De Brake een wijk met tichelwerk

WINSUM – Tichelwerken of steenbakkerijen hebben een grote invloed gehad op landschap en werkgelegenheid in onze omgeving. Ooit stonden in de gemeente Winsum vier steenbakkerijen, Actief, Lombok, De Brake en Woellust. Lombok en Actief zijn geheel verdwenen, De Brake en Woellust zijn nog vage schimmen uit een bedrijvige periode. Het zal niet lang meer duren en dan is alles weg. De verhalen van de arbeiders, die destijds de stenen stapelden en de ovens brandden, zijn al verstomd.

Dankzij een bijzondere bijdrage van broer en zus Bouwes kan het verhaal van De Brake toch grotendeels gereconstrueerd worden. Roelf Bouwes deed dat door zijn verhalen, foto’s en oude kasboeken die hij aan de Historische Vereniging Obergum-Winsum schonk. Zijn zus Geertje, wonende in Londen, deed dat met een zeer uitgebreide beschrijving. Haar verhaal gaat niet alleen over de geschiedenis van de steenbakkerij. Zij schrijft ook over haar leven en van haar ouders en grootouders te midden van rokende schoorstenen.

In dit nummer van Winshem ook een fotoserie van het productieproces in de omgeving van Winsum. Bijzondere foto’s gemaakt door de vader van Geertje en Roelf.

Verder aan de hand van een luchtfoto een nauwkeurige reconstructie van het terrein waarop zich nu een winterstalling voor boten bevindt. Zelfs de namen van de bogen (grote droogschuren) kon Roelf zich nog herinneren.

Op de Brake werden vooral na de Tweede Wereldoorlog zgn. kraagbuizen geproduceerd. Deze waren meestal bestemd voor de net drooggelegde polders. Hoewel van het steenhuis en de steenbakkerij niet veel meer te zien is, blijft De Brake in herinnering door de naam die aan een woonwijk is gegeven.

Leden van de Historische Vereniging krijgen het blad thuisbezorgd, voor geïnteresseerden is het blad bij Bruna te koop.