De spanningen rond de Russisch-Oekraïense grens lopen steeds verder op. Indien de situatie escaleert kan Rusland besluiten om de gasleveringen aan Europa (tijdelijk) stop te zetten. Rob de Wijk, directeur van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies, waarschuwt in Bureau Buitenland dat Nederland in dat scenario geen andere keus heeft dan het verder opendraaien van de Gaskraan in Groningen.
Rusland heeft honderdduizend militairen verzameld aan de grens met Oekraïne. De situatie staat daardoor onder hoogspanning. Ook op diplomatiek niveau is de retoriek vanuit Moskou zeer stevig. Voor de buitenwereld zijn Poetins motieven nog allerminst duidelijk, sommige experts vrezen echter voor het uit de hand lopen van het conflict. In dat scenario kan Rusland besluiten om de gasleveringen aan Europa (tijdelijk) stop te zetten als politiek drukmiddel.
Gas als geopolitiek drukmiddel raakt Groningen
De afhankelijkheden van Russisch gas zijn enorm. Ongeveer 40 procent van al het gas in de Europese Unie is afkomstig uit Rusland. Ter vergelijking, de op één na grootste leverancier Noorwegen is verantwoordelijk voor ongeveer 20 procent van de gasleveringen aan de Europese Unie. Ook Nederland, dat sinds het stapsgewijs afbouwen van de gaswinning in Groningen steeds afhankelijker is geworden van de import van gas, is grotendeels afhankelijk van leveringen uit Rusland. Hiermee heeft Rusland een enorm geopolitiek drukmiddel in handen om het Westen te ontregelen en uit elkaar te spelen.
In het radioprogramma Bureau Buitenland waarschuwt Rob de Wijk voor de enorme gevolgen van het (tijdelijk) stopzetten van gasleveringen vanuit Rusland aan de Europese Unie: ‘’Als dit inderdaad doorgaat en de gasvoorziening wordt gestopt vanuit Rusland, dan moet je eens kijken wat dat gaat betekenen voor Groningen. Je hebt dan gewoon geen keus meer, alleen al voor het economisch overleven van Nederland zal je de gaskraan verder moeten opendraaien, met alle consequenties die dat heeft. En dat is nou precies wat een man als Poetin wil, dan krijg je totale chaos in Nederland.’’
In de komende weken blijft het onverminderd spannend rondom de Russisch-Oekraïense grens. De diplomatieke gesprekken hebben tot nu toe weinig opgeleverd, de belangen zijn echter voor alle betrokken partijen zeer groot. In de komende weken wordt er waarschijnlijk steeds meer duidelijk over de tactiek en de onderliggende doelstellingen vanuit Moskou. De kans op verdere escalatie blijft ook in de komende weken onverminderd groot.
Julian Uil
