Tekort aan vrijwilligers in Het Hogeland: ‘Je ziet ook heel veel dezelfde mensen’

De speelweide, de begraafplaats, het dorpshuis. Het zijn een paar voorbeelden van activiteiten waar de vrijwilligers van Adorp van groot belang zijn. Maar hoe meer activiteiten, des te meer vrijwilligers nodig zijn. En daar wringt ‘m de schoen want er zijn minder vrijwilligers te vinden. Met als gevolg dat de tweejaarlijkse kunstmanifestatie Kunstvloed in Reitdiepdal dit jaar in afgeslankte vorm plaatsvond: er waren te weinig vrijwilligers voor de organisatie.

De helft van de mensen in Nederland van 15 jaar of ouder doet vrijwilligerswerk. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Uit het onderzoek van CBS blijkt verder dat vooral in dorpen veel mensen aan vrijwilligerswerk doen. Als je de CBS-cijfers zo ziet dan denk je dat het prima in orde is met de vrijwilligersaantallen. Maar uit de praktijk komen andere geluiden: er blijken veel organisaties die worstelen met het werven én behouden van vrijwilligers.

De dorpsmoestuin in Adorp wordt sinds 2020 beheerd door vrijwilligers. “Het begon met tien en we zitten nu op zeven vrijwilligers”, vertelt moestuinierder Zwantine Nijmeijer aan presentator Frans Huissen in de podcast Wad ‘n Land! van Omroep Het Hogeland. “Daar zit een aantal jonge mensen met een baan bij en een aantal, noem ons maar gepensioneerden, waar men ervanuit gaat dat die heel veel tijd hebben”. (tekst gaat verder onder de Spotify-player)

De vrijwilligers komen op zaterdagmorgen bij elkaar om in de moestuin te werken maar dan hebben de vrijwilligers met kinderen andere bezigheden, zoals sporten. Om meer vrijwilligers te krijgen is niet zo makkelijk want er zijn al veel projecten in Adorp waar vrijwilligers nodig zijn. “Adorp wordt heel eigenlijk heel erg gedragen door vrijwilligers”, zegt Nijmeijer. “Is het niet teveel?” wil presentator Frans weten. “Dat is niet aan mij om te beoordelen. Het is een erg leefbaar dorp dat wordt gedragen door hoofdzakelijk vrijwilligers en gepensioneerden. Het is wel heel veel en je ziet ook heel veel dezelfde mensen”, zegt Nijmeijer.

De eerste editie van de kunstmanifestatie Kunstvloed vond plaats in 2018 en duurde tien dagen.  “We merkten bij de laatste keer dat we een voorstelling hadden dat de organisatie groter werd maar we kregen er geen nieuwe vrijwilligers bij”, vertelt Mirte Tersteeg, vrijwilliger bij Kunstvloed, in de podcast. “Toen zij er ook wel wat mensen afgehaakt en geen nieuwe mensen aangeschoven”.

Toch ziet vrijwilliger Tersteeg wel oplossingen om het tekort tegen te gaan. Ze denkt aan samenwerkingen met andere bestaande initiatieven en stichtingen aan te gaan. “Je hebt bijvoorbeeld de Historische Kring, de stichting van de dorpswinkel, een culturele commissie”.

Tersteeg wil dan met die organisaties om de tafel gaan zitten “om een keer met z’n allen te gaan kijken: ‘Wat kunnen we? Waar liggen onze krachten? Wie heeft welke informatie?’ Hoe kunnen met z’n allen tot één mooi project komen in plaats van dat je alleen maar losse eilandjes krijgt?”.

Nynke Beerda is studente aan de Hanze Hogeschool en studeert Sociaal Juridische Dienstverlening. Zij heeft samen met vier andere studenten de opdracht aangenomen om te onderzoeken op welke manieren de moestuin in Adorp tot wasdom kan komen. Zo onderzoeken ze of flyeren, het organiseren van open dagen, kinderen van de basisschool betrekken bij de moestuin kunnen helpen bij meer vrijwilligers te werven.

Wad ‘n Land!-co-host Luna Hamelink wil van Nienke weten of jongeren vaker vrijwilliger kunnen worden. Nynke denkt dat het door social media heel gemakkelijk is om je telefoon te pakken en daar je ‘gemeenschap’ te vinden. “Waarom zou ik niet beter op mijn telefoon gemeenschap kunnen vinden dan in het echt?”, stelt ze. Volgens haar moet er een brug worden gevonden. “Om een gemeenschap te bouwen buiten de telefoon om”.

Andere gasten in de podcast waren schrijver Paul Vreuls, dichter en denker Co Conelis en wierdenkenner Ben Westerink. Meer informatie over de podcast is hier te vinden.