Onderdendam ( Gr. ) Woensdag 21 September 2022, 05u30 ( Zomertijd ):

“ N- wind. Windstil. Helder. Koud. Nog geen vier graden. Blij dat ik vandaag voor het eerst dit seizoen mijn winterbroek aan heb. Met pijn in het hart gisteravond afscheid genomen van de zomerbroek. Hoe snel kan het gaan: ruim en week geleden liep ik zelfs nu nog in een korte broek. Met onze hond Nantske ben ik nog geen minuut geleden gearriveerd op het hoogholtje, het houten bruggetje over het Boterdiep, het kanaal voor ons huis. Hoog boven mij echt een oerwoud aan sterren. Voor een deel dezelfde line- up als gisteren.  Maar het eerste wat opvalt is de stralende ster boven de wilgenstruik aan de overkant. Dat is de helderste ster die ’s nachts  aan de hemel te zien is : Sirius, de belangrijkste ster van het sterrenbeeld Grote Hond [ Canis maior ]. Wat beteken dat ‘ helderste ster aan de hemel ’? Onder sterrenkundigen staat Sirius  bekend als alpha Canis Majoris . Hij is bijna dubbel zo helder als Canopus van het sterrenbeeld Carina . Dat sterrenbeeld kunnen wij helaas niet zien in de Benelux . De Klassiek Griekse naam Canopus komt voor in de verhalen van de Griekse schrijver Homerus. Daar is  Κάνωβος (Kanôbos) ( Latijn : Canopus  ) de stuurman van Menelaos, de koning van Sparta , kortstondig de echtgenoot van Helena van Troje. Arabische sterrenkundigen noemen Canopus Suhel of Suhail. Zo schrijf je dat in het Arabisch: سهيل. Voor de duidelijkheid van de aaneengeschreven sierlijke tekens, je leest Arabisch van rechts naar links. Suhail is trouwens een veel voorkomende Arabische voornaam. Komt bijvoorbeeld in de Heilige Qur’ án  voor. Daar heet een tijdgenoot en gezel van de Profeet Muhammad, Geprezen zij Zijn Naam, zo . De man stond bekend als een zeer begaafd spreker.  Maar het ging hier om Sirius. ‘ Omdat Sirius de helderste ster is van het sterrenbeeld Grote Hond (Canis Major) staat hij ook bekend als de Hondsster. Andere namen zijn Canicula en Aschere. Met een afstand van 8,6 lichtjaar is Sirius na de Zon het op zes na dichtstbijzijnde ster- systeem. Wat is 8.6 lichtjaar eigenlijk in kilometers? Dat is 8.136.223 e+ 13 km. Bijna niet voor te stellen hoe ver. Vraag mij even niet hoe deze berekening tot stand komt. Dat ga ik nog eens opeen ander moment uitgebreid uitzoeken.

Epherisch

Wie dus op zo’n vroege herfstochtend, eigenlijk nog na- nacht, naar de sterren kijkt, krijgt er dus gratis verhalen uit de Griekse mythologie bij. En daar bovenop ook nog een lesje geschiedenis van de sterrenkunde waarin Arabische geleerden rond de elfde eeuw een dominante rol speelden.  Ik werp nog een laatste blik omhoog. Rechts van het sterrenbeeld Orion staat Aldebaran.  En rechts daarvan de drie sterrenbeelden waarvan ik de eerste sinds gisteren kende: Ram [ Aries ].  Driehoek [ Triangulum ] is nu nieuw voor me . Net als  Andromeda. Het geheel bestaat in totaal uit twaalf sterren. Die van Andromeda kende ik nog niet. De vijf sterren ervan hebben ook weer zeer tot de verbeelding sprekende namen: Alpherate, Mirach, Alamak, 3 Andromedae en Adhil. Even een heel andere kant op.  Als ik links voor me uit kijk zie ik naast het bekende ‘Steelpannetje ‘oftewel de Grote Beer [ Ursus maior ]  een groot aantal sterren van het sterrenbeeld Draak [ Draco ]: twaalf sterren in totaal. Degenen die al jaren ‘De winkelhaak volgen, kennen vast het rijtje namen uit hun hoofd. Laten we kijken hoever we samen komen: Etamin, Rastaban, Nodus Secundus, Aldibah, Ed Asich, Thuban, Grumium. Gianfar, Dsiban, Alsafi, Kuma en Arrakis . Ik raak bijna overeten door de overdadige  sterrenhemel boven me. En voor ik er echt meer dan genoeg van krijg,  ga ik snel met Nantske het bruggetje af. Zorgvuldig er op lettend dat ik tot zestien tel en geen traptree mis. Dat, terwijl ergens in het noordoosten een blauwe reiger [ Ardea cinerea L. ] aan iedereen daar duidelijk maakt dat ze op moeten zouten. Eenmaal beneden wordt duidelijk hoe hoog de grondmistbank is, die zich over het land heeft verspreid: twee en een halve meter. De zesjarige es in de berm van het schelpenpad tekent zich scherp af tegen die mist. De mistbank is exact zo hoog als dit boompje dat ik vanaf het jongste begin heb zien opschieten. Nu heeft het al een stam van zeker zes centimeter middellijn.  Omdat het volmaakt windstil is, hangt er een bijna onwerkelijke sfeer. Alsof ik een op andere planeet wandel. Ik kan alleen maar het Duitse woord epherisch bedenken om aan te duiden hoe het voelt. Ik  zet de eerste stappen op het wandelpad.

‘ Nuchter boerenverstand ‘

Nantske hou ik aan de lijn. Om negen uur moet ze onder narcose bij de dierenarts. Daar moet ze schoon aankomen. De laatste weken maakt ze voortdurend rochelende geluiden vooral tijdens het eten van haar brokken. Om er zeker van te zijn dat het niet iets zeer ernstigs is, ze is tenslotte bijna twaalf jaar , dus een hoog bejaarde Golden Retreiver,staat  een echo en een röntgenonderzoek op de rol . Daarvoor moet ze nuchter blijven. Vooral dat laatste vindt onze hond waarschijnlijk een buitengewoon slecht vooruitzicht. Ik ben nog niet halverwege het eerste stuk of ik merk wat het betekent door een kille grondmistbank te lopen bij drie graden boven nul. Ik klappertand onder mijn tussenjas. Ga maar wat harder lopen zodra ik de hoek om ben. Af en toe schichtig achterom kijkend om te voorkomen dat een vroege fietser ons te laat ziet en aanrijdt , ondanks Nantske haar flikkerende,  lichtgevende halsband. Het enige geluid wat ik hoor, is het zoemen van de schoepen van de waterzuivering en een enkele vroege auto. De boerderijen in het oosten zijn door de mist niet te zien. De ster Sirius staat nu pal boven de grote ligboxenstal van Harm van der Giezen als een vroege ster van Bethlehem. Zou de Troonrede nog wat nieuws bevatten voor de boeren schiet door mijn hoofd?  Ik vrees met grote vreze. Ik ben bang dat boeren , maar dat is nooit een eenduidige groe,  heel weinig van dit kabinet te verwachten hebben. De agrarische sector als totaal al helemaal niet omdat zij zelf te laat ook op een veranderend perspectief heeft ingezet. Als je een ding eruit tilt, het mestbeleid bijvoorbeeld , wordt dat goed zichtbaar. Dan kan je er al jaren vergif op innemen dat de zogenaamde uitzonderingspositie die Nederland had bedongen tot nu toe, geen stand zou kunnen houden. Een aantal mesthandelaren hebben daarnaast het einde van deze  derogatie nog bespoedigd door ook nog eens te frauderen. Nee wat dat betreft is er bij bepaalde boeren van weinig ‘nuchter boerenverstand ‘sprake, wat Caroline  van der Plas [ BBB]  ook mag beweren. …………………………………………( wordt vervolgd )

Iedere ochtend tussen 04u00 en 07u00 doet Kees Willemen, journalist en (politiek ) tekenaar uit Onderdendam (Gr.) een ‘Winkelhaakje ‘. Dat is een wandeling van ongeveer 25 minuten met zijn hond Nantske ( een elf jaar oude Golden Retreiver – jachtlijn ) aan de oostkant van het Boterdiep in Onderdendam, een klein dorp van 595 inwoners , 14 kilometer ten noorden van de stad Groningen.