Onderdendam ( Gr. ) Donderdag 4 Augustus 2022, 05u40 ( Zomertijd ):

“ Z- wind. Windkracht 1. Helder. Sluierbewolking die over de hele hemelkoepel verspreid hangt. Heiig, maar dit  vooral aan de horizon. Daar drijft een vrijwel doorzichtige nevel van een meter hoog. Het is uiterst vochtig, zwoel en drukkend. Er staat nauwelijks wind. In korte broek op slechts sandalen klim ik met onze hond Nantske het hoogholtje op , het houten bruggetje over het Boterdiep, het kanaal voor ons huis. De zon is nog niet op maar er is al wel ochtendgloren dat zoals ooit Homerus dat  zo pittig verwoordde  ‘rozerode vingers ‘ heeft. Mooier kan het nog steeds niet uitgedrukt worden, vooral wanneer men zich  voorstelt dat deze koele vingertoppen je wangen strelen. Dat zou verlichting brengen na zo’n helse plaknacht. Een houtduif [ Columba palumbus L. ] koert in de gekopte es in onze binnentuin. Daar is in ieder geval door houtduiven gebroed deze lente. Op het dak van mijn verre buurvrouw Annemieke Neuteboom reageert een soortgenoot. Zeven zilvermeeuwen [ Larus argentatus L. ]buitelen over elkaar heen boven de Bedumerweg. Twee ervan maken ruzie met elkaar om iets wat op de weg blijkt te liggen. Wat zijn het toch een indrukwekkend gespierde vogels die wel met hun gele haakbekken op een zeer ruwe manier met elkaar omgaan. Er hangt altijd een ruzieachtige sfeer om hen heen.  Een koe loeit minuten lang vanuit de grote ligboxenstal van Willem Wijlhuizen op Onderwierum. Zo hard dat je nauwelijks meer het gepiep hoort van een koolmees [ Parus maior L. ], goed verstopt in de wilgenstruik aan de overkant. In de tussentijd klinkt op de achtergrond permanent het kwinkeleren van twee kleine karekieten [ Acrocephalos scirpaceus L. ]  die hun territorium markeren in de rietkraag links van het bruggetje. Ik kijk eens om me heen. Verder op in het dorp zeilen vier meeuwen boven het huis van Betsie Pölckerman. Ze komen cirkels draaiend om elkaar heen mijn kant op. Hun schaduw weerspiegelt zich in een spiegelglad Boterdiep. Het is verder doodstil. Ik ga het bruggetje af  en zet vijf tellen later mijn eerste stappen op mijn wandelpad.

Schurend geluid…

Ik kijk naar een volledig leeg pad. Nee, dat klopt niet helemaal. Daar op ongeveer drie kwart trippelt een kraai van drie jaar oud. Die leeftijd schat ik op basis van zijn ranke gestalte. Een volledig uitgegroeide oudervogel weegt 520 gram. Het verschil is in ‘het veld ‘ heel duidelijk te zien. Er opereren twee ‘ kraaiengezinnen ‘ in deze omgeving. De kraai die ik nu zie hoort bij ‘ Gezin 2 ‘.  Het eerste ‘ Gezin ’is actief in de weitjes langs het Boterdiep , eigendom van de familie Biermasz. Ik kijk eens om me heen. In het noorden is gisteren voor de derde keer gemaaid door André van der Schans. Op de twee percelen die grenzen aan het erf van Afke Lanting. Twee meeuwen vliegen op vijftien meter hoogte boven het perceel van Harm van der Giezen . Ze gaan richting het zuiden, waarschijnlijk de stad Groningen. Opnieuw begint de koe smartelijk te loeien. Mogelijk is haar kalf net van haar gescheiden en probeert ze op een of andere manier nog contact te houden. Zes keer slaat de klok van de Hervormde Kerk. Ongeveer rond deze tijd moet de eerste bus naar Groningen binnen rijden. En daar is hij dan. Er zit niemand in. Twee smienten [ Anas penelope L. ] komen razend snel overvliegen. Ik hoor een schurend, schor geluid laag uit de weiden van André van der Schans komen. Het is lastig te zien, omdat de zon nog steeds achter een wolk verborgen zit,  maar uit een schim die zich snel verwijdert concludeer ik dat het hier om een blauwe reiger [ Ardea cinerea L. ]  gaat.  ‘Takke – takke- tak…’, dat ratelend geluid komt uit het zuiden. Van het erf van Harm van der Giezen waar de mengwagens bezig is. Kuilvoer wordt daarin vermengd met bijvoer. Dit om het menu voor de koe nog eiwitrijker te maken. Het geluid zal nog een tijdlang klinken. Maar daar heb ik geen aandacht meer voor. Ineens schiet een tweede , geheel volwassen blauwe reiger uit de sloot links van het Daar is de zon. Vuurrood piept hij net boven de schuur van Sieb –Klaas Iwema aan het Jaagpad uit. Ik sla de hoek om en kuier naar het zuiden.

Kraaientaal

Opvallend is dat de ‘Hoek ‘-kraai niet aanwezig is in de meidoorn. Daarnaast een verrassing. Nou, ja , eigenlijk niet helemaal meer . Gisternamiddag  zijn in sneltreinvaart de percelen grasland van Harm van der Giezen voor de vierder keer gemaaid. En het maaisel is nu al op zwad gelegd. Rijen gemaaid gras die klaar liggen om opgeraapt te worden en ingekuild. Of verpakt in plastic pakken van een duizend kilo. Gezien de lage stapels is het gras duidelijk van mindere kwaliteit dan de vorige sneden. Het zou best kunnen zijn dat de droogte van de laatste wn [ Arion ater L. ] na. Op acht meter hoogte vliegt een meeuw me tegemoet. Er gebeurt verder niets. Pas wanneer ik nog geen paar meter ben verwijderd van mijn keerpunt , de ree van herenboerderij de Haver, schieten twee kraaien uit de esdoorns [ Acer pseudoplatanus L. ] die de ingang markeren. Er moet ook nog een derde kraai in de kruin van een van de bomen zitten,  want ik hoor dat er in kraaientaal commentaar geleverd wordt op de vertrek van de kraaien. Ik roep Nantske, draai me om en ga op de terugweg.

Ongekende ramp

Een groepje meeuwen, vier stuks, blijft heel nauwlettend bij elkaar en vliegt op tien meter hoogte me tegemoet. Dan maakt een van hen zich los van de groep, snijdt  een bocht aan  en gaat parallel aan de anderen doorvliegen met een tussenruimte van een meter of vijftien. Afgesproken werk om de gang van zaken op de grond beter te kunnen volgen, vermoed ik. Ze hebben op deze manier wel een groter bereik. Iets wits trekt mijn aandacht . Rechts van het pad, midden in het perceel grasland loopt een grote zilverreiger [ Egretta alba L. ]  . Hij monstert heel precies de rijen gras, alsof hij weet dat juist daar muizen en grote insecten zich verschuilen. Op de achtergrond klinkt gegrom. Ik kijk eens over mijn schouder maar zie niks . Klaarblijkelijk is de goederentrein al het station van Bedum gepasseerd. Ik kan me nog heugen dat een en twintig jaar geleden over datzelfde traject de chloortrein reedt . Vlak langs huizen in Bedum, Sauwerd en Groningen. Je moet er niet aan denken dat op een van de vele onbewaakte overwegen de machinist plotsklaps keihard moest remmen voor een slaperige boer op een trekker. En een aantal wagons zou gaan driften , over elkaar heen schuiven en scheuren. Dat zou een ongekende ramp hebben veroorzaakt. O.a. de toenmalige burgemeester van Bedum Wilte Everts heeft zich sterk gemaakt voor het afschaffen van die levensgevaarlijke transporten. Nog steeds is het heel stil op het pad.

Gigantisch grote broek

sOnwillekeurig drijven mijn gedachten naar het overleg dat het LTO morgen gaat voeren met bemiddelaar Johan Remkes en de betrokken ministers van Rutte IV . Inclusief de minister president. Gisteren kwamen boerenorganisaties als Agractie en Farmer Defence Force bij elkaar. Zij besloten niet naar Remkes te gaan. Namens hen moet LTO maar de boodschap brengen dat er alleen gepraat kan worden als de regering precies doet wat zij wensen. Het is van een ongekende brutaliteit. Maar vooral een teken hoe verkokerd langzamerhand het blikveld van deze boerenactieclubs is. Wat er in feite gebeurt is dat zij vinden dat er maar een werkelijkheid is in Nederland. En dat is de ervaringswereld van een stel conservatieve boeren die vinden dat hun koning moet kraaien. De rest van Nederland moet daarvoor dan maar buigen. Wel eens vaker hier te boek gesteld maar nogmaals herhaald voor het betere begrip. Mensen werkzaam in de agrarische sector, inclusief allerlei personeel in de daarmee verbonden industrie en facilitaire  diensten als loonwerkers, accountants en adviseurs zijn nog geen tien procent van de beroepsbevolking. . De agrarische sector is maar goed, en dan overdrijf ik zelfs,  voor geen vijf procent van het Bruto Nationaal Product. Dat ontzettend lage productiviteitscijfer wordt gerealiseerd op een oppervlakte die ruim de helft van Nederland beslaat. Vooral op basis van dat laatste gegeven trekken boeren een gigantisch grote broek aan. Overigens is die landbouwgrond voor een belangrijk deel niet hun feitelijk eigendom. Het is onderpand voor leningen van de Rabobank of eigendom van een grote verzekeraar als A.S.R. Het is dus een volkomen vertekend beeld dat ontstaat. Boeren worden macht toegedicht die feitelijk nauwelijks bestaat. Ik denk dat iemand als Johan Remkes, een door de wol geverfde Groningse politicus, lid van de VVD,  dat heel scherp in de gaten heeft. Nu de rest van wat zich Politiek Nederland noemt, nog …………………………..( wordt vervolgd )

Iedere ochtend tussen 04u00 en 07u00 doet Kees Willemen, journalist en (politiek ) tekenaar uit Onderdendam (Gr.) een ‘Winkelhaakje ‘. Dat is een wandeling van ongeveer 25 minuten met zijn hond Nantske ( een elf jaar oude Golden Retriever –jachtlijn ) aan de oostkant van het Boterdiep in Onderdendam, een klein dorp van 595 inwoners , 14 kilometer ten noorden van de stad Groningen.