Achtergrond: Afspraken over duurzame mosselvisserij en natuurherstel in Waddenzee

WADDENZEE – Om natuurlijke mosselbanken meer ruimte te geven, en daarmee de natuur te herstellen, is afgesproken om de bodemmosselzaadvisserij in de Waddenzee stapsgewijs terug te brengen. Doel is om in 2029 de bodemmosselzaadvisserij in de Waddenzee geheel beëindigd te hebben. Onder leiding van Hans Alders hebben de Coalitie Wadden Natuurlijk, de PO Mosselcultuur en het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) hierover afspraken gemaakt in het convenant Transitie mosselsector en natuurherstel Waddenzee. Met mosselzaadinvanginstallaties blijft de kweek van mosselen, en daarmee behoud van een gezonde mosselsector, mogelijk.

Het zogenoemde ‘Mosselconvenant’ is een vervolg op eerdere afspraken uit 2008, waarin voor het eerst de ambitie is uitgesproken om de traditionele bodemvisserij op mosselzaad in de Waddenzee te beëindigen. Hierdoor kunnen stabiele mosselbanken ontstaan op de bodem van de Waddenzee. Met het verduurzamen van de mosselzaadvisserij houdt de sector bovendien toekomstperspectief.

De afgelopen twee jaar is onder leiding van Hans Alders overleg gevoerd over gezamenlijke vervolgstappen en de voortgang van het mosselconvenant ná 2020. Vanaf aankomend voorjaar is 36 procent van de Waddenzee gesloten voor bodemvisserij op mosselzaad. De komende jaren wordt de bodemmosselzaadvisserij in de Waddenzee stapsgewijs afgebouwd, met een afname naar 50 procent in 2022 en 65 procent in 2026. Hierbij wordt toegewerkt naar een gehele sluiting in 2029, maar op voorwaarde dat het daarbij lukt om het economisch perspectief van de mosselsector te behouden.

In het Mosselconvenant werken de betrokken partijen toe naar een verduurzaming van mosselzaadvisserij met behulp van mosselzaadinvanginstallaties (MZI’s). Deze installaties zorgen ervoor dat mosselzaad zich kan hechten aan touwen of netten en ingevangen kan worden. Het ingevangen zaad wordt vervolgens op percelen gekweekt. Zo kunnen natuurlijke mosselbanken de ruimte krijgen om te groeien, terwijl de kweek van mosselen mogelijk blijft. Ook is de mosselsector dan minder afhankelijk van de natuurlijke zaadval in de Waddenzee, die jaarlijks sterk kan fluctueren door natuurlijke omstandigheden. Het ministerie werkt een subsidieregeling uit voor de aanschaf van MZI’s, waarvoor in totaal 2 miljoen euro beschikbaar is. Ook komt het ministerie van LNV mosselvissers tegemoet in de huurprijs van mosselkweekpercelen, die worden verhuurd door de Staat.

Naast het terugbrengen van de mosselzaadvisserij, zetten de betrokken partijen zich de komende jaren in voor het herstellen van de natuur in het gebied. In de komende periode maken zij hier afspraken over in een natuurherstelprogramma. Ook komt er vanaf 2022 een pilot mosselkweek in de Noordzee/Voordelta, waarbij onderzocht wordt of het kweken van mosselen op deze locaties technisch en economisch haalbaar is. Het ministerie heeft voor de pilot 2 miljoen euro gereserveerd./Webredactie