Onderdendam ( Gr. ) Vrijdag 13 Januari 2023, 05u55  ( Wintertijd ):

“  WZW- wind. Windkracht 5. Maar bij vlagen bereikt de wind stormachtige waarden. Zeker nu ik met onze hond Nantske probeer het bruggetje op te klimmen over het Boterdiep. Water, dat zich stevig roert acht meter beneden ons. Het zou geen prettig idee zijn om nu van de brug te waaien. Meteen, als ik boven ben moet ik me aan de brede houten leuning vastgrijpen. Er wordt zo hard tegen me aan geduwd dat ik nauwelijks kan blijven staan. Nantske kijkt volkomen relaxed naar mijn worsteling om overeind te blijven. Ze zit zich rustig te krabben en kijkt ontspannen om zich heen. Het is zwaar bewolkt. Meer dan pikdonker. Aan de oostelijke horizon is niets te zien van de drie windmolenparken. Gelukkig zijn wel de vertrouwde stallichten van vier boerderijen al aan. Toch maar even een mythe doorprikken. De lichten gaan ’s nachts echt uit. Dat merk ik als bijna tachtigjarige, die een paar keer per nacht eruit moet om te plassen. Even kijken of de maan te zien is , denk ik dan. Automatisch net voor ik opnieuw in mijn nog warme bed sta, werp ik nog even een blik naar buiten. Alles is donker in het oosten op een rood licht van het gemaal Den Deel na. Weer een flinke windstoot om me bij de les te houden. In de treurwilg aan de overkant is het een kabaal van jewelste. De wind giert en fluit tussen de takken. Kermend en kreunend schudden die heen en weer. Hoeveel zou zo’n treurwilg wegen, vraag ik me af. De stam heeft nu een middellijn van zeker zestig centimeter. De grote takken, drie in totaal iets van veertig. Een volwassen treurwilg, achttien jaar oud met een hoogte van 6-8 meter en een stamomvang  van 60 centimeter weegt twee ton , lees ik op de website van een handelaar in dat soort bomen [ https://www.brienissen.nl/home/9734-gele-treurwilg.html ]. Maar de treurwilg aan de overkant is zeker ouder. Hij is naar schatting nog voor 2002 geplant. Die kan best tegen een stootje. Maar dan moet de grond waarop hij staat wel niet te drassig worden. Ik vind het wel genoeg om nog langer speeltje van de wind te zijn. Ga snel de brug af met Nantske aan de lijn. Die heeft geen zin om flink te snuffelen in de berm achter de brug. Loopt meteen enthousiast door naar het wandelpad. Even een blik richting het dorp. Daar blijft alles donker. Er is alleen wat licht aan bij Letteke Nobel. Ik laat Nantske van de lijn die de duisternis inschiet. Zet dan mijn eerste stappen op het wandelpad.

‘ Kerstverlichting ‘

Er is wel wat weerschijn maar het weerkaatste licht uit de wolken boven Bedum bereikt het pad maar moeilijk. Ik kan maar een meter of twintig voor me uitkijken .Maar al na tien meter zie ik geen stukje berm meer.  Twee koplampen, een verlicht opschrift en een vaag verlichte streep daarachter. De eerste bus van Uithuizen naar Groningen rijdt over de Middelstumerweg het dorp binnen. Terwijl ik de lege bus volg, sla ik in een onbewaakt moment bijna tegen de grond na weer een keiharde windstoot. ‘Opgeruimd’, moet de wind denken,’ we willen geen pottenkijkers hier, als we eens lekker willen uitrazen ‘. Een onzichtbare reuzenhand probeert me vervolgens in de sloot links te duwen. Met alle kracht die ik in me heb, zet ik me schrap. Het lukt de wind niet…Even houd ik een applausje voor mezelf. De  verlichte halsband van onze hond danst vrolijk voor me uit. Honden krijgen juist goede zin van storm, want zo mag ik die zich snel opeen volgende windstoten langzamerhand wel noemen. Als ik naar rechts kijk, het donker in , staan er al grote plassen water op het perceel. Precies op de plek waar ooit een sloot is gedempt. Wanneer het blijft regenen zal er zich een L-vormige strook water daar in de wei vormen. Met een beetje geluk strijken daar eenden in om de nacht door te brengen. Ik nader nu de plek waar het pad afslaat naar het zuiden. En dat is te merken ook. Zodra ik de hoek om ben, krijg ik weer een stevige opdoffer; in mijn gezicht nu. De wind brult in mijn oren , mijn broekspijpen beginnen te klepperen. Want ja, ik heb geen regenpak aan vandaag. En een geluk, er is tot nu toe geen druppel regen gevallen. Wel is het fris. Van hieruit kun je de straatverlichting van de Bedumerwijk ter Laan goed zien en het verlichte zuivelcomplex van Friesland Campina. En kijk, in de poedertoren is de zogenaamde ‘Kersverlichting ‘ weer aan.

Schommelingen

Vrolijkheid is overigens ver te zoeken in de wereldhandel van zuivelproducten. De zuivelnoteringen vertonen weer een dalende tendens na het Hosannah van het afgelopen half jaar. Oorzaak:  er is veel te veel aanbod van melk wereldwijd, aldus een van de agrarische websites die ik iedere dag zie:

https://www.melkvee.nl/artikel/629525-zuivelnoteringen-allemaal-weer-in-de-min/?tid=TIDP3365981X738CF7F0F02B44D8B6B9910D28E21D18YI5&utm_campaign=2023_MV_Nieuwsbrief_wk02&utm_medium=Email&utm_source=E-mail&utm_content=20230112

In een bericht van freelance- journaliste Gineke Mons , lees ik daar :

“ Leek er vorige week nog sprake van enige stabilisatie van de grondstofprijzen; deze week duiken de officiële Nederlandse zuivelnoteringen van Zuivel NL weer allemaal in de min. De prijsdalingen blijven met 2 tot 8 euro per product echter nog redelijk beperkt.

Zo zakt vol melkpoeder met 5 euro naar € 380 euro per 100 kilo. Mager melkpoeder bestemd voor humane consumptie vertoont deze week de grootste daling. Hier zakt de prijs met 8 euro naar € 270 euro per 100 kilo. Mager melkpoeder bestemd voor veevoer noteert deze week 2 euro lager, op € 251. Ook weipoeder boet 2 euro in en komt daarmee uit op 80 euro per 100 kilo. Verse boter ten slotte levert 5 euro in. De boternotering staat nu op 490 euro per 100 kilo. De dalende tendensen op de zuivelmarkt zijn het gevolg van een stevige melkaanvoer bij de fabrieken. Niet alleen in de EU, maar ook in de Verenigde Staten vloeit de melkstroom rijkelijk. Daarmee komen boter- en poederprijzen onder druk te staan. De vraag naar boter en room is ook matig. Al met al kun je op de klompen aanvoelen dat er nog geen directe verbetering in het verschiet ligt “.

Boeren zijn gewend aan dit soort schommelingen. Maar het is wel handig dat mensen die geen boer zijn weten hoe het economische spelletje gespeeld wordt. Ook is het handig om met een enigszins afstandelijke blik te kijken naar berichten die komen van de kant van hun koepelorganisaties. Zoals het recente nieuwsbericht dat LTO- Nederland verspreidde waarin ze protesteert tegen nog strengere regelgeving in de zogenaamde Natura 2000 gebieden.

‘ Op slot gezet ‘

Wat is het geval ? In die gebieden heeft de overheid een aantal vegetatietypen toegevoegd als beschermrechtig en onder druk staand  waardoor de Kritische Depositie Waarde [ KDW ] , – de mate waarin stiksof mag worden uitgestoten- , nog meer omlaag moet. Dat heeft consequenties voor een aantal boerenbedrijven daar . Dat viel gisteren zowel op de website van www.omroephethogeland.nl te lezen als eergisteren in de Hoogeveensche Courant :

https://hoogeveenschecourant.nl/regio/LTO-Noord-woest-vanwege-extra-Natura-2000-doelen.-Onbegrijpelijke-stap-zet-Nederland-nog-meer-op-slot-28159106.html

De verontwaardiging spat van de pagina’s af:

“ LTO Noord is woest vanwege extra Natura-2000 doelen en gaat in beroep. ‘Dit zet Nederland nog meer op slot’  ( 11 januari 2023, 09:50 )

Nederland verzwaart de stikstofregels en dat is LTO Noord tegen het zere been. De belangenvereniging voor boeren en tuinders gaat in beroep tegen de extra Natura-2000 doelen.

,,Het kan niet zo zijn dat we aan de ene kant alles uit de kast trekken om stikstofuitstoot te verminderen om Nederland van het slot te halen en dat aan de andere kant Den Haag besluit de regels te verzwaren. Het was al enorm ingewikkeld, omdat het Rijk in ons klein land meer dan 160 Natura 2000-gebieden heeft aangewezen. Nu worden de regels ook nog verzwaard. Dat is onbegrijpelijk en slecht voor ons allemaal”, vindt LTO Noord- voorzitter Dirk Bruins.

Habitattypen

De verzwaring van de regels zit in de zogenoemde habitattypen. De landelijke overheid voegt in meerdere Natura-2000 gebieden meer habitattypen toe. In een aantal gebieden wordt de kritische depositie waarde lager. Met andere woorden, er mag nog minder stikstof worden uitgestoten dan dat nu het geval is. Dit leidt tot nog meer piekbelasters en het vergroot de al enorme stikstopgave.

Nederland is volgens Bruins al meerdere jaren deels op slot vanwege de stikstofregels. Eén van de oorzaken daarvan zijn volgens hem de beschermde natuurgebieden en de strenge regels die hiervoor gelden. ,,Terwijl overheden en de landbouw alles op alles zetten om aan alle regels te voldoen, heeft de landelijke overheid een besluit genomen waardoor er strengere regels gaan gelden voor een groot aantal Natura-2000 gebieden. Deze onbegrijpelijke stap zet Nederland nog meer op slot”, aldus Bruins. “

Postzegel Nederland

“Op slot zetten “is een geliefkoosde retorische uitdrukking wanneer partijen hun gelijk willen halen. Wanneer men met enige afstand na deze woede- uitbarsting kijkt, kan men zich alleen maar afvragen gezien de uiterst kleine ruimte die de natuur in Postzegel Nederland is toebedeeld, – 270.00 hectare tegenover 1.805.000 hectare in agrarisch gebruik- , wat de basis onder deze gespeelde woede is. Natuur waar we allemaal van kunnen genieten en in recreëren, bezet nog geen vijfde van de ruimte die boeren en tuinders innemen. En je kunt je dan afvragen wie wordt  er nu eigenlijk op slot gezet. Ik zou zeggen: rekenen blijkt toch echt niet de sterkste kant van LTO- Nederland te zijn……….. ( wordt vervolgd )

Iedere ochtend tussen 04u00 en 07u00 doet Kees Willemen, journalist en (politiek ) tekenaar uit Onderdendam (Gr.) een ‘Winkelhaakje ‘. Dat is een wandeling van ongeveer 25 minuten met zijn hond Nantske ( een elf jaar oude Golden Retreiver – jachtlijn ) aan de oostkant van het Boterdiep in Onderdendam, een klein dorp van 595 inwoners, 14 kilometer ten noorden van de stad Groningen.