WINSUM – Overal is meer biodiversiteit nodig én mogelijk, ook op het Hogeland. Dat vertelde Louise Vet, hoogleraar ecologie in Wageningen, zaterdag 15 april tijdens het symposium ‘Mooi Hogeland’ in Winsum. Met het initiatief plaatsen agrarische natuurvereniging Wierde & Dijk, het Groenplatform in Het Hogeland en de gemeente Het Hogeland het thema biodiversiteit in de schijnwerpers. ‘Herstel van biodiversiteit vraagt om een gezamenlijke aanpak.’
In de aula van Terra Winsum houdt Louise Vet de 175 deelnemers een verontrustend, maar toch ook optimistisch verhaal voor. Want dat de biodiversiteit achteruit holt, weten ecologen zoals zij als geen ander. “Biodiversiteit gaat over plant- en diersoorten. De afgelopen decennia laten de data alleen dalende lijnen zien. Veel soorten verdwijnen en het landschap wordt alsmaar eentoniger met monoculturen.” Waar ze erg van schrok, was de insectenstudie die uitwees dat in dertig jaar tijd driekwart van de biomassa aan insecten is verdwenen. Ze maakt zich ernstig zorgen. “We gaan niet goed met onze planeet om. Maar we hebben de natuur wel hard nodig. Voedsel, schone lucht, schoon water: we krijgen het gratis en voor niets. Nog wel, maar eens stort het systeem in.” Ze schetst het verlies aan biodiversiteit als een vloedgolf die op ons afkomt.
Allemaal dezelfde droom
Ondanks de dreiging blijft ze positief gestemd. Als voorzitter van het landelijke Deltaplan Biodiversiteitsherstel maakt ze zich hard om de dalende trend om te buigen. Ze nodigt iedereen uit om mee te doen. “Wetenschap, landbouw, voedingsindustrie, banken, natuurorganisaties, de detailhandel: willen we het systeem écht veranderen, dan moeten we het met elkaar doen. Het mooie is: we dromen allemaal dezelfde droom. Iedereen wil een landschap met veel planten, insecten en vogels, waar boeren een goede boterham verdienen.” Vet ziet graag het oude gevarieerde landschap terugkeren. “Laten we houtwallen en heggen planten, anders maaien en bloemenranden langs akkers zaaien. Zo ontstaat variatie en daar profiteert de biodiversiteit van.” Voor de natuurinclusieve boer schetst ze een lonkend perspectief. “Willen we een natuurinclusieve landbouw, dan moeten we ervoor betalen. Zonder verdienmodel gaat het nooit lukken. Belonen kan op vele fronten. Denk aan een combinatie van hogere prijzen in de winkel, een langere rente van banken, een lagere pachtprijs en subsidies. Daar werken we nu aan.”
Paneldiscussie en informatiemarkt tijdens symposium Mooi Hogeland (foto’s Otto Kalkhoven)
Herstel van biodiversiteit
Dat het anders kán, ziet ze overal in het land. “Er zijn al veel initiatieven gestart. Waterschappen toveren hun dijken om tot bloemdijken, gemeenten beheren bloemrijke bermen, boeren leggen akkerranden aan en steden kiezen voor natuurinclusief bouwen. Of gewoon op straat: tegel eruit, plant erin. Iedereen kan een steentje bijdragen.” Inspirerend vindt ze het initiatief van TenneT, die speciaal voor wilde bloemen en insecten honderden hoogspanningsstations ecologisch maait. De landbouw heeft volgens haar baat bij meer biodiversiteit. Als voorbeeld noemt ze de natuurlijke plaagbestrijders in akkerranden, bermen en sloten. “Deze insecten helpen boeren met het bestrijden van plagen in de landbouw. Ook een gezonde bodem, vol schimmels, regenwormen en insecten, beschermt gewassen tegen ziekten en plagen.”
Groenplatform
Ook in de gemeente Het Hogeland zitten partijen niet stil, zo blijkt tijdens de paneldiscussie. “Talloze groepen zijn hier bezig met herstel van biodiversiteit”, vertelt Jasper Tiemens van Natuur en Milieufederatie Groningen. In navolging van Vet roept hij op tot samenwerking. “Er lopen in Groningen veel initiatieven, maar ze werken allemaal op een eiland. Ze vinden telkens opnieuw het wiel uit, terwijl ze zoveel van elkaar kunnen leren. We hebben iedereen nodig.
” Het ‘Groenplatform in Het Hogeland’, een nieuw initiatief van zeven betrokken inwoners uit de gemeente, brengt groene initiatieven bij elkaar. “We willen eraan meewerken de krachten in de gemeente Het Hogeland te bundelen”, vertelt Jan Wevers van het Groenplatform. “Louise Vet vertelde een inspirerend verhaal. Laten we met elkaar in Het Hogeland aan de slag gaan. Als Groenplatform zorgen we dat groene initiatieven elkaar leren kennen en bieden we aan om te helpen.”
Foto boven artikel: Volle zaal in Winsum luistert aandachtig naar Louise Vet
