Onderdendam ( Gr. ) Dinsdag 8 November 2022 , 05u50 ( Wintertijd ):

“ ZW- wind. Windkracht 3-4. Bewolkt. Pikdonker. Nu is door de duisternis nog niet zichtbaar, hoe precies de samenstelling van de bewolking is. We,  onze hond Nantske en ik,  staan nog geen twee minuten op het hoogholtje, het houten bruggetje over het Boterdiep tegenover ons huis of de klok van de Hervormde Kerk in het centrum van het dorp slaat zes uur. Heldere, hoge klanken waaieren uit over het donkere land. Van hieruit, zes meter boven het water is nog net het twinkelen van de rode toplichten van de windmolens bij de Eemshaven te zien Achter me passeert een lege melktankauto van de Friesland Campina. De zuidwesterwind woelt door mijn haren. En ineens een keiharde windvlaag die me bijna mijn evenwicht doet verliezen. Nantske kijkt verschrikt omhoog. Dreig ik om te vallen?  Gelukkig  blijf ik op de been. Wel met de schrik in mijn broek. Als ik weer tot rust gekomen ben, ga ik op zoek naar de maan. Vannacht , toen ik er een paar keer uit moest voor wat oude mannenmomenten was het volle maan. En op de zolder waar ik slaap , leek het klaarlichte dag. Een lamp aandoen was elektriciteit verspillen. Maar nu is er geen maan te zien. In het westen hangen antracietgrijze wolkensluiers die heel lang uitgerekt zijn van zichzelf. Maar de waaier is kennelijk zo compact dat de maan daarachter helemaal schuil gaat. Wel zie ik even een ster die kans ziet door de wolken heen te dringen. Dat is overigens een ster maar de planeet Mars. En van hieruit kan ik een tweede ster zien,  wat lager in het noordoosten. Dat is Arcturus , de helderste ster van het sterrenbeeld Ossenhoeder [ Boötes ]. Hij blijft daar constant staan tijdens de wandeling . Heeft een aardige helderheid. Iets waarvan je je moeilijk een voorstelling kunt maken. Het is een van de helderste sterren aan de hemel, lees je overal in sterrenkundeboeken. Dichterbij, beneden op het donkere water, licht ieder golfje op door de weerkaatsing van de straatlantaarns op de walkant. Maar naast ieder golfje wiebelen weer tien anderen . Het levert een schitterend schouwspel op. Iets wat bijna meteen aan Kerstversiering doet denken. Een kudde glimwormen op het water kan ook . Daar heb ik dan weer totaal andere associaties bij. Er is al druk verkeer. Dinsdagochtend is de meest intensieve verkeersochtend van de week. Maar ik denk dat mijn dorp daar de schouders over ophaalt. Het is namelijk alle dagen knetterdruk hier. Meer dan 4000 verkeersbewegingen per dag. Auto’s, vrachtwagens, trucks met opleggers, landbouwcombinaties en bussen wringen zich door de nauwe doorgang in de kom van het dorp. Ik begin er wat flauw van te worden het daar weer over te moeten hebben en besluit  naar beneden te gaan , het schelpenpad op. Boven de nu kale, jonge es [ Fraxinus excelsior L. ] staat in het oosten een tweede ster. Dat is Regulus , die bij het sterrenbeeld Leeuw [ Leo  ] hoort. En in het noorden nog een ster, Polaris. Terwijl alle andere sterren boven je hoofd bewegen , is dat de enige ster die op de plaats rust blijft. Een prachtig oriëntatiepunt voor wie de weg kwijt is in het donker. Ik zet de eerste stappen op mijn wandelpad. Laat Nantske van de lijn. Daarvoor nog even naar links gekeken waar het pad het dorp ingaat. Misschien komt daar een fietser aan. Maar ik zie alleen maar een zwart gat: duisternis.

Niks alarmerends

Het zicht is niet bovengemiddeld groot, nog geen tien meter. Er is maar heel weinig weerschijn vanuit de buurdorpen. Wel zijn de toplichten van de windmolenparken bij Farmsum en de N33 nu in volle glorie te zien. Schitterend gezicht iedere dag. Maar strontvervelend voor de omwonenden. Al vele malen hier beschreven hoe in het energietransitie- debat met name partijen op de linkerflank zich gehaat maken omdat ze in hun ijver om snel van fossiele brandstoffen af te geraken, juist de belangen van omwonenden verkwanseld hebben. Zoals Groen Links is overkomen door een overijverige gedeputeerde die inmiddels na de politiek verlaten te hebben voortijdig, deel uitmaakt  van het bestuur van Green Hydrogen Organisation (GH2). Waarom deze waterstofclub zich in het Engels presenteert , begrijp ik wel maar het geeft het gebruik van onze eigen taal een trap na. In feite hebben alle mensen die hun bedenksels in het Engels presenteren, volgens mij een minderwaardigheidscomplex. Zij zit uiteraard in The Board  van die club. Ik sla de hoek om en kuier naar het zuiden. Op de poedertoren van de Royal Friesland Campina , de melkfabriek die wij in het dorp nog steeds de DOMO noemen, is de ‘Kerstverlichting ‘weer aan. Een vrolijk spel dat regelmatig in die toren gespeeld wordt door het licht achter de ramen aan te doen. Dan wordt het even iets lichter. Het onderste deel van de maan vertoont zich even. Alsof ze zich extra verleidelijk wil maken. Als een prostituee die snel het gordijn sluit voor het raam waar ze achter staat. Ik loop dan op het struikloze open stuk. Nantske blijft vlak naast me lopen. Hijgt af en toe . Gisteren was ze voor de zoveelste keer erg min. Wou niet eten, kotste alles wat ze at weer uit. Heeft de laatste twee maanden regelmatig last van diarree. Na uitgebreid onderzoek bij de dierenarts, niks alarmerends gevonden. Mogelijk een virusje, luidt het steeds…Een spuit  kreeg ze om het maag- darmkanaal weer wat rust brengen. Met kerstmis wordt ze twaalf jaar. Dat is voor een Golden Retreiver al aardig oud. Zeg maar omgerekend in mensenjaren tussen de tachtig en vijf en tachtig. Niet verwonderlijk dat ze dan krakkemikkig wordt. Ze ziet nog maar met een oog goed. Het andere spiegelt door staar als er licht invalt. Ik probeer in het duister nog wat om me heen te kijken. Een koe loeit kort in de ligboxenstal van Harm van der Giezen. In het oosten vormt zich een donkerrode baan net boven de horizon. Daar boven is het zwart en daar weer naar omhoog begint zich vaag een diepgrijze ruimte te ontwikkelen. Die verder uitwaaiert hoger de hemel in. Dat laatste is echt een teken dat het nu serieus lichter gaat worden. Ik ben dan inmiddels op mijn keerpunt gearriveerd. Draai me om , zorg dat Nantske voor me blijft lopen en ga op de terugweg.

Waarschuwing

Hoe zoel is het, nu ik de wind in de rug heb. Achteloos speelt die wat met mijn haren, als een verzadigde minnaar. Nog steeds laat de maan zich niet zien. Dat geldt voor het hele lange stuk tot aan de volgende hoek. Hoewel ik me regelmatig omdraai om voorbereid te zijn op een snel naderende fietser, ben ik geen levende ziel tegen gekomen tot nu toe. Wel doet men daar in het oosten zijn uiterste best om me een fatsoenlijk ochtendgloren te presenteren. – Doe niet zo verwend, Willemen, wees blij dat het langzamerhand wat lichter wordt – . Het donkerrood wordt karmozijn, de grijze vlek neemt steeds meer ruimte in en groeit vooral in de lengte. Maar dan stokt deze ontwikkeling . Vanuit het duister zakt een pikzwarte wolk naar beneden en maakt de grijze ruimte van zojuist ongedaan. Ik sla de hoek om voor het laatste stuk. Is dat een teken vraag ik me af. Een waarschuwing van boven dat er slechtere tijden dreigen. Ik kan me er wat bij voorstellen omdat diverse machten  een potje van deze wereld aan het maken zijn . Moeder Aarde is het enige wat wij met zijn allen delen..

Pinocchio- complex

Neem nu het bericht waarmee het Dagblad v/h Noorden gisterochtend opende: Effect lozing zuivelfabriek op Waddenzee nooit onderzocht.  Een onderzoek van het onderzoekjournalistencollectief Pointer dat zondagavond via NPO Radio 1 naar buiten kwam. Het blijkt dat via een ondergrondse pijpleiding van de Friesland Campina die ergens in de buurt van Onderdendam richting de Wadden loopt, afvalwater met veel fosfaat en andere onduidelijke stoffen in de Waddenzee wordt geloosd. “ Soms vliegt het schuim je daar om de oren “, vertelt iemand . De laatste inspectie was, als ik het goed gelezen heb, in 2009. Dat is dertien jaar geleden. Laat dat eens tot je doordringen. En dan krijg je weer zo’n typisch bestuurlijke reactie. Dat controleren moet de Omgevingsdienst van de provincie Groningen doen. Maar die wijzen naar Rijkswaterstaat en het Waterschap Noorderzijlvest. Ik weet niet of die dames en heren het beseffen, maar de Wadden is de enig echte oernatuur die Nederland nog heeft. Een gebied dat bovendien een Werelderfgoed- status heeft. Waar praten we over? Ik denk dat het zo zit. Dat we niet eens hier in ons postzegellandje echt in de spiegel durven kijken. Eigenlijk vinden we natuur maar onzin. Anders kan ik niet verklaren dat we gewoon accepteren dat het land waarin  wij wonen , die 4.154.300 hectare  waarvan 1, 82 miljoen landbouwgrond, een soort Openluchtfabriek geworden is. Doordat het  intensieve landgebruik  daar volstrekt overheersend is. Nederland is in Europa op het gebied van biologische landbouw, waar men wel boert met oog op de natuur, met nog geen 5%  een gênante achterblijver. Een land dat zich bovendien voedt met de leugen dat het in zijn eentje verantwoordelijk is voor de voedselproductie voor de rest van de wereld. Niet alleen is onze minister president Rutte iemand met een ernstig  Pinocchio- complex . Er zijn steeds meer mensen in ons land die op hem zijn gaan lijken. En dat is nou exact waar ik slapeloze nachten van heb……………………………..( wordt vervolgd )

Iedere ochtend tussen 04u00 en 07u00 doet Kees Willemen, journalist en (politiek ) tekenaar uit Onderdendam (Gr.) een ‘Winkelhaakje ‘. Dat is een wandeling van ongeveer 25 minuten met zijn hond Nantske ( een elf jaar oude Golden Retreiver – jachtlijn ) aan de oostkant van het Boterdiep in Onderdendam, een klein dorp van 595 inwoners, 14 kilometer ten noorden van de stad Groningen.