Onderdendam ( Gr. ) Dinsdag 8 Maart 2022, 05u45 ( Wintertijd )

“O- wind. Windkracht 2. Een kraakfrisse wind waait  over de brug over het Boterdiep, wanneer ik daar aankom met onze hond Nantske. Ik ben meteen wakker. Het is al een beetje licht. Het ochtendgloren tekent een vage streep rood aan de horizon. Daarboven een heel klein beetje grijzig geel. Verschietend  naar blauw waar heel veel vuil grijs doorheen gemengd zit. De scholeksters [ Haematopus ostralegus L. ] zijn, zo te horen, al druk bezig met rellen in de noordoost- hoek van het Boterdiep. Ze maken lawaai voor drie. Maar vooralsnog heb ik zondag na middag nog maar een paartje echt in levende lijve gezien. Dat was in een van de grote percelen van de familie van der Giezen tegen de scheidingssloot met Rozeboom aan. En wat ik nog opmerkelijker vind, ik hoor nog steeds geen kieviten. Waarschijnlijk schuwen die het binnenland in te gaan omdat het nog te koud is en er daarom nog  weinig insecten zijn voor de kuikens die ze willen uitbroeden. Ik geef nu maar de meest voor de hand liggende verklaring voor het  gedrag van deze vogels die ik eigenlijk absoluut niet begrijp.  Ik kijk eens verder om me heen. De planeet Venus staat weer te stralen in het zuidoosten. Daar hoog boven ontdek ik Wega , de helderste ster van het sterrenbeeld Lier [ Lyra ]. Meer naar het westen en veel lager, eigenlijk pal boven het huis van mijn naaste buren, Miranda en Heike, staat Spica oftewel ‘de Graankorrel’ , de felste ster van het sterrenbeeld Maagd [ Virgo ]. Trek je een rechte lijn naar boven, dan kom je uit bij de inmiddels welbekende Arcturus, behorend tot sterrenbeeld Ossenhoeder [ Boötes ]. Hoog boven me, maar veel zwakker, glinsteren de vier sterren die de kop van het sterrenbeeld Draak [ Draco  ] vormen. Zijn staart, een reeks sterren, gaan bijna  verloren tussen  de duizend andere pinkelende hemellichamen boven me.  Tenslotte ook weer heel laag in het noorden, boven het huis van Aafke en Willem Huizingh, Capella , een ster van het sterrenbeeld Voerman [  Auriga ] . Het is uiterst helder. En de wind waait wel, maar dat laat het wateroppervlak beneden me onberoerd. Onbeweeglijk drijven daar de ovaaltjes, vormen van lichtweerkaatsing van de straatlantaarns langs de walkant. Goudkleurig glinsteren ze te midden van spiegelend, intimiderend pikzwart water. Ook aan de kim is het helder. Geen spoor van mistbanken. Dus flonkeren daar weer de toplichten van de drie windmolenparken. Ik vind het wel genoeg voor even. En ga voorzichtig de zestien treden van de brug af. Even later zet ik mijn eerste stappen op het Betonpad. Laat daar Nantske van de lijn. Er is geen levend wezen te zien.

Eeuwig trouwe sekspartners

Een reeks van hoge mitrailleurgeluiden verwelkomt me. Ik hoor nu twee paar scholeksters. Het ene stel zit in de buurt van het Boterdiep richting Fraamklap. Het andere paar in het oosten in de omgeving van de Kardingemaar.  Ze battlen tegen elkaar. Ik heb tot nu toe weinig echt overtuigende verklaringen over dat luidruchtig rellen van scholeksters gelezen. Wat ik wel vond op Wikipedia  was dat jonge scholeksters die nog niet broeden, zich verzamelen in kleine groepjes, ook wel scholekstersozen genaamd. Het zou wel eens kunnen dat het al door lawaai maken wat ik nu hoor, dit soort sozen zijn. Het ochtendgloren is nog heel zwak, maar toch kan ik al bijna twintig meter voor me uit kijken. En de randen van de bermen zijn over die afstand al goed te zien. Dus ik loop er redelijk ontspannen bij. Een wilde eend [ Anas platyrhynchos L. ] vliegt luidkeels snaterend rond boven de percelen, die André van der Schans in gebruik heeft. Dat wil zeggen eendengesnater  hoor ik in het donker van die kant komen.  Ik sla de hoek om en loop richting Bedum. Licht van het ochtendgloren laat zich vol trots weerspiegelen in de Verlengde Oostersloot. Het is gênant zo’n klein beetje als het is. Dertig meter kan ik hier voor me uitkijken. Maar het licht uit het oosten is al wel zo sterk dat het de tweede meidoornstruik aanlicht. Een bijzondere struik is dat. Aan de voorkant zijn alle takken weg gesnoeid zodat je in het inwendige kijkt . De struik bestaat uit negen stammen die voor een deel met elkaar vergroeid zijn, als eeuwig trouwe sekspartners. Het gaat harder waaien. Mijn vingers verkleumen, beginnen al snel pijn te doen. Het wordt nu toch echt lichter.  Het rood van de oostelijke horizon wordt intenser. Daarboven kleurt de hemel oranje. Vervolgens eigeel dan groen. Om tenslotte zich te verliezen in een  aantal schakeringen blauw. Tot heel donker marineblauw zelfs . De sterren zijn nu bijna allemaal verdwenen. Alleen de planeet Venus staat nog steeds te stralen. Een meerkoet [ Fulica atra  L. ] heeft daar geen boodschap aan. Luid keffend maakt hij met veel misbaar zijn territorium vrij in de Kardingemaar. Ik sta dan al op mijn keerpunt, de ree van herenboerderij de Haver. Draai me om, zonder aandacht te besteden aan de indrukwekkende esdoorns [ Acer pseudoplatanus L. ] bij de ingang. Ben in gedachten al op de terugweg.

Vijf en twintig stuks

Nantske is uitzonderlijk ver achter gebleven. Die heeft kennelijk niet erg veel zin om te lopen vandaag. Even zie ik het rood van haar halsband opflikkeren. Ze passeert nu de meidoornstruiken links in de berm .En is op huis aan het gaan. Nu weer een reeks stotende geluiden in het zuidoosten. Zonder twijfel weer scholeksters. Het is zo licht dat ik het pad helemaal tot aan de hoek kan zien liggen. De landerijen komen uit de schemer tevoorschijn. Er ligt wat spaarzaam rijp op het gras. Rond de kavels van Sieb- Klaas Iwema, vooral het perceel dat zich nog het best als een reuzen briepunt qua laat omschrijven, klinken ineens felle scholekstergeluiden. Een duit in het zakje doet daar ook een meerkoet.. Ik sla de hoek om voor het laatste stuk. Het is nu zo licht dat ik de rij huizen aan de Bedumerweg een voor een kan onderscheiden. Maar niet zo licht, dat ik al nauwkeurig het aantal kraaien kan tellen, dat nu de bomen op het erf van de familie Nobel verlaat. Met een ruwe schatting van de zwerm kom ik op vijf en twintig stuks. Wel hoor ik een paar eksters [ Pica pica L. ]  schetteren in de bomen links op het erf van Annemarie de Haan. Alleen op dat moment ben ik er met mijn kop niet helemaal meer bij.

Aan het einde van de lijn…

Ik kom uit een bakkersfamilie Mijn grootvader van vaderskant, die al overleden was aan slechte longen, voor ik geboren werd, was dorpsbakker in het West Brabantse Oud Gastel. Werd opgevolgd door de oudste broer van mijn vader,’onze Sjos ‘. Deels door ziekte deels door de opkomst van supermarktbrood kon hij het niet meer bolwerken. Ging toen maar kortstondig nog op een koekfabriek in Rozendaal werken. Maar nu in alle vroegte lees ik in het Dagblad van het Noorden dat zelfs grote bakkerijen, die aan supermarkt- ketens leveren, dreigen om te vallen door de combinatie van een zeer hoge grasprijs en de stijging van de prijs van tarwemeel. En zelfs de boter is per kilo gestegen van 4,50 euro naar 8 euro. Er wordt zelfs voorspeld dat een volkorenbrood binnenkort vijf euro gaat kosten. Dit is echt dramatisch. En dit hoeft niet zo te zijn. Alleen op de peilloos hoge gasprijs zit tweemaal belasting. De gewone accijns en ook nog 21 % BTW. Belachelijk van deze regering om daardoor producenten van eerste levensbehoeften kapot te laten gaan . Er wordt wel gezegd dat de tarweprijzen nu peilloze hoogtes bereiken. Doordat men op de wereldmarkt nu rekening gaat houden met de 105 miljoen ton die nu vanwege de oorlog in Oekraïne niet uit Rusland en Oekraïne op de markt kunnen komen. En laten we niet vergeten er wordt nu ook driftig  gespeculeerd door partijen op te kopen en uit de markt te houden. In de hoop dat de prijzen nog meer door het plafond schieten. Arme bakkers, boeren die hun productiekosten, diesel , zaaigoed en kunstmest, enorm zien stijgen en vergeet vooral niet, wij, arme schapen, de  consumenten. Wij staan aan het einde van de lijn. Met lege handen. …………. ( wordt vervolgd )

Iedere ochtend tussen 04u00 en 07u00 doet Kees Willemen, journalist en (politiek ) tekenaar uit Onderdendam (Gr.) een ‘Winkelhaakje ‘. Dat is een wandeling van ongeveer 25 minuten met zijn hond Nantske ( een elf jaar oude Golden Retriever –jachtlijn ) aan de oostkant van het Boterdiep in Onderdendam, een klein dorp van 595 inwoners , 14 kilometer ten noorden van de stad Groningen. Dit is al weer de zevende jaargang van ‘ De winkelhaak.