Onderdendam ( Gr. ) Dinsdag  4 Oktober 2022 , 06u45 ( Zomertijd ) :

“ZZW- tijd. Windkracht 1-2. Deels bewolkt. Schemerdonker. Eerder donker dan schemerig. In het oosten een wat rommelig wolkendek, paarsblauw van kleur met scherpe, uitstekende randen . Ergens in het noorden de grauw van een blauwe reiger [ Ardea cinerea L. ]. Wat wilde eenden [ Anas platyrhynchos L. ] laten rechts van de brug over het Boterdiep heel kort van zich horen. Met onze hond Nantske sta ik met enige verbazing te kijken hoe druk het beneden al op de Bedumerweg is. Een gestage rij auto’s sjeest door het dorp. Forenzen, heel veel klusbussers en een enkele naar de Friesland Campina terugkerende melktankauto. Ik meende twee sterren te zien hoog in het zuidoosten. Een ervan moet Rigel zijn. Dat is de voetster rechts van het trapeziumvormige sterrenbeeld Orion. Maar daar hoog in de lucht is ook veel turbulentie. Ik heb nog niet een tweede maal gekeken of een wolkendek met veel losse einden schuift voor de sterren. Er gaat beneden door het donkere water een lichte trilling. Nauwelijks te merken. Je ziet het aan het schommelen van de twee schijfjes licht , weerkaatsing van de straatlantaarns op de walkant. Tijd om naar beneden te gaan, de brug af. Bovendien krijg ik het hierboven koud. Per vergissing heb ik mijn jackje aangedaan over mijn wollen vest . Dat is bij acht graden en wat wind niet comfortabel meer. Ik had beter mijn lange gabardine tussenjas kunnen aandoen. Daar komt minder kou doorheen. Even later zet ik de eerste stappen op mijn wandelpad.

Honden plassen Waarom?

Zie ik het nu goed of niet? Heeft Sieb- Klaas Iwema de twee weien van Annemarie de Haan links van het pad nu wel of niet gemaaid? Dat zou dan voor de vierde keer zijn. Bij deze donkerte is dat niet precies te zien. Links ver weg in het zuiden hupsen twee koplampen over de inderdaad niet bepaald geëgaliseerde ree van herenboerderij de Haver. De lampen draaien mijn kant op. Ik laat Nantske dus maar even aan de lijn en druk haar met mijn knie de berm in . Al snel komt de auto de hoek om, mindert wat vaart als hij een meter of tien voor ons is. Ik wuif, maar door het felle licht van de koplampen kan ik niet zien of de bestuurder mijn groet beantwoordt. Als hij me een minuut of anderhalf gepasseerd is, laat ik Nantske vrij. Draai me tegelijkertijd om . Het zou vervelend zijn wanneer er nu weer een fietser uit de richting van het dorp komt. Onze hond sjeest vaak onverwacht van de ene kant van de weg naar de andere omdat daar door andere honden interessante geurvlaggen gedeponeerd zijn.  Geurvlaggen zijn de mails die honden elkaar sturen. Die zeggen iets over wat voor hond het is, wat voor geslacht, wat hij gegeten heeft , en of zij bijvoorbeeld loops is. Interessante informatie daarover vond ik de volgende site:

https://www.doggo.nl/artikelen/hondengedrag/waarom-markeert-een-hond-met-urine/

Met hun urineplasjes, 10% van wat er in hun blaas zit na een normale plasbeurt , markeren honden hun territorium. De plasjes zijn voor honden wat voor ons briefjes, appjes of mails zijn. Ze communiceren met elkaar via geuren. En die plasjes stoten een veelvoud aan geuren uit.  Een zo’n geur kan een hormoonachtige stof bevatten, een zogenaamde feromoon. Dat soort geuren vertellen iets over wat voor hond het is , hoe zijn fysieke staat. Of hij gestrest is of relaxt, angstig of overmoedig. In feite is het exact de informatie die wij mensen ontlenen aan iemands lichaamshouding of gezichtsuitdrukking.  Dat soort gegevens ruiken honden trouwens ook bij mensen. Voor een hond zijn slechts een paar druppeltjes urine van een andere hond voldoende om allerlei informatie te vergaren. Feromonen hebben meerdere functies. Wanneer een hond bang wordt, komen er ook feromonen vrij. Die worden ook door soortgenoten waargenomen. Zij kunnen besluiten om juist aan te vallen of er vandoor te gaan. Ook door andere signalen vernemen honden elkaars emoties. Zij merken een versnelde hartslag bij elkaar op. Dat er wordt gezweet of gehijgd. Er komen ook neurotransmitters en hormonen vrij die een rol spelen bij de verschillende emotionele gemoedstoestanden. Honden kunnen dit ruiken. Nu zal een hond niet met opzet zijn emotie willen communiceren met andere honden, maar zijn emotie is zeer zeker waarneembaar door andere soortgenoten. Wat helpt is dat iedere hond een eigen, individuele geur heeft. Alle persoonsgegevens kan men daarin vinden: leeftijd, lichamelijke toestand, Gecastreerd of niet, reu of teef. Al die plasjes nemen alleen maar toe daar waar de hondensamenleving meervoudig is . Wanneer er maar echt een hond in een dorp is, zal hij snel ophouden met plasberichten te sturen. Hij komt er in een wip achter dat er geen andere soortgenoten zijn, Waar een dier poept of plast heeft dus betekenis! Het is communicatie naar (specifieke) leden van de eigen groep of naar buitenstaanders. Wat ik het meest fascinerend vind aan zo’n stapeling geurvlaggen, is dat honden over elkaars geurvlaggen heen plassen en toch informatie kunnen halen uit een groot aantal van die laagjes urine . De betekenis daarvan is niet ‘Dit is mijn gebied ‘. Maar gewoon wat ik kraaien ook vaak hoor doen, een contact aanduiding. “Hier was ik ook ’. Een Amerikaans academisch onderzoeker naar de geurenwereld van honden, Alexandra Horowitz [ Alexandra Horowitz & Sarah L. Thomson, Inside of a Dog: What Dogs See, Smell, and Know. Vertaald als: De wereld van de hond. Wat honden zien , ruiken en weten, Uitgeverij Balans ,]  ontdekte dat honden regelmatig over de markeringen van andere honden heen plassen, maar achteraf nooit checken of er vervolgens weer over hún markering heen is geplast. Je zou hieruit kunnen concluderen dat het dus inderdaad niets met het afbakenen van het territorium  te maken heeft, want in dat geval zou een hond wel willen weten of er indringers zijn. Reuen plassen vaak over de markering van een loopse teef; “Jij bent loops, ik ben een volwassen intacte reu, zullen we afspreken?

Overbodige zooi

Er zijn ook momenten dat een hond binnenshuis plast. Dat kan een reden hebben waar men vaak niet bij stil staat. Een nieuwe schikking van meubels bijvoorbeeld. Voor ons mensen is dat een totale andere belevenis dan voor honden. Honden kunnen zelfs onzeker worden van de aankoop van een nieuwe stoel. Het is heel goed mogelijk dat ze dan tegen een stoelpoot gaan plassen om die onzekerheid weg te nemen. Zwaar straffen werkt dan contraproductief. Wat voor ons praten is, is voor een hond het gebruik van geurvlaggen. Er valt uiteindelijk maar een conclusie te trekken: honden en mensen lijken juist niet op elkaar. Het zijn totaal andere wezens. Dat is misschien wel de belangrijkste boodschap op een dag als vandaag, Dierendag. Stop asjeblieft met het vermenselijken van honden. En stop vooral met het kopen van al die overbodige zooi waarmee wij ten onrechte denken onze hond op een dag als vandaag een geweldig plezier te doen………………………( wordt vervolgd )

Iedere ochtend tussen 04u00 en 07u00 doet Kees Willemen, journalist en (politiek ) tekenaar uit Onderdendam (Gr.) een ‘Winkelhaakje ‘. Dat is een wandeling van ongeveer 25 minuten met zijn hond Nantske ( een elf jaar oude Golden Retreiver – jachtlijn ) aan de oostkant van het Boterdiep in Onderdendam, een klein dorp van 595 inwoners , 14 kilometer ten noorden van de stad Groningen.