Onderdendam ( Gr. ) Woensdag 25 Januari 2023, 06u55  ( Wintertijd ) :

“ZZW- wind. Windkracht 2. Zwaar bewolkt. Ook nog heiig, Op het moment dat ik met Nantske op het hoogste punt van het bruggetje over het Boterdiep sta, schijnen de stallichten van de boerderijen niet zo helder als gewoonlijk. Nee, er ligt een eigenaardige waas overheen, zo lijkt het wel. Dan moet het wel heiig of heel licht mistig zijn. Verder is het meer dan pikdonker. Ik heb me verslapen. Er is al veel verkeer gaande op de inkomende en uitgaande wegen. Forenzen, veel klusbussen, vracht- en wat sporadisch landbouwverkeer, voor de rest melktankauto’s van Friesland Campina. Een vleug ijskoude wind voel ik op mijn wangen. Verder maakt het me niks uit. Zoveel lagen kleding heb ik aan dat de kou geen pijn doet. Soms weet ik niet eens uit mijn hoofd hoeveel. Op mijn werkkamer staat de verwarming steeds vaker op twaalf graden. We proberen zo lang mogelijk heel weinig tot geen gas te verstoken. Nantske laat weten door onrustig heen en weer te gaan zitten dat het tijd wordt om te gaan lopen. Even later zet ik mijn eerste stappen op mijn wandelpad. Daarvoor een korte blik richting dorp. Geen levend wezen te zien.  Alleen bij  Letteke Nobel is al licht aan.

Plaaglicht

De heiigheid, ik noem het voor het gemak maar fijne mist, zorgt ervoor dat het weinige licht dat er is van straatlantaarns door al die miljoenen druppeltjes waaruit mist bestaat, vermenigvuldigd wordt. Door dit toch wel, geheimzinnige licht  kan ik voor zeker vijftig meter voor me uit zien, waar ik loop. Vaag kan ik de donkere lijn volgen die de grens vormt tussen de betonplaten van het pad en het gras van het perceel rechts. Voor de rest is het meer dan pikdonker. Nu wordt het tijd om hier nogmaals vermelden dat deze winter voor het eerst er geen smienten [ Anas penelope L. ] te horen zijn in de Kardingemaar verweg in het oosten. Dat is schokkend nieuws. Zeker twintig  jaar zaten daar zeker honderden  smienten, die ’s nachts foerageerden in de weien naast die waterloop. Ik sla de hoek om en kuier naar het zuiden. Hier kan ik veel minder goed voor me uitkijken. Nauwelijks zie ik de rij meidoorns rechts in de berm. Het zicht is maar een meter of tien. Wel heb ik de wind op kop. De mist versterkt nu de kou die heel opmerkelijk, door de zuidenwind wordt aangevoerd. Iets raars voor me in het zuiden. Een meter of tien , schat ik, boven de grond is daar een krachtig lichtpunt te zien, dat er eerder niet was en dat maar blijft stralen. Wanneer ik op het open struikloze stuk ben voorbij de eerste dam, wordt duidelijk dat het lichtpunt zich zeker niet op het erf van de boerderij van de familie van der Giezen bevindt. Een heel stuk verder weg schat ik. Het verdwijnt plagerig als ik tweehonderd meter dichterbij kom. Op het moment dat ik op mijn keerpunt ben, me omdraai en op de terugweg ga, en nog even over mijn schouder kijk, is het er plotseling weer.

Onnozel?

Zou het bij de nieuw hoogspanningsleiding vandaan komen? Op het lange stuk terug naar huis draai ik me regelmatig om en steeds zie ik die stilstaande ‘ster’ maar gniffelen. Hoogst irritant, dat ik het licht niet kan plaatsen. Mijn vingers zijn inmiddels zo verkleumd dat ik mijn handen een voor een in mijn zak moet steken. Een hand hou ik vrij voor mijn evenwicht en om af en toe Nantske signalen te geven dat ze niet zo ver voor me uit moet gaan lopen. Ze blijft heel gehoorzaam in de berm wachten. Dat is nodig want het loopt tegen half acht. Dan moet Willy Beenes langs komen. Die gaat weer les geven in de Christelijke Regenboogschool in Bedum. Dat is door de week vaste prik. En inderdaad heel ver weg vanuit het dorp verschijnt een foets lamp. Maakt de haakse bocht bij het schelpenpad vanaf de brug . En dan duurt het even voor de tweede hoek wordt omgeslagen. Ik roep Nantske en we posteren ons in de berm.  Het licht komt eindelijk deze kant op , zwalkt een beetje. Ik heb zelf ook wel eens hier gefietst, als het heel erg donker is. Je probeert visueel toch steun te vinden in de bermen, dus je gaat automatisch een beetje van links naar rechts sturen in plaats van door. Als de lamp vier meter voor ons is, begint ik hard ‘Goedemorgen ‘ en ‘Moi ‘ te roepen, en tenslotte ‘Dag Willy ‘. Ik hoor : ‘ Dag Kees ..’  En dan is ze in een mum voorbij. Het lijkt onnozel, maar het geeft een veilig gevoel om iemand die je kent hier in het pikkedonker tegen te komen. Ik heb iets meer zicht nu. Ik schat een meter of acht. Licht op het pad komt  van de Molen Hunsigno in het centrum van ons dorp. De schijnwerpers die op de molen gericht staan zorgen voor weerkaatst licht dat ik weer terugvind in de sloot links van het pad. Als ik de hoek om ben, is hetzelfde verschijnsel te zien in de veel bredere sloot rechts. Met dat licht als gids loop ik in een rechte lijn naar huis. Nantske sprint een meter of tien voor me uit. Ik denk aan de beelden  gisteren op RTV- Noord en het bericht vanochtend in het Dagblad v/h Noorden. Boeren gingen weer op sjouw met trekkers langs de provinciehuizen in Assen en Groningen. Maar wilden ook weer eens een bezoekje gaan brengen bij het huis van de Minister voor Natuur & Stikstof, Christianne van der Wal. Deze keer om haar tijdens hun ‘Grote Leugens-route ‘ te confronteren met feiten die boeren niet goed uitkomen.

Het verkeerde adres

Waar lullen we over?  Het areaal landbouwgrond is tien maal groter in Nederland dan wat er hier onder natuur wordt verstaan. Nog is dat boeren niet voldoende. Er wordt een hele redenering opgebouwd die moet zorgen dat wetenschappelijk vergaarde feiten over stikstofneerslag in de spaarzame stukken natuur onderuit gehaald kunnen worden. Het gaat prima met de natuur wordt er geroepen. Dat je als zeer klein land vorig jaar voor 122, 3 miljard euro aan landbouwproducten exporteert en bijna 17% meer dan het jaar daarvoor aan geld binnenharkt , dat is kennelijk nog niet voldoende. Als boeren vinden dat ze te weinig verdienen, moeten ze niet de politiek aanspreken maar BIG- AGRO , het conglomeraat van internationaal opererende bedrijven die varkens- en kippenvlees afzetten. En krachtvoer en soja importeren, kunstmest maken. En zuivel produceren. In een jaar tijd is bij AH de consumentenprijs van een literpak halfvolle biologische melk gestegen van 1,19 naar 1,63 euro . Boeren kunnen beter bij de vestiging in Zaandam eens langs gaan als ze hoognodig iets te klagen hebben. Ik heb genoeg van dat miepen aan het verkeerde adres………………………………………………………( wordt vervolgd )

Iedere ochtend tussen 04u00 en 07u00 doet Kees Willemen, journalist en (politiek ) tekenaar uit Onderdendam (Gr.) een ‘Winkelhaakje ‘. Dat is een wandeling van ongeveer 25 minuten met zijn hond Nantske ( een elf jaar oude Golden Retreiver – jachtlijn ) aan de oostkant van het Boterdiep in Onderdendam, een klein dorp van 595 inwoners, 14 kilometer ten noorden van de stad Groningen.