De linkerzijde van het politiek spectrum zit in Nederland al enige tijd in moeilijk vaarwater. De traditionele achterban voelt zich vaak niet meer vertegenwoordigd. Het blijft toch bijzonder in een tijdgeest waarin thema’s als het klimaat, ongelijkheid, de gezondheidszorg en een groeiende overheidsbemoeienis de wind in de rug hebben. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) becijferde onlangs dat de gemiddelde energierekening dit jaar 86 procent hoger uitvalt dan vorig jaar. Wat moet er nog meer gebeuren voordat ‘links’ op de barricades gaat staan?
De grote drie linkse partijen (PvdA, GroenLinks en SP) zijn gezamenlijk nog maar verantwoordelijk voor 26(!) van de 150 zetels. In 2010 lag dit aantal nog op 55 zetels. Er zijn tal van analyses geschreven door politicologen, sociologen, bestuurskundigen en andere experts die geprobeerd hebben om deze neergaande trend te duiden. De bevindingen zijn zeer talrijk. Van slecht leiderschap tot de algemene verlinksing van de Nederlandse politiek, de grote drie hebben het moeilijk. Het leek zelfs even alsof de traditionele sociaaldemocraten, in Nederland grotendeels vertegenwoordigt door de PvdA, in heel Europa naar de achtergrond verdwenen. Dit geluid werd dan ook veelvuldig verkondigt. De sociaaldemocratie zou op sterven na dood zijn. Niets is echter minder waar. In onder meer Spanje, Portugal, Denemarken en Duitsland zijn de sociaaldemocraten de grootste partij. In het Europees Parlement is de Partij van Europese Sociaaldemocraten (PES) de één na grootste fractie. Kortom, zo slecht is het helemaal niet gesteld met de traditionele volkspartijen in Europa.
Puur vanuit een electorale invalshoek is de enorme stijging van de energierekening dan ook bijna een cadeautje. Geen enkele linkse partij is onderdeel van de coalitie, de traditionele linkse achterban wordt hard geraakt en er staan Gemeenteraadsverkiezingen voor de deur. Een kans voor open doel. Makkelijker worden ze niet voorgeschoteld. En wat gebeurt er? Weinig tot niets. Een tweetje kan er van de partijleiders van de PvdA en de SP nog net vanaf. Op de social-mediakanalen van GroenLinks en Jesse Klaver is er zelfs helemaal niks over terug te vinden. Onbegrijpelijk. Uiteraard wordt dit vacuüm opgevuld door de uiterst rechterzijde van de Nederlandse politiek.
De grote drie kunnen nog zoveel interne rapporten schrijven over wat er de laatste jaren allemaal niet goed is gegaan, uitgekiende campagnestrategieën vormgeven en zelfs discussiëren over mogelijke fusies, maar als ze niet meer in kunnen spelen op de zorgen van u en mij, belooft de toekomst weinig goeds.
Julian Uil
