Het was 13 maart 1942, het was koud, met een gemiddelde temperatuur net onder het vriespunt, en geen neerslag. Het was de dag waarop de Joden in Nederland door de Duitse bezetters verplicht werden de gele Jodenster op hun kleding te dragen. De ster die in de 15e eeuw in het mystieke jodendom een symbool was van de joodse identiteit. De ster die de zionisten – een groep die eind 19e eeuw ijverde voor een eigen joodse staat als oplossing voor de antisemitische campagnes– als wapenschild gebruikten. De ster van David, verwijzend naar het historische hoogtepunt, de glorietijd van het Jodendom, het koninkrijk van David, rond 1000 voor Christus.
Achteraf weten we dat van de 140 duizend Nederlandse dragers van de Jodenster 73 procent werd uitgeroeid. Systematisch werd uitgeroeid in het gehele door de nazi’s bezette Europa. De gele ster, met het woord Jood, geschreven in een verbasterd Hebreeuws, het woord om de Joden van de Nederlandse samenleving uit te sluiten, gespeld in letters die onnederlands zijn. Bastaardletters, hoe geraffineerd.
De holocaust. Het griekse woord olokauston dat in de derde eeuw voor Christus in de Griekse vertaling van de Thora, het Joods Oude Testament, om het kort maar slordig te zeggen, gebruikt werd als vertaling van de Hebreeuws term shoah, brandoffer, het verbranden van offergaven in de Tempel in Jeruzalem. De term holocaust werd al gebruikt voor het uitroeien van de Armeniërs door de Turken in 1915. Hij wordt gebruikt voor de systematische, georganiseerde moord op vijf miljoen Joden in Europa.
Op een zondagmiddag staat bij mij in de buurt een auto geparkeerd met een anti-vaxxers Jodenster op de achterruit. De suggestie is dat we in Nederland leven als in de tijd van de razzia’s, dat mensen systematisch werden opgepakt, met knuppels, honden, schoppen en slaan, in vrachtwagens gegooid ten einde naar de vernietigingskampen te worden afgevoerd. Door mannen gekleed in die SS-uniformen, kijk naar de foto’s van een groepje in Urk, om de gedachten te bepalen. Kijk naar de algemene beschouwingen vorige week en zie Thierry Baudet laatdunkend doen over het gebruik van de term Holocaust. Zie de twitter rond gaan waarin gezegd wordt dat je in Nederland een apartheidspas moet hebben om aan het sociaal leven te kunnen deelnemen. Apartheid, een term die verwijst naar het christelijk racisme in Zuid-Afrika, een Afrikaans woord voor de rassenscheiding uit 1958 om de zwarte bevolking op te sluiten in thuislanden. Uiteraard weer met knuppels en schoppen, honden en vrachtwagens.
Je kunt woeste woorden gebruiken om de smakeloosheid van het gebruik van de Jodenster, de Holocaust, het Apartheidsregiem door de anti-vaxxers te hekelen. Waar het in wezen om gaat is het gebruik van historische feiten en historische symbolen, verminkt en aangepast, gestolen uit het sociale geheugen. En daar een interpretatie aan verbinden die het doet voorkomen alsof Nederland leeft onder een dictatuur als die van de nazi’s.
Je mag geloven wat je wil, je mag uitdragen wat je wil, je mag je laten inenten of niet. Maar doe het niet voorkomen alsof er ronkende vrachtwagens wachten, om geknuppelde en geschopte Nederlanders op te pakken en af te voeren naar vernietigingskampen. De nazi’s stalen de Joden hun leven. De anti-vaxxers stelen de Joden de herinnering aan hun verleden. En ook mijn herinnering.
Is er trouwens op héél Urk nou niet ééntje die hardop zegt: Jongens, doe dat nou niet, laat dat nou met die nazi-uniformen?
Tijl Uilenspieghel
