Veteranendag: “U stond op de bres waar mensen van vlees en bloed in acuut gevaar verkeerden”

ROODESCHOOL – Burgemeester Henk Jan Bolding opende de Hogelandster Veteranendag die zaterdagmiddag in Hotel Ekamper in Roodeschool werd gehouden. Hieronder zijn toespraak.

Hoe wrang kan het lopen… Nadat we door Corona twee jaar lang gedwongen hebben moeten afzien van een Veteranendag in Het Hogeland treffen we elkaar weer, uitgerekend op het moment dat er een paar duizend kilometer verderop een bloedige oorlog woedt. Op ons continent. In ons Europa. De Russische inval in Oekraïne maakt eens te meer duidelijk dat vrede en veiligheid broze en breekbare begrippen zijn. Dat onze democratische normen en waarden geen vanzelfsprekendheden zijn. Dat er in Europa krachten zijn die die maling hebben aan onze manier van leven; maling hebben aan onze beschaving.

De oorlog in Oekraïne, de gewelddadige manier waarop het land overlopen is, bewijst de noodzaak van een realistisch veiligheidsbeleid. Van een Europa en een NAVO die de defensie op orde hebben. Achteraf moet je constateren dat er – ook in Nederland – te lang weggekeken is. Dat de kop in het zand is gestoken. Dat meewarig lachen om het feit dat onze infanteristen door gebrek aan oefenmunitie ‘paf, paf’ moesten roepen volslagen misplaatst is geweest. Oekraïne drukt ons met de neus op de feiten en onderstreept het belang van waakzaamheid en alertheid. Benadrukt ook dat het van groot belang is ons niet in slaap te laten sussen.

Daarvoor is onze democratie een te kostbaar goed

U heeft die democratie gediend. U heeft pal gestaan voor dat wat Winston Churchill, vrij vertaald, ‘de minst slechte vorm van bestuur van alle vormen die we hebben geprobeerd’ noemde. Want hoezeer het systeem ook onvolkomenheden en weeffouten in zich bergt: het is het enige systeem dat vrijheid en gelijkheid garandeert. Waar de andere kant toe kan leiden, zien we in en rond het Kremlin. En in het verleden hebben we daar talloze andere voorbeelden van gezien. U stond op de bres voor dat systeem; dat betere, maar niet perfecte systeem. En u deed  dat  daar waar brandhaarden waren. Waar mensen van vlees en bloed in acuut gevaar verkeerden. Waar levens op het spel stonden.

“Beschouw deze middag als een heel hartelijk dank voor uw inzet”

U deed dat vast en zeker óók vanuit de overtuiging bij te kunnen dragen aan een betere, een leefbaarder wereld. Voor uw moed en uw opofferingsgezindheid zijn de Hogelandsters u respect verschuldigd. Respect dat het gemeentebestuur graag vertaalt in de organisatie van deze middag. Beschouw het als een ‘heel hartelijk dank’ voor uw inzet.

Die inzet is – ik heb vaker gezegd – te lang ondergewaardeerd geweest. Het heeft tot 2005 moeten duren voordat veteranen, voordat u, officieel op waarde zijn geschat. Maar: beter laat dan nooit…

Die inzet komt door de ontwikkelingen in Oekraïne in een heel ander daglicht te staan. In een positiever daglicht vooral. Van links tot rechts zie je de waardering voor de krijgsmacht én voor hen die die krijgsmacht vormen toenemen. Die wat meewarige glimlach van nog niet zo lang geleden heeft plaats gemaakt voor respect en waardering. Ik hoop van harte dat dat zo blijft. Ons leger verdient het. Onze militairen verdienen het. En onze veteranen verdienen het niet in de laatste plaats.

Maar laat zijn boeiende betoog en zijn interessante inzichten geen beletsel zijn om vanmiddag te doen waar de middag vooral voor bedoeld is: herinneringen ophalen, banden verstevigen, ervaringen delen, terugblikken, vooruitblikken. En vergeet niet te ontspannen, te lachen en er samen een gezellige en gemoedelijke bijeenkomst van te maken.