Op 17 maart moeten we naar de stembus voor de verkiezing van de Tweede Kamer. De komende twee maanden geven we een overzicht van wat de partijen willen met de toekomst van Nederland aan de hand van hun (concept) verkiezingsprogramma’s. Op volgorde van het huidige aantal zetels is de VVD de eerste in deze reeks. Wordt de VVD voor de vierde achtereenvolgende keer de grootste?
De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, kortweg de VVD, is te typeren als een rechts-liberale partij. In de drie kabinetten onder leiding van Rutte heeft de VVD samengewerkt met bijna elke politieke kleur, van de PVV tot aan de PvdA. Onder aanvoering van Mark Rutte bleek de VVD instaat om in tijden van crisis compromissen te kunnen sluiten. Wat zijn de plannen van de liberalen voor de periode 2021-2025?
De VVD schuift in haar concept-verkiezingsprogramma voor de aankomende Tweede Kamerverkiezingen van 17 maart economisch op naar links. Op thema’s zoals immigratie en integratie behoudt de VVD haar rechtsere koers. Wordt de VVD voor de vierde achtereenvolgende keer de grootste?
‘’De rafelranden van het kapitalisme bijschaven’’
Duidelijk is dat de VVD af wil van haar imago als de partij voor grote bedrijven en multinationals. In het concept-verkiezingsprogramma ligt de nadruk dan ook op het mkb en de middeninkomens. De titel van het concept-verkiezingsprogramma ‘Samen aan de slag’ zou ook niet misstaan op het programma van GroenLinks of de PvdA. In de voorgaande jaren was de VVD onder leiding van Rutte nog groot voorstander van de afschaffing van de dividendbelasting. Onder het mom van belastingverlaging voor multinationals zouden er extra banen worden gecreëerd, dat was het devies. Het eindigde voor Rutte en de VVD in een debacle.
De VVD heeft met haar nieuwe programma een koerswijziging ingezet. In het concept-verkiezingsprogramma komt een verlaging van de inkomstenbelasting voor de middeninkomens aanbod. Ook wil de VVD de stijgende vaste lasten tegengaan door de belasting op de energierekening te verlagen en de zorgkosten te beperken. Daarnaast wil de VVD een hoger minimumloon, ‘’zodat werken voor de lagere inkomens meer loont’’. Mede-opsteller Klaas Dijkhoff spreekt over ‘’de rafelranden van het kapitalisme bij te schaven’’.
Ook is de VVD zeer kritisch ten aanzien van ’’de doorgeschoten marktwerking en bureaucratisering in de zorg’’. Hoewel de liberalen altijd groot voorstander zijn geweest van marktwerking en deregulering vindt de VVD dat marktwerking en deregulering ervoor hebben gezorgd dat ’’zorgcowboys’’ het systeem kunnen ondermijnen.
De wereldwijde coronapandemie heeft veel landen met hun neus op de feiten gedrukt. Een te kort aan intensive cares, verpleegkundig personeel, beschermingsmiddelen en noodzakelijke grondstoffen heeft aangetoond dat Nederland niet voorbereid was op een wereldwijde pandemie. Daarom wil de VVD na jarenlange bezuinigingen onder de kabinetten Rutte, nu inzetten op investeringen in de zorg. Het zorgsysteem moet ook onder handen worden genomen als het aan de VVD ligt. Verkeerde productieprikkels moeten worden weggenomen. ’’Financiering van zorg moet niet meer volume gedreven zijn, maar rekening houden met de uitkomsten voor patiënten.’’
Op het gebied van immigratie en integratie behoudt de VVD haar rechtsere koers. De uitgangspunten van dit beleid zijn opvang in de regio, strenge bewaking van de buitengrenzen van de EU en een quotum op het aantal vluchtelingen dat Nederland jaarlijks op wil vangen. De VVD wil bij de bepaling van dit quotum rekening gaan houden met het draagvlak in de samenleving. Overlast gevende asielzoekers worden daarnaast ‘’in een sober en strikt regime geplaatst (aso-AZC)’’.
Kernenergie onmisbaar om C02-uitstoot terug te brengen
Op het gebied van klimaat en energie wil de VVD zich committeren aan het Verdrag van Parijs. In 2030 moet de Nederlandse CO2-uitstoot met 49 procent zijn gereduceerd ten opzichte van 1992. Dit kan een struikelblok zijn in toekomstige coalitieonderhandelingen. D66, GroenLinks, ChristenUnie en PvdA vinden dat dit namelijk niet ambitieus genoeg.
De VVD bestrijdt de tegenstelling tussen ‘’groen en groei’’. Volgens de VVD liggen er juist grote kansen in CO2-neutrale energiebronnen. Door de aanhoudende aardbevingsproblematiek in de provincie Groningen wordt de gaskraan compleet dichtgedraaid. Hierdoor worden wij als land afhankelijker van fossiele grondstoffen die worden geleverd door staten zoals Saoedi-Arabië en Rusland. De VVD ziet kernenergie als een onmisbaar onderdeel om zowel de uitstoot terug te brengen, als om niet afhankelijk te zijn van staten, die het op zijn zachts gezegd niet zo nauw nemen met de mensenrechten.
De toekomst van Nederland ligt in de Europese Unie, aldus de VVD. De Nederlandse export vormt een derde van onze economie. De VVD wil de interne markt versterken en blijven voorkomen dat de Europese Unie een transferunie wordt. Het herstelfonds is een puur tijdelijke maatregel: ‘’Bijdragen uit dit fonds blijven gekoppeld aan hervormingen’’.
In de komende verkiezingen liggen de partijen economisch dichter bij elkaar dan ooit. De scheidslijnen liggen vooral op de onderwerpen zoals; immigratie & integratie, klimaat & energie en de EU. De VVD heeft haar ‘liberalistische-ideologie’ enigszins losgelaten en pleit voor een ‘’sterke overheid’’.
Julian Uil
