Onderdendam ( Gr. ) Donderdag 3 November 2022, 06u15 ( Wintertijd  ):

“ ZW- wind. Windkracht 4.  Bewolkt, en weer niet helder zoals de website die ik iedere ochtend raadpleeg, aangaf. Wel weet ik me te herinneren dat toen ik rond vijven wakker werd, door het raam van mijn zolderkamer het sterrenbeeld de Kleine Beer [ Canis Minor  ] nog zichtbaar was. Daar is nu geen sprake van. De verandering in de lucht is dus nog maar heel recent. Er hangen nu  horizontale, lang uitgerekte wolkenflarden in het oosten. En, nota bene, daarachter verschijnt al  een spoor van lichtblauw licht . Hoe hoger je kijkt, hoe donkerder het dan weer wordt. Vanuit het westen trekt een breed wolkendek binnen, egaal van vorm. Het waait hard. En het is droog . Het is zeven à acht graden. Voor de zekerheid heb ik maar mijn winterjas aangetrokken. Het temperatuurverloop is wat grillig trouwens vanochtend. Na het omhoog klimmen , het bruggetje op , krijg ik het al warm. Zes meter beneden blaast de wind het wateroppervlak tot een zich telkens vernieuwende waaier van rimpels.. De grote gele treurwilg [Salix babylonica etcetera L. ] aan de overkant werkt als een klankkast. Het suist en giert door de wind. Onder de indruk blijf ik nog even staan luisteren met onze hond. Dan ga ik het bruggetje, de bekende zestien treden die nu goed te onderscheiden zijn in het schemerdonker. Er is al flink verkeer op de weg. Forensen, klusjesbussen, een enkele melktankauto van Friesland Campina. Vooral de forensen, duidelijk routinerijders racen door het dorp , behendig zwierend door de wegversmallingen. De enige die zich echt aan de gewenste snelheid van dertig kilometer houden zijn de bussen van Lijn 61, Groningen- Uithuizen v.v.. Eenmaal beneden wordt het verkeerslawaai direct een stuk zwakker. De treurwilg werkt als een geluidsdemper. Ik zet de eerste stappen op mijn wandelpad.

Een versleten vergelijking

Het ritselt en fluistert links in het riet. De herfstgeesten worden gewekt door de wind. In het schemerduister kan ik al meer dan driekwart van het pad zien liggen. Vanuit het dorp verschijnt het schijnsel van een LED- lamp. Het komt zo snel mijn kant uit dat het geen zin heeft om naar Nantske toe te rennen en haar vast te grijpen. Vooruit, ik moet er maar op vertrouwen dat onze hond niet onverwacht het pad oversteekt. Ik roep hard ‘Goede Morgen ‘. Er komt een bekende stem terug. Dit is de Vrolijke Fietser. Hij weet goed Nantske te ontwijken die een meter of tien voor me loopt . Dan houdt hij weer zijn oude rijrichting aan, slaat de hoek om en versnelt . Niet zo gek. De Vrolijk Fietser moet nog helemaal naar het Martiniziekenhuis in Groningen waar hij werkt. Het wordt een  fractie lichter. Tegelijkertijd dringt het nu tot me door hoezeer de wind alles domineert. Riet in de sloot blijft maar diepe buigingen maken voor die machtige beeldhouwer van het noordelijk landschap. Het suist en schuurt tussen de takken van de meidoorn op de hoek. Ik ben net rechts afgeslagen richting Bedum.. Ergens in het noorden is in het donker al een trekker met veel schijnwerperlicht op actief op een akker. Wordt daar geëgd of al gezaaid? Ver voor me, zelfs voorbij de grote ligboxenstal van de Maatschap Thybaut was ook een trekker actief. Nu zie ik alleen maar de rode achterlichten. En die staan nu stil. Omdat  het nu lichter aan het worden is, kan ik wat meer ontspannen lopen en heb meer tijd om rond te kijken. Verdraaid, er slaagt een ster in het zuidwesten erin door de bewolking heen te prikken. Dat moet  wel haast Sirius zijn, behorend tot  het sterrenbeeld de Grote Hond [ Canis Maior ]. In het zuidoosten zie ik de Arriva- trein naar Groningen rijden. Het is een versleten vergelijking, maar hij lijkt nog steeds het meest op een reuzenglimworm. Even klinkt zelfs de misthoorn van de trein wanneer hij een van de vele onbewaakte overgangen in de buurt van Bedum nadert. Op dat moment merk ik dat ik nog geen tien meter verwijderd ben van mijn keerpunt, de ree van herenboerderij de Haver. Ik draai me om , kijk waar onze hond uithangt, achter me, roep haar voor me uit te lopen. Ga op de terugweg.

Liever niet cynisch worden…

De wind nu in de rug. Het waait , windkracht vier op de Schaal van Beaufort, maar op een of andere manier lijkt het minder heftig dan gisteren. Ik denk dat het komt doordat het droog blijft. Het wordt nu snel lichter. Nog steeds is in het noorden op een akker de trekker met het vele schijnwerperlicht aan het werk. Het is blijkbaar een arbeidsintensieve klus. Wat zouden ze aan het doen zijn? Het is wat laat om wintertarwe te zaaien. Maar het zou ook onkruid weghalen kunnen zijn nu door de hoge temperatuur zaaigoed sneller groeit dan verwacht. Maar om dat nu in de schemer te doen. Lijkt me nogal risicovol. Hoe het ook zij, ‘De boer ploegt voor ‘, ook al lijkt het er op dit moment op dat de landbouw met een uitstoot van 41 % van alle stikstof , en hoofdveroorzaker van de vervuiling van het oppervlaktewater, echt van karakter moet veranderen. Dat eist nogal wat van boeren die van diverse kanten nu geadviseerd worden om alles maar bij het oude te laten. Dat wil zeggen wat technische innovaties aanbrengen in de ligboxenstal. Dat zal wel uitdraaien op het scheiden van poep en urine of ander minder eiwitrijk voer. Het probleem is dat de huidige manier van boeren gebouwd is op een infrastructuur, ontworpen door grote, internationaal actieve bedrijven. Die enorm veel geld verdienen aan voer , vlees en –zuivelexport. En zij zijn het, die grote stappen blokkeren. Hebben zelfs daarvoor een politieke partij in het leven geroepen. De BoerBurgerBeweging die claimt namens  het hele platteland , de helft van Nederland te spreken. Daarnaast proberen coalitie- partijen als CDA, Christen Unie en VVD  het weglopen  van kiezers en…… leden naar  de BBB te voorkomen. Ik kan alleen maar met enig cynisme, mij overigens totaal vreemd, stellen het gaat de komende maanden heel spannend worden in Nederland. Die postzegel op wereldschaal van iets meer dan vier miljoen hectare, waar men erin is geslaagd de tweede wereldproducent van voedsel te worden. Vraag me niet wat de gevolgen daar van zijn ………………….( wordt vervolgd ).

Iedere ochtend tussen 04u00 en 07u00 doet Kees Willemen, journalist en (politiek ) tekenaar uit Onderdendam (Gr.) een ‘Winkelhaakje ‘. Dat is een wandeling van ongeveer 25 minuten met zijn hond Nantske ( een elf jaar oude Golden Retreiver – jachtlijn ) aan de oostkant van het Boterdiep in Onderdendam, een klein dorp van 595 inwoners, 14 kilometer ten noorden van de stad Groningen.