Onderdendam ( Gr. ) Donderdag 29 September 2022, 06u40 ( Zomertijd ):

“ N- wind??? Windstil. Dikke grondmist van zeker dertig meter hoog. Het is nog donker, wanneer onze hond Nantske en ik de straat oversteek en in dichte mist het hoogholtje opklim, het houten bruggetje, zes meter hoog boven het Boterdiep. Alleen hoog boven me kleurt de hemel van zwart  naar marineblauw. Ik verwacht daar sterren, maar kennelijk is ook daar op tientallen  kilometers  hoogte sprake van voor mij onzichtbare nevelwolken. Geen ster, maan of planeet te bekennen. Aan het drukke verkeer beneden kan ik zien dat ik laat ben vanochtend. De reden is bekend. Langer in bed om energiekosten uit te spraken. Laten we er verder maar over op houden. Ik word al chagrijnig als ik er aan denk wat voor wurggreep, de ‘olies ‘ en de ‘ gassies ‘ hebben op individuele levens van burgers zoal Geliefde en ondergetekende. Het is het gesprek van de dag, zeker met een Wegkijk- kabinet dat nu weer de idiote maatregel heeft genomen om een zogenaamde gasplafond in te stellen dat juist de energiebedrijven compenseert en niet de gemiddelde burger. De tips vliegen je tegenwoordig om de oren. Een beetje nuchter nadenken helpt ook en misschien ook wat ervaring uit een soberder tijd, begin vijftiger jaren van de vorige eeuw. Toen de meeste huizen nog geen douches hadden en er slechts een warmtebron in huis was , een kolenhaard. Hoogstens daarnaast nog een keukenkachel om op te koken. Wat deed men toen. Heel simpel: je gewoon extra warm aankleden. Ik draag  nu een maillot onder mijn winterbrok. Twee T-shirts houden me extra  warm van boven onder een flanellen overhemd en wollen vest. Desnoods doe ik nog een bodywarmer aan. En ik stook niet meer op mijn werkkamer zolang het daar niet kouder wordt dan twaalf graden. In het ergse geval een derde trui aan. Vanmorgen ook weer de winterjas van de kapstok. Want het is door de mist iets van twee graden boven nul. Wel hangt er in het oosten een brede wolkenbank. Die heeft niet een gesloten rand maar loopt in  flarden uit de donkerte in. Als ik me omdraai komt er daarnaast een dun wolkendek vanuit het Westen aan. Daar tussen is er alleen maar mist. En van een ondoordringbaar soort. Nog een blik voor ik vertrek. Beneden is er in het zwarte water geen beweging te ontdekken. Met veel en fel licht  van schijnwerpers op komt een kantmaaier van loonbedrijf Wieringa aangereden over de Bedumerweg. De breedte van de  ‘maaimond ‘ is zeker twee en een halve meter. Een buitengewoon griezelig ding dat aan een maaiboom anderhalve meter voor de trekker uit wiebelt. Daar moet je niet in belanden als fietser of motorrijder. Nu heb ik echt genoeg van het blauwbekken daarboven op het bruggetje en besluit snel de zestien treden naar beneden af te gaan Sta even later op de plek waar het wandelpad een haakse bocht neemt. Hond nog aan de lijn. Fel schijnsel van een LED – lamp komt razendsnel mijn kant op, lijkt dan te aarzelen, neemt dan toch een ruime bocht. Komt daardoor bijna in de greppel naast het beton terecht. ‘Morgen ‘, roep ik . Er schuift iemand op een fiets voorbij, diep in zijn capuchon gedoken, die niets terugzegt. Overdag kwam  ik de jongen wel eens tegen. Dan is hij spraakzamer. Officieel heb ik hem in mijn hoofd geregistreerd als Onbekende Fietser 10.0. Laat mijn hond nu van de lijn en zet de eerste stappen, de duisternis in.

Karmozijn

Het is niet voor negen en negentig procent donker meer. Vanuit een onduidelijke bron reflecteert de mist wat spaarzaam licht. Ik kan in ieder geval zien waar ik loop en de halsband met rood flikkerlicht om de nek van Nantske geeft ook aan hoe de weg loopt. Wel heb ik al binnen vijf minuten koude vingers. Goh, dat is ook voor het eerst dit seizoen. Wanneer ik de hoek omsla naar de Bedumerwijk ter Laan, slaat de klok van de Hervormde Kerk zeven maal.  Het wordt onmerkbaar een fractie lichter. En zo blijft het tot ik bij mijn keerpunt kom, de ree van herenboerderij de Hamer. Opvallend dat behalve wat verkeersgerucht er geen enkel geluid tot hier doordringt. Ik draai me om en krijg hoog in het noorden een witte stapelwolk in het oog die een geheimzinnig licht weerkaatst. Dat moet van de zon komen die nu nog verborgen zit achter de kim. Pas te voorschijn komt om 7u31. Van het erf van de boerderij van Harm van der Giezen lijkt  wat lawaai te komen. Maar voor gewoon wat koeien voeren , is het wel erg veel motorgeronk. Het lijkt er meer o, bij nader inzien dat ten zuiden van de boerderij  de walkant gemaaid wordt van de sloot daar. Het riet wordt met al het drab dat in de sloot zit de wal opgetrokken; twee handelingen in een. Nantske wordt argwanend en wil omkeren en poolshoogte gaan nemen. Het kost wat moeite om haar te overreden toch door te lopen. Nu gaat het snel. Het eerste ochtendgloren dient zich aan. De hemel in het oosten begint licht roze te kleuren. Dan weer eigeel. Een kleur die intenser wordt na een paar minuten . Nu waaiert er ook meer rood de lucht in. En ook die kleur verschiet weer heel snel naar vurig karmozijn. Orhan Pamuk, de Turkse Nobelprijswinnaar Literatuur 2006, die een boek schreef onder die titel [ Ík heet Karmozijn , 1998  ]  , zou hier eens moeten rond kijken.

Stroppenpot

Een misthoorn klinkt.: de trein van Groningen naar Delfzijl. Nantske is wat nerveus, vind ik.  Voortdurend gaat haar neus naar de grond. Dat gebeurt ook weer bij het afslaan naar links , het laatste stuk. Ik laat een blauwe  Volvo- stationcar passeren. De bestuurder, een roker vermoed ik, heeft zijn raampje aan de bestuurderskant hal open. En zwaait  enthousiast . En ik maar prakkezeren welke bekende daar in de auto zit. En ik was al hevig aan het pielen in mijn hoofd. Eigenlijk moet je voor het wandelen geen nieuwsberichten lezen. In feitewas het ook nog oud nieuws. Gisteren las ik in het Dagblad van het Noorden dat pluimveehouders samen een soort van stroppenpot hebben gevormd voor boeren bij wie de vogelgriep heeft toegeslagen. Toch is het wellicht niet zo gek om je te realiseren hoeveel vleeskuikens  en leghoenderen er in ons land, zo groot als een postzegel, wel niet in giga- grote schuren verstopt zitten. Het meest recente bericht van het Centraal Bureau  van Statistiek [ CBS ]  in Nederland op te zoeken via de link:

https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2021/39/lichte-daling-varkensstapel-nauwelijks-minder-runderen#:~:text=In%20totaal%20waren%20er%20in,daling%20van%20het%20aantal%20vleeskuikens.  Geeft het volgende aan:

“ Het aantal kippen is het laatste jaar iets gekrompen. In totaal waren er in 2021 zo’n 99,9 miljoen kippen, 2 procent minder dan een jaar eerder. De krimp wordt veroorzaakt door de daling van het aantal vleeskuikens. Dat nam met 2 miljoen dieren af naar 47 miljoen (-4 procent). Het aantal leghennen steeg met 119 duizend juist iets naar ruim 43 miljoen. “

Barbecue

Ik weet niet hoe het jullie te moede is.  Of dit echt tot je doordringt. Het is niet alleen het aantal dat verbijsterend groot is. Het is de stilte en de vanzelfsprekendheid die er rond d pluimveesector hangt, alsof het vanzelfsprekend is om zoveel levende wezens op een dergelijke manier als levend vlees te behandelen. Het is vooral de morele decadentie van een land dat het gewoon vindt om op die manier om te gaan met dieren die ook tot Gods schepping behoren. Dat zoals eergisteren er een schuur met 40.000 vleeskuikens wordt vergast zonder dat iemand een traan laat, slaat mij echt met stomheid. Het meeat schokkende vond ik dat men slechts jammert dat een stal zeven weken leeg moet komen te staan. Om te desinfecteren. Ik kan alleen maar hopen dat de verantwoordelijke personen in een volgend leven in de diepste der hellekrochten ten eeuwige dage door de Opper Duivel Belshassar op de barbecue worden gelegd. Smakelijk eten……………………………………………….( wordt vervolgd )

Iedere ochtend tussen 04u00 en 07u00 doet Kees Willemen, journalist en (politiek ) tekenaar uit Onderdendam (Gr.) een ‘Winkelhaakje ‘. Dat is een wandeling van ongeveer 25 minuten met zijn hond Nantske ( een elf jaar oude Golden Retreiver – jachtlijn ) aan de oostkant van het Boterdiep in Onderdendam, een klein dorp van 595 inwoners , 14 kilometer ten noorden van de stad Groningen.