GRONINGEN/NOORD-DRENTE – De Groningse en Noord-Drentse overheden reageren in een gezamenlijke brief aan Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) op het pauzeren van circa 1450 schade-aanvragen. Hierin dringen zij bij IMG aan op het weer in behandeling nemen van de schade-aanvragen en deze te beoordelen in het voordeel van inwoners. Voorkom voortaan onnodige onrust door continu onderzoeken in te stellen en werk aan het herstel van vertrouwen. Geef inwoners houvast.
Bij de opname van verschillende schademeldingen ontstond eind 2020 twijfel bij IMG of diepe bodemdaling of -stijging de oorzaak kan zijn van schade aan gebouwen in twee gebieden in Zuidoost-Groningen en Noordwest-Drenthe. IMG pauzeerde de afhandeling van circa 1450 schade-aanvragen en liet TNO/TU Delft nader advies uitbrengen over de kans op schade door diepe bodemdaling en -stijging door de gaswinning uit het Groningenveld en de gasopslag bij Norg. Uit het onderzoek blijkt nu dat diepe bodemdaling en -stijging niet de oorzaak kan zijn of zijn geweest voor schade aan gebouwen in deze gebieden.
Beperkte onderzoeksopdracht
TNO/TU Delft merkt in datzelfde rapport ook op dat hun opdracht beperkt was tot de directe effecten van diepe bodemdaling. Andere oorzaken en indirecte effecten zijn door hen niet onderzocht. De onderzoekers geven hiermee aan dat helemaal niet is uitgesloten dat schade het gevolg kan zijn van bodembeweging door gaswinning. Bovendien deed TU Delft in 2018 ook al onderzoek naar bouwkundige schade. In dit rapport wordt de aanbeveling gedaan om de complexe wisselwerking tussen grondwaterstanden, bodemdaling en bevingen en de effecten hiervan op bodem en gebouwen te onderzoeken. Het meest recente onderzoek gaat daar niet op in. Ook niet op de opeenstapeling van effecten door gaswinning uit kleine velden en zoutwinning.
Onderzoeken geven geen uitsluitsel, wel onrust
Het roept bij de regio de vraag op in hoeverre het noodzakelijk is om steeds opnieuw onderzoek te laten doen. Nieuwe onderzoeken leiden steeds tot nieuwe resultaten op grond waarvan regels worden gewijzigd. Inwoners verliezen hierdoor hun houvast en vertrouwen in de overheid. De regio concludeert dat nadere onderzoeken geen definitief uitsluitsel geven en vooral onrust veroorzaken onder inwoners vanwege de onzekerheid en vertraging. Dit komt niet overeen met de opdracht van IMG om onafhankelijk, rechtvaardig, ruimhartig en voortvarend mijnbouwschade af te handelen, met oog voor de menselijke maat. Zodat Groningers en Drenten het vertrouwen in de overheid en de rechtsstaat weer terugkrijgen.
Inwoners mogen niet de dupe zijn
Met het pauzeren van de schade-aanvragen en de uitkomsten van deze beperkte onderzoeksopdracht concludeert de regio dat hierdoor ongelijkheid ontstaat onder inwoners. Een deel van de inwoners heeft immers wel schade toegekend gekregen en een ander deel voor dezelfde schade niet. Ook heeft de regio grote zorg dat haar inwoners wederom de dupe worden van juridische procedures en de strijd om geld. Blijf bij het uitgangspunt van ruimhartige rechtvaardige schade-afhandeling, vermijd de bewijslast voor onze inwoners, volg de vastgestelde kaders voor schade-afhandeling en start geen nieuwe onderzoeken waarover al uitspraken zijn gedaan.
Zorg voor menselijke aanpak
Inwoners zijn in de loop van de tijd steeds tegen dezelfde problemen aangelopen bij hun schadeclaims. Zij moesten lang wachten, kregen onrechtvaardige uitslagen, hadden het gevoel niet te zijn gehoord en werden geconfronteerd met de complexe beoordeling van hun schades. Onderzoek van de Rijkuniversiteit Groningen laat duidelijk zien dat langdurig wachten op beslissingen over schade (en versterking) en de onzekerheid die dat met zich meebrengt tot gezondheidsklachten heeft geleid en nog steeds kan leiden onder een grote groep inwoners. Het omkeren van de wettelijke bewijslast en het behandelen van schade-aanvragen door de overheid moesten hier verandering in aanbrengen. Op dit moment concluderen de regionale overheden dat inwoners toch nog steeds of weer worden geconfronteerd met lange wachttijden, onzekerheid, complexe beoordelingen en een juridische in plaats van een menselijke aanpak.
Groningse en Drentse overheden
De brief aan IMG is een gezamenlijke reactie van de gemeenten Groningen, Midden-Groningen, Het Hogeland, Eemsdelta, Oldambt, Pekela, Veendam, Westerkwartier, Noordenveld, Aa en Hunze, Tynaarlo, Gedeputeerde Staten Groningen en Drenthe en Veiligheidsregio Groningen.
