Hulp bij je mentale gezondheid, nu ook in Winsum: ‘Vroeger was je gewoon overspannen’

Er is al jaren een duidelijke trend zichtbaar: steeds meer mensen worstelen met hun mentale gezondheid. Bijna de helft van de Nederlanders heeft minstens één keer in zijn of haar leven te maken gehad met psychische kwetsbaarheid. Sinds april biedt het landelijke Ixta Noa (‘ik sta nieuw’) voor deze mensen een koffieochtend aan in de Blauwe Schuit in Winsum. De nieuwe locatie voldoet aan een behoefte, merkt de instelling.

Door Jens Vos

De cijfers liegen er niet om. In de periode 2007–2009 had 12 procent van de volwassenen een psychische aandoening. Tegenwoordig is dat al 26 procent. Dat blijkt uit cijfers van NEMESIS, een organisatie die grootschalig onderzoek doet naar het psychisch welzijn, de gezondheid en levenservaringen van volwassen Nederlanders.

Ixta Noa Winsum

Er zijn in het land verschillende organisaties die mensen ondersteunen bij hun herstel. Ixta Noa is daar een voorbeeld van. Deze organisatie is er voor mensen die te maken hebben met sociale of psychische kwetsbaarheid. De organisatie wordt gerund door ervaringsdeskundigen en medewerkers die vanuit eigen ervaring anderen begeleiden.

Sinds april is Ixta Noa ook actief in Winsum. Voorheen was er in de gemeente Het Hogeland alleen een locatie in Uithuizen. “De reden dat wij ook hier een locatie hebben geopend, is dat we denken dat iemand uit bijvoorbeeld Winsum minder snel naar Uithuizen zal komen. Hopelijk worden we nu zichtbaarder voor de mensen,” zegt Marianne Heller.

Bijeenkomsten

Elke donderdag is er een inloopmoment in Winsum. Iedereen is welkom voor een kop koffie, een activiteit of een gesprek met lotgenoten. Deze bijeenkomsten zijn bedoeld om mensen een veilige omgeving te bieden waarin ze zichzelf kunnen zijn, hun verhaal kunnen delen en herkenning vinden bij anderen.

Toch zijn het geen vrijblijvende koffieochtenden. “Wij zijn voor iedereen toegankelijk, maar het is niet zo dat wij een koffieochtend zijn. De bezoekers die bij ons komen, daar gaan we mee in gesprek en we kijken naar  wat hun doelen zijn. We zijn er om mensen bij te staan in hun herstel.”

Veiligheid

Een veilige omgeving is essentieel bij herstel. “Daar waken wij voor,” vertelt Marianne. “Als we ook maar merken dat die veiligheid in het geding komt, treffen we maatregelen. Daar zijn onze medewerkers voor, maar ook de vrijwilligers zijn daarvoor opgeleid.”

Meestal merken de vrijwilligers of medewerkers snel als iemand zich niet op zijn gemak voelt. “Onze mensen voelen dat vrij snel aan. We hebben hier ervaren mensen zitten, en die merken dat echt wel.”

De drempel is soms hoog – maar hulp is dichtbij. Toch is de stap naar een organisatie als Ixta Noa voor veel mensen spannend. “Als iemand dat eng vindt, bieden wij ook de mogelijkheid om thuis langs te komen. Dan kunnen we even kennismaken. Ook mogen mensen iemand meenemen naar onze locaties. Het is ook gewoon spannend om zomaar ergens binnen te stappen,” zegt Marianne.

Soms helpt het als iemand de eerste keer met een behandelaar of ondersteuner komt. “Dat helpt. Als mensen dat maar aangeven bij ons.”

Zichtbaarheid

De grootste uitdaging voor Ixta Noa is om de mensen te bereiken die baat zouden hebben bij hun aanbod. “We zijn veel aan het netwerken in de hoop dat er mensen worden doorverwezen,” zegt Marianne. “We flyeren bij zorgcentra en bij de opening van de locatie in Winsum. De gemeente helpt ons met een rubriek in de Ommelander. We proberen goed zichtbaar te zijn.”

Toch merkt Marianne dat er iets is veranderd in de manier waarop we met mentale gezondheid omgaan. “Vroeger was je gewoon overspannen, dan was je even thuis en ging je weer door. Nu zijn we echt bezig met hoe we structureel iets kunnen veranderen.”

Prestatiedruk

Dat is niet verwonderlijk, want de druk op mensen neemt toe. “Mensen staan onder druk en voelen prestatiedruk. Er wordt veel van hen gevraagd. We moeten veel leveren,” zegt Marianne, ervaringsdeskundige. “Voor mij is de druk van de werkgever fataal geworden. Op een gegeven moment kon ik daar niet meer aan voldoen. Ik denk dat het voor iedereen geldt dat het niet alleen om werk gaat – ook privé is er druk.”

Volgens Marianne speelt de maatschappij daar ook een rol in. “We stellen steeds hogere eisen aan onszelf. Alles moet kunnen. Ik denk zeker dat dat meespeelt bij waarom veel mensen uiteindelijk opgebrand raken.”

Ixta Noa heeft in de provincie Groningen vier locaties. In Winsum, Uithuizen, Zuidhorn en de stad Groningen kan je terecht voor deze bijeenkomsten. Op de website van de organisatie is te lezen op welke dag van de week deze bijeenkomsten worden gehouden.