Onderdendam ( Gr. ) Vrijdag 28 Oktober 2022, 06u25 ( Zomertijd ) :

“ZZO- wind. Windstil. Pikdonker. Het lijkt helder te zijn maar er zit toch een maar aan. Er moeten net als gisteren hoog aan de hemel nevelslierten hangen. De sterren die te zien zijn, lijken doffe speldenprikken in een zwart geheel. De enige uitzondering is de planeet Mars. die kennelijk het geluk heeft dat er geen nevels in de buurt zijn, want hij staat te stralen als geen ander. Daaronder de bekende, inmiddels vertrouwde verzameling sterren van het sterrenbeeld Orion en de parallelle sterren Sirius en Procyon van achtereenvolgens de Grote en de Kleine Hond. Wie Aldebaran van sterrenbeeld Stier [ Taurus  ] zoekt, kan die gemakkelijk vinden, rechts van Orion. Maar de fut lijkt er bij deze ster wel een beetje uit. Het is verder minder warm dan gisteren maar met twaalf graden zo vroeg in de ochtend in de laatste week van oktober, lijkt het meer een begin van zomers weer dan op herfst. Er moeten ook wolken direct tegen de horizon aanliggen want de toplichten van het windmolenpark bij de Eemshaven zijn vanaf het hoogholtje , zo hoog boven het Boterdiep niet te zien. Het bruggetje is een geliefde uitkijkpost voor toeristen die Onderdendam aandoen. Van daaruit kan je van hieruit  overdag het centrum van het dorp met zijn bruggen en monumentale panden aan het water goed bewonderen. En vier kilometer de andere kant op  en in rechte lijn staat daar nog steeds de toren van de Walfriduskerk in Bedum ,die , dat weten weinigen in Nederland , schever is dan de toren van Pisa. Omdat het zo donker is als de hel, kun je die natuurlijk nu niet zien. Wel het oranjerode licht van de spoorbrug daar . Binnenkort zal daar nog een tweede brug in die buurt bijkomen . Die brug gaat een weg vanaf de Eemshavenweg [ N46 ] ten noorden van het dorp, die onder het spoor doorduikt, aansluiten op  de ingang van het zuivelcomplex van Friesland Campina. Daar worden kaas , melkpoeder en allerlei soorten derivaten voor de voedingsindustrie gemaakt. Oorspronkelijk zou voor deze operatie het Boterdiep worden omgelegd omdat aan die kant er ook nog een fabrieksuitbreiding zou komen met twee reusachtige poedertorens. Bewoners uit Bedum en Onderdendam die meer liefde bezaten voor het omringende landschap dan voor de tijdelijke belangen van de zuivelfabriek hebben dat via acties succesvol verhinderd. Het merendeel van de melkveehouders in de omgeving heeft een leveringscontract met dit bedrijf. De bewonersactie maakte duidelijk dat er in deze omgeving meer mensen zijn die natuur en landschap wilden beschermen dan de politici van de gemeente Bedum en de provincie Groningen hadden verwacht.  Verbaal bezingt de politiek altijd de schoonheid van het Gronings landschap, maar…… Onder druk van de door de bevolking breed gesteunde actie zag Friesland Campina uiteindelijk van deze fabrieksuitbreiding en de omlegging van het Boterdiep af.  Niettemin lijkt het erop dat de uitbreiding nu op het bestaande fabrieksterrein zelf tot stand komt. Er wordt nog steeds heel veel melk aangevoerd vanuit de verre omgeving. Melktankauto’s vormen dag en nacht onderdeel van het verkeer uit vier windrichtingen. Wie in Onderdendam aan de weg woont die dwars door het dorp gaat zoals wij,  weet dat uit ervaring. Het verkeer naar de melkfabriek houdt je uit de slaap. Ook nu rijdt weer een melktankauto leeg vanuit de fabriek, met zijlichten en schijnwerpers versierd als een kerstboom. Mijn hond en ik zien hem later over de Middestumerweg richting Kantens rijden. Intussen ga ik met Nantske aan de lijn het bruggetje af en laat mijn hond los. Zodra ik me er van heb vergewist dat er geen fietser vanuit het dorp of Bedum in het donker over het pad voorbijschiet met een vaart van vijf en veertig kilometer. Die ziet ons vast niet in zijn haast van A naar B te komen.

Loslopende honden

Want het is zo donker dat er maar een meter of vijf zicht is. Verder weg valt het verschil tussen pad en aangrenzende percelen helemaal weg. Gistermiddag is de wei rechts, ooit het eigendom  van Jarco Rozeboom, voor de vijfde keer gemaaid. Ik hou Nantske goed in de gaten dat ze niet in die wei gaat zitten poepen. En sla de hoek om zodra ik de kleine lichtflitsen zie, die de accu voor de schrikdraad afgeeft. Die moet de schapen op het perceel links beschermen. Beschermen tegen wat? Voornamelijk tegen zichzelf dat ze niet uitbreken of in de sloot lazeren. En tegen loslopende honden. Hoewel die gemakkelijk, als ze willen over de elektrisch geladen draadjes kunnen springen.  Het is vrijdag vandaag. Dan hebben we meteen het onderwerp bij de kop dat de gemoederen in Friesland, Groningen en Drenthe op dit moment ernstig verhit: de wolf die schapen, kalveren en pony’s aanvalt. En daarom volgens Friese Staten afgeschoten mag worden. Zodra hij zich waagt op landbouwgrond.

Hard recept

Hier in Noord Groningen is nog nooit een wolf op zoek naar territorium waargenomen. Waarschijnlijk zal dat ook niet gebeuren, omdat hier nauwelijks dichte bossen zijn waar hij zich overdag in kan schuilhouden. Hier zijn wel grote hoeveelheid schapen die ’s nachts onbeheerd en slecht beschermd in de wei staan. Nu zie je overal schapen in de wei . Dit is omdat na de zoveelste maaibeurt, schapen de wei in worden gestuurd om het gras in de winter kort te houden en tot op de zode af te vreten. Zodat het in de lente als verse eiwitrijke sprieten kan uitlopen. En de schapenkeutels zorgen ook nog eens voor extra bemesting. Maar het schrikdraad dat schapenhouders gebruiken , is niet afdoende om honden ervan te weerhouden achter schapen aan te gaan. Vaak heb ik gezien hoe jonge honden die voor het eerst met schapen geconfronteerd worden,  het wel spannend vinden om zodra schapen hen in de smiezen krijgen en gaan rennen, onder de draad door te duiken om achter ze aan te gaan. Er is een afdoende manier om daar iets tegen te doen. Wel een hard recept. Sluit zo’n jonge hond maar eens een nachtje op in een hok met wat rammen. Hij zal totaal versuft van alle kopstoten die hij krijgt, er uit komen. Met als resultaat dat zo’n hond het nooit meer waagt om over een omheining te springen.

Buit gemaakt

En wat de wolvenangst in Friesland en Drenthe betreft die momenteel zo in het nieuws is.  Het lijkt er een beetje op dat de wolf in het Drents- Friese Wold een beetje de zwarte piet krijgt van een verder reikend onbehagen. Niet voor niets barstte het daar eerder van de omgekeerde vlaggen. Toch is het verstandiger om niet in de verleiding te komen zaken automatisch met elkaar te verbinden. Relatief hebben we in Nederland zeer weinig oorspronkelijke  of aangelegde natuur. De oppervlakte van Nederland omvat om en nabij 4,2 miljoen hectare. De hoeveelheid cultuurgrond voor landbouw beslaat iets minder dan twee miljoen hectare. Daar steekt de door Staatsbosbeheer beheerde terreinen met een hoeveelheid van 270.000 hectare wel heel erg povertjes tegen af. Bovendien zijn die gebieden niet allemaal of beter gezegd  helemaal niet met elkaar verbonden. Wat er nu gebeurt door het verschijnen van wilde dieren als wolf, wild zwijn en damhert is dat men niet verontwaardigd is over het feit dat die over zo’n klein gebied beschikken. Nee, men valt over het feit dat die beesten vanwege de krapte ervan op zoek gaan naar voedsel buiten die postzegels van Moeder Natuur. Logisch dat er dus schapen worden aangevallen. Er zijn niet teveel wolven of wilde zwijnen. Er is gewoon teveel landbouwgrond die ooit op de natuur is buitgemaakt in Friesland en Drenthe. En waarvan je je kunt afvragen of het geen tijd wordt om dat nu eindelijk eens  terug te geven aan die zwaar bestolen Moeder Natuur. ………………………………………( wordt vervolgd )

Iedere ochtend tussen 04u00 en 07u00 doet Kees Willemen, journalist en (politiek ) tekenaar uit Onderdendam (Gr.) een ‘Winkelhaakje ‘. Dat is een wandeling van ongeveer 25 minuten met zijn hond Nantske ( een elf jaar oude Golden Retreiver – jachtlijn ) aan de oostkant van het Boterdiep in Onderdendam, een klein dorp van 595 inwoners, 14 kilometer ten noorden van de stad Groningen.