Onderdendam ( Gr. ) Dinsdag 6 September 2022 , 06u10 ( Zomertijd ):

“OZO- wind. Windkracht 2. Van wind is weinig te merken tijdens de wandeling. Zwaar bewolkt. Een egaal loodgrijs wolkendek. Maar heel goed is dat niet te zien. Het is weer een klassiek kip- ei-  gevalletje. Doordat de hemelkoepel praktisch helemaal afgesloten is, kan het weinige ochtendlicht geen kant op en wordt de tijd tussen nacht en dag kunstmatig verlengd. Schemerdonker is het dus. Net voldoende licht om vaag de treden van het hoogholtje, het houten bruggetje over het Boterdiep te kunnen zien. Het is negentien graden. Komt ook weer door dat wolkendek. De warmte vanaf de grond – gisteren hier twee en dertig graden – stroomt niet vrij de lucht in, maar wordt tegengehouden door de wolken die naar schatting op een hoogte van driehonderd meter hangen. Even slaat de twijfel toe. Is het niet eerder vijfhonderd meter? Voor de veiligheid doe ik er honderd meter op. Vraag me dan nog steeds af of het wel genoeg is. Besluit tenslotte dat ik eens hoognodig naar een methode op zoek moet gaan om zonder instrumenten in het landschap de hoogte van de wolken te meten. Weer een openstaande vraag om op te lossen.  Ik kijk eens om me heen. Alleen in het noordoosten zijn een paar gaten in het wolkendek gevallen. Het lijkt alsof de lucht daarachter vuur spuugt. Ik kijk in de mond van een vulkaan. Vuurrode vlammen dansen rond een gloeiend gele kern. De ‘vulkaan’ bevindt zich pal boven de schuur van Sieb –Klaas Inema, de boer die aan het Jaagpad van het Boterdiep richting Fraamklap woont. Een tweede vuurtje smeult ver weg boven de ligboxenstal van de familie van Middelkoop. Die rode vlek wordt wel gaandeweg zwakker. Er is al druk verkeer. Dat rijdt door, ook al is de Bedumerweg verderop  geblokkeerd door werkzaamheden aan de nieuwe brug over het Boterdiep. Bestemd voor het zuivelcomplex van Friesland Campina. Maar zo vroeg rond zessen is daar in Bedum –Noord kennelijk nog verkeer mogelijk . Dinsdag is bovendien de drukste dag van de week. Het heeft iets te maken met de grote hoeveelheid flex- werkers. Die gaan zo blijkt, op dinsdag voor het eerst naar hun werk. Een permanent geruis van banden op het asfalt dat is wat je nu hoort. Dan wordt het weer af en toe stil. Een zucht van een wilde eend [ Anas platyrhynchos L. ] is nu hoorbaar. Uit het oosten dringt het zoeven van een machine tot hier door. Ver weg hier vandaan, zeker zeventien honderd vijftig meter wordt er op de percelen van de familie van Middelkoop gewerkt . Al heel vroeg, net als gisteren. Er rijdt een trekker met opzij twee armen met schijnwerpers over een ‘akker ‘. Met een of ander apparaat daarachter. Ik vermoed dat het volgende aan de hand is. De graspercelen daar zijn ‘gescheurd ‘. Dat wil zeggen , de graszoden zijn omgeploegd. Het land wordt opnieuw geëgaliseerd en ingezaaid. Dat is mijn theorie. Gezien ook de stofwolken die ik gisteren daar zag opwaaien. De percelen zijn kurkdroog. Ik ben benieuwd of het klopt. Want het zal betekenen dat er vervolgens beregend zal moeten worden. De neerslag is hier in Noord Groningen nihil,  ook al wordt er door weersites regen verwacht voor de rest van de week. Nog even kijk ik om me heen. Een rij auto’s probeert passeren . Moeten wachten voor de wegversmalling voor ons huis, totdat een lege melktankauto van Friesland Campina voorbij is. Dan ga ik het bruggetje af. De treden kan ik maar net zien. Sta even later met Nantske op mijn wandelpad. Laat haar van de lijn. Het is zo droog dat zelfs het hoge riet knispert in de oostenwind.

Weer de schijnwerpers…

Twee schimmen vliegen het pad over. Een eendenpaar dat koers zet naar het noordwesten op tien meter hoogte. De wind suist in mijn oren. Het gat in het wolkendek begint steeds meer op een bloedende wond te lijken. Aan de kim pinkelen heel zwak de toplichten van de achtentwintig windmolens op het complex buiten het dorp Farmsum. Ik sla de hoek om en kuier het lange stuk naar het zuiden op. Een bromvlieg zoemt om me heen, verdwijnt dan in de duisternis. Toch wordt het bijna onmerkbaar lichter. Echt, je kunt er de vinger niet achter krijgen. Het gebeurt waar je bij staat. Ik kijk om me heen en verbaas me over het feit dat ik nog geen vogel of ander levend wezen heb gezien of gehoord behalve die eenden van zojuist. In het zuidoosten ver weg op de Fraamweg rijdt een trekkercombinatie  vanaf de N46 de weg naar Middelstum op. Tegelijkertijd rijdt de trekker met schijnwerpers nog steeds rond op een perceel van de familie van Middelkoop. Gefocust blijf ik naar die schijnwerpers kijken. Zie hoe ze groter en dan weer kleiner worden,  wanneer een bocht wordt genomen. Sta dan tot mijn verwondering al weer op mijn keerpunt, de ree van herenboerderij de Haver. Roep Nantske terug , die de ree wil oplopen van de boerderij. Haal diep adem, draai me om en ga weer op huis aan.

Postzegel

In het noorden heb ik nu prima zicht op een brede baan wolken met ronde koppen, donkergrijs van kleur tot diepwart. Vanuit het dorp komt heel langzaam een lichtje deze kant op. Het lijkt wel of daar iemand op een te groot verzet rijdt. De Onbekende Fietser 9.0. blijkt een eind veertiger , begin vijftiger te zijn in een wit jack, bril op met glazen in een groot montuur, een langwerpig ge zicht met haar dat tot in zijn nek gekamd is. Hij groet terug. Het is inmiddels meer dan een stuk lichter geworden. Ik kan nu tot aan de overkant van het Boterdiep kijken. Ik ben eerder bij de hoek dan ik verwacht had. Sla snel de hoek om voor het laatste stuk. ‘ Waockh…whaockh..waockh.. ‘, een aalscholver [ Phalacrocorax carbo L. ] wordt wakker in de een van de bomen op de hoek van de Kardingemaar. Hè, eindelijk zijn er vogels wakker. Achter me in het zuidoosten klinkt het grauwen van een jagende blauwe reiger [ Ardea cinerea L. ]. Ik kijk nog een keer achterom. Het trekt in het oosten nu helemaal dicht. Van het hellevuur in de ‘vulkaan’ is nu slechts een miserabel rood streepje over. Die gedaanteverandering doet me denken aan de hoop die er even was in het land dat de ‘boerenkwestie ‘opgelost kon worden. Nu staat de rem er niet alleen op na het uitlekken van  concept- stikstofrapport van de Verenigde Naties voor Europa  dat in veel strengere maatregelen voorziet richting de landbouw. Ook het plotseling opstappen van de minister van Landbouw, Natuur en Voedselvoorziening [ LNV ], Staghouwer, brengt weer nieuwe onzekerheid teweeg. Ik ben overigens geen zwartkijker. Vind dat de meerderheid van de boeren zich veel te sterk laat gijzelen door de actie voerende radicalen van Farmers Defense Force en Agractie.  Maar het wordt nu wel tijd dat er een heldere voor iedereen duidelijke boodschap van Rutte IV naar de boeren gaat. Stoppen of op een andere manier boeren. Een gebied aanwijzen voor boeren die voor bulk voor de export gaan. Land reserveren voor de recreatiebehoeften van de twintig miljoen Nederlanders die rond 2035 op deze postzegel in de delta van Rijn, Maas, en IJssel moeten samenwonen . Zonder elkaar daarbij de hersens in te slaan…………………………………………………………( wordt vervolgd )

Iedere ochtend tussen 04u00 en 07u00 doet Kees Willemen, journalist en (politiek ) tekenaar uit Onderdendam (Gr.) een ‘Winkelhaakje ‘. Dat is een wandeling van ongeveer 25 minuten met zijn hond Nantske ( een elf jaar oude Golden Retreiver – jachtlijn ) aan de oostkant van het Boterdiep in Onderdendam, een klein dorp van 595 inwoners , 14 kilometer ten noorden van de stad Groningen.