Onderdendam ( Gr. ) Vrijdag 2 december 2022, 06u35 ( Wintertijd ):

“O- wind. Windkracht 3. Maar in de realiteit blijkt de wind veel minder krachtig. Nauwelijks is er iets van te merken, als ik nog geen minuut geleden met onze hond Nantske op het hoogholtje ben aangekomen, het bruggetje, acht meter hoog boven het Boterdiep, tegenover ons huis. Het is zwaar bewolkt. Een dik, compact wolkendek dat hermetisch aansluit op de horizon. Alleen van dat laatste is nauwelijks iets te zien. Het kan niet anders of het is wat mistig daar in het oosten. Ik krijg er al een glimp van te zien als ik links naar voren leun en langs de treurwilg aan de overkant kijk. De stallichten van de boerderij van de familie van Middelkoop zijn veel minder helder dan normaal. Ik ben laat buiten. De laatste dagen begint mijn tijdlijn door de dag wat te schuiven. ( Te ) Laat ga ik naar bed omdat ik ’s avonds ook nog werk. En hoewel ik met vijf uur slaap goed kan functioneren, betekent dat het leven hier buiten al volledig aan de gang is. Auto’s en vrachtwagens passeren al in grote getale. Denderen achter mijn rug langs ons huis. Soms vraag ik me af of ik er wel verstandig aandoe om te slapen met open raam. De afstand van de weg naar de voorgevel van ons huis is maar een meter of acht, negen. Het zou misschien niet zo’n gek idee zijn om eens een luchtonderzoek te doen langs de vier provinciale wegen die op het kruispunt in het centrum Onderdendam samenkomen bij de Zijlversterbrug. En ook een bloedonderzoek doen bij de aanwonenden. Zou mijn kortademigheid van de laatste tijd en de terugkerende vermoeidheid wellicht daar iets mee te maken hebben? Factoren die maken dat ik veel langzamer ben gaan lopen. Hoog in de lucht komt een verkeersvliegtuig over. Het is pikdonker. Er is al weer een pand bijgekomen met kerstverlichting in onze straat:een lichtslang voor het huis van Marja & Jelte Verbree. Ik ga het bruggetje af. Zorg wel dat ik mijn verstand bij de zestien treden houd. En niet uitglijd over de hoeveelheid rottende bladeren van de treurwilg op het plankier achter de brug. Moet overdag dit weekend die boel maar eens gaan wegvegen. Ik laat Nantske van de lijn. Die sprint weg, het donker in. En ik –zei- de –gek  zet mijn  eerste stappen op het wandelpad.

Groen licht…

Het klopt. Het is heiig . De boerderijlichten geven een dof schijnsel af . Het zicht is niet geweldig, slechts tien meter. Over de Fraamweg, twee en een halve kilometer meer naar het oosten rijdt een melktankauto. Gaat een hoek om en even zie ik zijn koplampen deze kant opkomen. Dan gebeurt er iets raars. Hij keert weer om. En rijdt terug richting de Eemshavenweg ( N46 ) . Ik weet niet of dat de reden is dat een hond in de buurt begint te blaffen. Meestal veronderstel ik dat die zich bevindt op het erf van de familie van Middelkoop. En ik denk  dat dit nog steeds het geval is. Ik sla de hoek om richting het zuiden. Op de hoek kan ik zien dat rechts er een sloot loopt. Dat komt omdat er licht valt op het wateroppervlak. Waar komt dat licht vandaan? Uit de wolken boven Bedum. Het is gewoon weerschijn dat weerkaatst wordt door het wolkendek boven dat dorp. Dat licht zorgt er ook voor dat ik kan zien waar ik loop.  Het zicht gaat tot waar de rij meidoorns begint. Ver voor mij begint het ook te leven op het erf van Harm van der Giezen. Schijnwerpers strijken over de kuilsilo’s . De shoveltrekker neemt een hap kuilgras. Ik kijk eens om me heen. Al een tijdje valt me op dat er een groen licht schijnt op de top van de poedertoren van de DOMO , oftewel de Royal Friesland Campina in Bedum. Wat dat groene licht betreft , misschien is dat een teken dat er is iets gaande op de wereldmarkt. De prijzen voor melkpoeder, mager en vet en weipoeder zijn aan het dalen. Het is vrijdag vandaag. Dat wil zeggen dat ik op één onderwerp wat dieper wil ingaan.

Melkpoederhandelshuizen

Ik keek vandaag eens naar de tendens die de zuivelprijzen laten zien en wat dat precies wil zeggen. Het valt in detail na te lezen via de link:

https://www.melkvee.nl/artikel/600795-boter-en-vol-melkpoeder-lager-mager-poeder-en-weipoeder-stabiel/?tid=TIDP3191526XAE2D77326076499E9DFBAEC0AD26A9C6YI5&utm_campaign=2022_MV_Nieuwsbrief_wk48&utm_medium=Email&utm_source=E-mail&utm_content=20221201_MV_

Het blijkt dat de vraag naar zuivelproducten nog steeds aan het dalen is. Hoe weet men dat? En wat is globaal de oorzaak.? Om met dat laatste te beginnen. Door de Covid-19-maatregelen in China, een grote importeur nog steeds van melkpoeder, is de vraag daar sterk afgenomen. Om een beeld te geven van  de hoeveelheid die er mondiaal omgaat op de melkpoedermarkt en het aandeel dat China daarin vertegenwoordigt, een overzicht d.d. 4 augustus 2020 ( het meest recente dat ik kon vinden ) via de link:https://www.zuivelzicht.nl/achtergrond/mondiale-melkpoedermarkt-een-overzicht-en-vooruitkijken/#:~:text=China%20is%20voor%20Nederland%20een,van%20763.000%20ton%20aan%20melkpoeders.

Om een goede indruk te krijgen van de mondiale handelsbewegingen. Ik wist bijvoorbeeld niet dat Nederland een heel grote importeur was. Het gaat om melkpoeder die uiteraard weer wordt doorverkocht. Er zijn zeker een stuk of negen handelshuizen in Nederland die zich bezighouden wereldwijd met im- en export. Dat een van de grootste Friesian Campina Nederland B.V. in Amersfoort is , zal niemand verbazen. Maar ik realiseerde me niet dat Vreugdenhil Dairy Foods uit Nijkerk ook groot was. En nog nooit had ik gehoord van Trigona Dairy Trade uit Didam, Mondial Foods B.V. uit Colmschate  [ een stadsdeel van Deventer ] , Friesian Farm B.V. uit Breda, Janus Services B.V. , Den Haag,  Interfood B.V. , uit het Brabantse Bladel , Triscom B.V. uit Heino [ een dorp in de Overijsselse gemeente Raalte ] , Alpha Milkpowder Holland B.V.  uit het Brabantse Waalwijk. Maar een beperkt aantal landen heeft een zeer groot aandeel in de melkpoederhandel. China steekt de kroon wat betreft de absolute omvang én groei van de import van melkpoeder van alle  Aziatische landen. Recent maakte het Agrarische ministerie daar bekend dat we de komende jaren (tot 2030) nog zeer sterke zuivelconsumptie -, productie- en importgroei kunnen verwachten. Hiermee zal ook de melkpoedervraag onverminderd hoog blijven. Onderzoeksbureau Nielsen gaf onlangs aan dat ook de babymelkpoedermarkt zeer interessant blijft.

Belang China…

“Nederland speelt een grote rol als het gaat om melkpoederhandel en is met 351.000 ton import verreweg de grootste importeur in Europa. Gekeken naar export moet Nederland, Duitsland, Frankrijk en België voor zich laten wat betreft volume. De verwachting is dat de volumes van Nederland zullen toenemen in de toekomst, gezien de groei van de Nederlandse melkpoederhandelsbedrijven. China is voor Nederland een beperkte markt  [ KW. Vet zelf aangegeven ] qua omvang (12.000 ton, ~1 procent), Nieuw-Zeeland heeft een aandeel van 83 procent in China, wat gelijk staat aan de export van 763.000 ton aan melkpoeders.”

Het importvolume in maart 2020 (exclusief export vanuit Nieuw-Zeeland en naar Europese landen), is met 15.000 ton afgenomen ten opzichte van maart 2019. Prijzen zijn met gemiddeld 52 cent gestegen ten opzichte van een jaar eerder. De grootste dalingen vinden plaats in Amerika (Mexico) en Azië (Indonesië). Deze landen importeren respectievelijk 10,7 en 4,4 duizend ton minder dan een jaar eerder, wat gelijk staat aan dalingen van 15-30 procent. De afname vindt volledig plaats binnen mager poeder, terwijl vol poeder zelfs een stijging laat zien.

China, het land met hoogste importvolume wereldwijd, laat een daling zien van bijna 1.000 ton, exclusief de export van Nieuw-Zeeland naar China. In februari was, inclusief Nieuw-Zeeland, nog een stijging te zien van 6.000 ton. Als we februari ook zonder Nieuw-Zeeland analyseren, zien we ook in februari een afname in China. Op basis van berichten uit China kunnen we er vanuit gaan dat de import onverminderd hoog blijft. Dat was het overzicht twee jaar geleden. Maar wat valt recent van de prijsontwikkeling te zeggen.

Verdere daling?

“ZuivelNL maakte vanmiddag de officiële Nederlandse zuivelnoteringen bekend. Boter wist ook de achterliggende week de daling niet te stoppen. Dit product noteert 10 euro lager en staat nu op 560 euro per 100 kilo. Vol melkpoeder zakt met 5 euro naar 415 euro per 100 kilo. De notering voor mager melkpoeder voor veevoer en voor menselijke consumptie blijft onveranderd staan op respectievelijk 280 en 297 euro. Weipoeder ten slotte noteert eveneens stabiel op 89 euro per 100 kilo.

Of dit de aanzet is tot een daadwerkelijke prijsstabilisatie, is de vraag. Na de Global Dairy Trade-veiling van 15 november, waar groene cijfers werden geschreven, leek de markt heel even een bodem te hebben gevonden. De euforie bleek echter van korte duur, volgens de Gemzu [ Gemzu Vereniging Gemeenschappelijk Zuivelsecretariaat , Den Haag. Een organisatie van 120 groothandelsbedrijven  in im -export zuivelproducten ]. Sterk oplopende Covid gevallen in China, toenemende maatregelen en lockdowns zullen op korte termijn ook niet zorgen voor de gehoopte vraagimpuls, aldus deze belangenorganisatie voor de zuivelgroothandel. In Europa lijkt de industrie zich grotendeels voldoende te hebben ingedekt voor het eerste kwartaal en zelfs al deels voor het tweede kwartaal van volgend jaar. Veel producenten concentreren zich op dit moment op de laatste maand van 2022, in een poging om de voorraden weg te werken. (… )

Hier en daar komen uit exportlanden aanvragen binnen, met name voor aankomsten vóór de Ramadan. Er gaan al weken geruchten over een nieuwe Algerijnse ONIL-tender voor melkpoeder die op handen zou zijn, maar vooralsnog lijkt de wens de vader van de gedachte. Kortom, de voortekenen op de zuivelmarkt lijken nog niet al te florissant. “

Vanuit de coulissen

Je zou het niet zeggen als je, zoals vanmorgen even kort een koe klagelijk hoort loeien in het donker,  dat zo’n beest  en zijn eigenaar, Harm van der Giezen , maar een klein radertje zijn in een handelsstroom die diverse malen om de wereld gaat. En die in de debatten over de meest in het oog springende zaken als stikstof, fosfaatplafond, vervuild oppervlaktewater, Pas- melders  volstrekt uit het oog verloren wordt. Wil je iets aan de melkveehouderij veranderen in Nederland , dan zul je  rekening moeten houden met de verborgen krachten, de handel,  die vanuit  de coulissen aan de touwtjes trekken. De vraag is dan vervolgens : waarom zou er alleen van cónsumenten een offer moeten worden verwacht om boeren te helpen bij een broodnodige transitie ? …………………………………………………( wordt vervolgd )

Iedere ochtend tussen 04u00 en 07u00 doet Kees Willemen, journalist en (politiek ) tekenaar uit Onderdendam (Gr.) een ‘Winkelhaakje ‘. Dat is een wandeling van ongeveer 25 minuten met zijn hond Nantske ( een elf jaar oude Golden Retreiver – jachtlijn ) aan de oostkant van het Boterdiep in Onderdendam, een klein dorp van 595 inwoners, 14 kilometer ten noorden van de stad Groningen ).