Lichte daling aantal varkens, nauwelijks minder runderen

DEN HAAG – Het aantal varkens in Nederland kromp in 2021 iets naar bijna 11,4 miljoen varkens. De rundveestapel bleef met 3,8 miljoen nagenoeg gelijk. Het aantal melkgeiten steeg in een jaar tijd licht naar 482 duizend, het aantal schapen daalde naar 848 duizend. De omvang van de kippenstapel nam af naar bijna 100 miljoen dieren. Dit blijkt uit voorlopige cijfers van de Landbouwtelling 2021 die het Centraal Bureau voor de Statistiek CBS bekend maakt.

Waar hebben we het over als het gaat over de veestapel in Nederland. De ‘volkstelling’ van de Nederlandse dieren op de boerderijen levert een beeld op van tamelijke stabilteit. Op 1 april 2021 telde Nederland 512 duizend (4 procent) minder varkens dan het jaar daarvoor. Het totaal aantal varkens schommelt al jaren rond de 12 miljoen. Deze varkens staan wel op steeds minder bedrijven. Het aantal bedrijven met varkens is afgenomen van 6 500  in 2011 tot 3 400 in 2021. De daling van het aantal varkens en varkensbedrijven is mede het gevolg van de stoppersregeling Actieplan Ammoniak Veehouderij en de Subsidieregeling sanering varkenshouderij (SRV). Het gemiddeld aantal varkens per bedrijf verdubbelde bijna van

1900 in 2011 naar 3 400 in 2021. De grootste bedrijven zijn gevestigd in Limburg en Noord-Brabant met gemiddeld respectievelijk 5 300 en 4 800 varkens.

De laatste twee decennia is het aantal melkgeiten bijna vervijfvoudigd. In 2021 telde Nederland 482 duizend melkgeiten, ruim 1 procent meer dan het jaar daarvoor. De meeste melkgeiten werden gehouden in Noord-Brabant (141 duizend) en Gelderland (117 duizend). Meer dan de helft van het aantal melkgeiten in Nederland is daarmee in deze twee provincies te vinden. In verband met de mogelijke gezondheidsrisico’s voor omwonenden hebben meerdere provincies een stop op de geitenhouderij ingesteld. Toch bleef het aantal dieren in Noord-Brabant en Gelderland tot en met 2020 toenemen, in 2021 was deze jarenlange stijging afgevlakt.

Rundveestapel nauwelijks gewijzigd, gemiddeld meer land bij melkveebedrijven

In 2021 waren er 17 duizend (0,4 procent) minder runderen dan een jaar eerder. Het aantal vleeskalveren was met 2 procent afgenomen naar ruim 1 miljoen dieren. In 2018 werd voor het eerst de grens van 1 miljoen vleeskalveren bereikt. Dit jaar stonden er 1,57 miljoen melkkoeien geregistreerd, een daling van 1,4 procent vergeleken met 2020. Het jongvee voor de melkveehouderij nam daarentegen toe met 3,4 procent naar 967 duizend.

Bedrijven met melkvee hebben bijna de helft van de totale oppervlakte cultuurgrond in Nederland in gebruik. In 2021 had een bedrijf met melkkoeien gemiddeld 58 hectare cultuurgrond. Dit is bijna 12 hectare meer dan in 2011. Een bedrijf met melkkoeien had in 2021 gemiddeld 103 melkkoeien, tien jaar geleden waren dat er nog 76.

In 2011 werden op een gemiddeld bedrijf met melkkoeien nog 1,63 melkkoe per hectare cultuurgrond gehouden, in 2021 zijn dit er 1,77. In Noord-Brabant en Flevoland worden de meeste melkkoeien per hectare cultuurgrond gehouden, respectievelijk 2,21 en 1,96. In Noord-Holland en Drenthe worden de minste melkkoeien per hectare cultuurgrond gehouden, respectievelijk 1,52 en 1,59. In Groningen is dat 1,64.

Het aantal kippen is het laatste jaar iets gekrompen. In totaal waren er in 2021 zo’n 99,9 miljoen kippen, 2 procent minder dan een jaar eerder. De krimp wordt veroorzaakt door de daling van het aantal vleeskuikens. Dat nam met 2 miljoen dieren af naar 47 miljoen (-4 procent). Het aantal leghennen steeg met 119 duizend juist iets naar ruim 43 miljoen./BM