenrooster volgen vandaag. Nu ik boven op de brug sta komt er iedere vijf tellen wel een auto,vrachtwagen of motorrijder voorbij. Druk op de weg dus . En druk in het riet aan de overkant . Net als gisteren laten twee kleine karekieten [ Acrocephalos scirpaceus L. ] hun hele repertoire op elkaar los. Het geluid met veel rollers en lang aangehouden klanken wordt gelardeerd met het dwingend piepen van een hongerig futenjong [ Podiceps cristatus L. ] onder de brug. Twee meeuwen scheren langs de toren van DE KERK. Dat doen ze geluidloos deze keer. Wel een verder onzichtbare houtduif [ Columba palumbus L.  ) , die koert in een van de bomen achter het huis van mijn bijna- buren Ines en Wiecher. Ik ga het bruggetje af. Zet de eerste stappen op mijn wandelpad.

‘ Gepruttel ‘

Laat Nantske van de lijn. Die snuffelt nog even aan de verzameling veren die op de hoek ligt. Witte krullerige veertjes zijn het voornamelijk. En meteen vraag ik me af of ik het niet bij het verkeerde eind heb gehad al die tijd. Gaat het hier wel over een meeuw of een sierduif? Zijn dit niet meer dan de schaarse overblijfselen van een zijdehoen. In het dorp, zo weet ik, zijn twee bewoners die zijdehoenderen houden: IJsbrand de Boer op de hoek van de Warffumerweg en de Onderdendamsterweg en Herma Venema op de hoek van de van Roijenstraat en de Bedumerweg. Zouden zij een kip missen?  Bij beiden lopen de kippen vrij rond, niet in een van boven afgesloten ren.. Vanuit de lucht dus benaderbaar. Maar het kan natuurlijk ook een steenmarter zijn geweest , hoewel het verenspoor op het slaan van een roofvogel lijkt. Misschien dat iemand een oplossing weet. Ondanks het verkeersgerucht is het hier op ‘De winkelhaak ‘ erg stil. En realiseer me opeens wat ik de afgelopen dagen vooral heb gemist: de geluidsalvo’s van de scholekster [ Haematopus ostralegus L. ]. Omdat we thuis zijn gebleven de afgelopen drie weken , herinner ik me dat de laatste keer dat ik bewust scholeksters heb gehoord een dag of tien geleden moet zijn geweest. Daarna nog sporadisch ‘gepruttel ‘ ten westen van ons dorp. De vogels zijn vertrokken naar het Wad samen met de kuikens  van dit jaar. Een meeuw zeilt voorbij op vijftien meter hoogte richting het zuiden. De zon is aan het klimmen en zet de hele omgeving in een oranjerode gloed. De twee zwarte kraaien [ Corvus corone L. ]  die ik iedere ochtend op de hoek tegenkom, zijn al ijverig iets eetbaars aan het zoeken in de wei rechts. Een zacht gerucht komt uit de sloot links. Door de hoge begroeiing kan ik niet zien wat. Naar het is wel een vertrouwd geluid. Wilde eenden [ Anas platyrhynchos L. ] zijn aan het grondelen. Waterslakjes en andere typische waterinsecten worden van de bodem van de sloot  geplukt. Net als plukken onderwater- vegetatie.

Kaderrichtlijn

Slootwater in agrarisch gebied is over het algemeen genomen niet van een geweldige kwaliteit. Oorzaak uitspoeling van fosfaat uit kunstmest en drijfmest door de intensieve landbouw. Sommige sloten zijn door algengroei- fosfaat stimuleert dat-  zo afgesloten van zuurstof dat er geen leven meer in aanwezig is. 22 Juni verschenen artikelen in de Volkskrant en de NRC dat Nederland van alle Europese land het slechtst scoort wat betreft de waterkwaliteit. Dat is een schrikbarend gegeven. Al vaker heb ik Nederland hier het afvalputje van Europa genoemd. Ons land is de delta van twee grote rivieren,  de Maas en de Rijn, waarin  vooral vanuit Frankrijk, Duitsland en België onverdund  industrieel afvalwater wordt geloosd. Die belabberde waterkwaliteit gaat voor de landbouw in Nederland misschien nog wel een groter probleem worden dan de noodzakelijke stikstofvermindering. Daardoor kan ons land ook nog eens inde juridische problemen komen. Alle Europese regeringsleiders hebben namelijk net als voor de uitstoot van CO2 afgesproken dat de waterkwaliteit aanzienlijk verbeterd moet worden. Het door elke regering ondertekend document wordt wel de Kaderrichtlijn Water genoemd [ KRW ]. ‘  Het doel van de KRW (Kaderrichtlijn Water) is dat uiterlijk in 2027 al het water in Europa schoon en gezond is. Dat is niet vrijblijvend: de KRW is Europese regelgeving die door alle lidstaten wettelijk is verankerd. De KRW is aangenomen in 2000 en kent drie uitvoeringsperioden: 2009-2015; 2016-2021 en 2022-2027. ‘. Dat lees ik op de website van de Unie van Waterschappen: . https://unievanwaterschappen.nl/waterschappen-reageren-op-nieuw-rapport-waterkwaliteit/ Wanneer je dat tot je laat doordringen , besef je dat wanneer de politiek dit laat zwabberen , er een crisis gaat losbarsten die nog heftiger is dan het huidige boerenprotest.

Kaasblokjes met chutney

Ik kan maar een ding concluderen langzamerhand: er is iets totaal mis met de politieke leiding in dit land . Dat heeft alles te maken met de leiderschapsstijl van Mark Rutte die met zijn joviale optreden- ‘lekker op de fiets met open hemd  knagend aan een appeltje ‘-  in feite alle problemen die Nederland de laatste twaalf jaar teisteren, weglacht. Door ze  behendig van zich af te schuiven als het om oplossing en uitvoering gaat. De manier waarop de landbouw in Nederland nu wordt aangestuurd door telkens weer andere ministeries te combineren heeft als gevolg dat de  politieke slagkracht in de uitvoering danig wordt verzwakt. Het  speelt de  veevoer-, zuivel- en vleesgiganten in de kaart. Die hebben namelijk wel een duidelijk geformuleerd einddoel voor ogen. Ze willen steeds grotere agro- bedrijven creëren in ons land , met veel technische innovatie opgetuigd. In feite zijn het pure openluchtfabrieken die puur producten leveren voor de export. Terwijl door de jaren heen zowel  op deskundigheid in de betrokken ministeries als  in toezichtorganisaties als de NVWA stevig op personeel werd bezuinigd. Dit heeft tot een gigantische puinhoop geleid op het platteland. Banken vooral de Rabobank financieren in de veehouderij nauwelijks meer bedrijven met veertig tot zeventig koeien. Wat totaal gemist wordt, is een landelijke visie op het verdelen van de ruimte in Nederland. Waar kan nog geboerd worden en onder welke condities? Nu is alles gedecentraliseerd. Het is om een voorbeeld te noemen volstrekt geschift dat een melkveehouderijbedrijf met duizend koeien een omgevingsvergunning krijgt  omdat gemeenten te weinig juridische kwaliteit in huis hebben  om te onderzoeken hoe met de huidige regelgeving de vestiging van een dergelijke groot bedrijf toch verhinderd kan worden. Ik kan hier niet eens meer woedend om worden. Het is zo’n overduidelijk collectief falen. Daarnaast zou het ondenkbaar moeten zijn dat ook weer vandaag een papierfabriek in het Gelderse Renkum [ Smurfit Kapper Parenco B.V.  ]  wordt geblokkeerd met boerentractoren. Op andere plekken werden afgelopen dagen rotsooi op de snelwegen gedeponeerd door vrachtwagens van de groep Freedom Convoy Nederland, die nauwe banden heeft aangeknoopt met de Farmers Defence Force (FDF ). Toch kan dit zo maar in dit land waar politici dood gemoedereerd op vakantie gaan terwijl boeren steeds meer de speelbal worden van boven genoemde extreem- rechtse organisaties, groot geworden in de coronacrisis. Vliegende brigades die elkaar vinden op Telegram via links als t.me/s/convoyNederland/232 en https://t.me/SamenSterkvoorVrijheid. De laatste kan rekenen op de inzet van 3.206 leden. Het verschil tussen Marc van den Oever van FDF  en dat soort lui die het liefst  ‘ Den Haag ‘aan de hoogste boom willen doen bungelen, is langzamerhand miniem. Dan heb ik een enorme medelijden met die in mijn ogen goed bedoelende boerenvrouwenclubs die met wat kaasblokjes en chutney van eigen makelij  bescheiden aandacht willen vragen voor het feit dat we boeren op het platteland toch niet graag zouden willen missen…………………………( wordt vervolgd )

Iedere ochtend tussen 04u00 en 07u00 doet Kees Willemen, journalist en (politiek ) tekenaar uit Onderdendam (Gr.) een ‘Winkelhaakje ‘. Dat is een wandeling van ongeveer 25 minuten met zijn hond Nantske ( een elf jaar oude Golden Retriever –jachtlijn ) aan de oostkant van het Boterdiep in Onderdendam, een klein dorp van 595 inwoners , 14 kilometer ten noorden van de stad Groningen.