DEN HAAG – Het wordt weer mogelijk om loting in te voeren bij de verdeling van studieplaatsen in het hoger onderwijs. “In de strijd tegen kansenongelijkheid en voor brede toegankelijkheid mogen hogescholen en universiteiten weer gebruik gaan maken van loting bij de selectie van studenten voor een opleiding met een numerus fixus,” zo maakte onderwijsminster Van Engelshoven bekend.
Het is een probleem met een lange baard. Jaren geleden al werd het aantal eerstejaars studenten voor opleidingen als geneeskunde en dieren geneeskunde aan banden gelegd door loting voor een beperkt aantal studieplaatsen. Er was meer belangstelling voor dergelijke opleidingen dan er studieplaatsen voor handen waren. Voor andere opleidingen waren er plaatsingscommissie die studenten evenredig over het gehele land verdeelden. Het leverde jaarlijks in augustus een drukke ruilmarkt op van studenten die niet op de plaats van voorkeur waren terecht gekomen en probeerden met een ‘lotgenoot’ n een andere plaats te ruilen. Ook kwam er een bescheiden trek naar Belgische universiteiten op gang. Andere teleurgestelde adspirant-studenten deden een jaar een andere opleiding – een parkeerstudie – om het een jaar later weer te proberen.
Sinds 2013 worden studenten voor opleidingen met numerus fixus – een beperkt aantal studieplaatsen – decentraal geselecteerd op basis van ten minste twee kwalitatieve criteria, bijvoorbeeld cijferlijsten en motivatiegesprekken. Uit onderzoek van de onderwijsinspectie is gebleken dat de studentenpopulatie van deze opleidingen minder divers is dan andere opleidingen. “Dit wijst mogelijk op een verminderde toegankelijkheid van deze opleidingen voor bepaalde groepen aspirant-studenten. Door loten toe te voegen wordt de kansenongelijkheid aangepakt,” zo meent de onderwijsminster.
Verschillende opleidingen geven aan meer maatwerk te willen toepassen in de selectieprocedures. Daarom wordt met dit wetsvoorstel decentrale loting toegevoegd als selectiemethode bij alle opleidingen met een numerus fixus. Opleidingen kunnen daarmee kiezen om loting in te zetten als zelfstandig selectie-instrument, of in aanvulling op de huidige selectieprocedures op basis van ten minste twee kwalitatieve criteria.
Bij gewogen loting wegen de resultaten op de kwalitatieve selectiecriteria mee in de kans die kandidaten hebben om ingeloot te worden. Ook kan de instelling een deel van de aspirant-studenten meteen toelaten op basis van de selectiecriteria en vervolgens de overige plaatsen toewijzen door middel van loting. “Op die manier wordt de kansenongelijkheid voor studenten verminderd,” aldus de minister./Webredactie
