Bijensterfte in Het Hogeland en Eemsdelta: ‘Ik hoop dat er eens een goed maaibeleid komt’

In de winter van 2024-2025 zijn 25,2% van de honingbijenvolken in de provincie Groningen gestorven. Dat is hoger dan het landelijke gemiddelde, dat is namelijk 22%. De cijfers worden ieder jaar vastgesteld via een enquête onder imkers.

Er zijn verschillende oorzaken voor de bijensterfte. De grootste boosdoener is de Varroa destructor mijt. Deze exoot werd in 1983 voor het eerst in Nederland aangetroffen en volgens Wageningen Universiteit  is het onwaarschijnlijk dat die nog verdwijnt. De varroamijt leeft van het bloed van de bijen en vermeerdert zich in de eitjes en larven van de bij. Hierdoor komen er zwakkere bijen die vatbaar zijn voor allerlei ziektes. Is een zwakke bij een koningin en die gaat dood, dan is dat altijd fataal voor een bijenvolk.

Een andere exoot waarvan wordt verwacht dat die een impact zal hebben op de bijenpopulatie is de Aziatische hoornaar. Deze wesp jaagt op insecten om haar larven te voeden. “Net als de varroamijt zullen we moeten leren imken met de Aziatische hoornaar”, zegt imker Klaas Schenkel, die te gast was in het radioprogramma Lunch Radio van Eemsdelta om over de bijensterfte te praten. “Het wordt er niet gemakkelijker op. Ik ben ervan overtuigd dat we hem nooit meer kwijt raken”. (tekst gaat verder onder de video)

Klaas Schenkel is imker met circa 50 kasten, verspreid over de regio. Daarnaast is hij ook nog bestuurslid van de Nederlandse Bijenhoudersvereniging Afdeling Appingedam.

Imker Schenkel zal niet meteen handelen als er een paar bijen vanwege de hoornaar doodgaan. “Maar als mijn volken er last van krijgen dan zal ik vangkooitjes moeten plaatsen”, zegt Schenkel.

Bijen doen meer dan honing maken. Zij en andere insecten zijn heel belangrijk voor het voedselsysteem. Het zijn bestuivers en ze zorgen er mede voor dat er fruit aan de bomen groeit. “Als je een appelboom hebt die niet is bestoven door insecten kun je een misvormde appel krijgen”, zegt Schenkel.

Maar ook in zomer loert het gevaar voor de bijen. Op dit moment staat de plant luzerne vol in bloei en wordt het gemaaid. “Ik ben er van overtuigd dat 70 tot 80% van de insecten die op dat moment op de luzerne vliegt, wordt vernietigd”, zegt imker Schenkel. Om er voor te zorgen dat er minder bijen worden vernietigd, drukt Schenkel de maaiende boeren, gemeenten, provincie en Rijkswaterstaat op het hart: “Zorg er voor dat er een beter maaibeleid komt. Dat de akkerranden op de juiste manier worden gemaaid. En maai niet meer in augustus maar in oktober.”