Onderdendam ( Gr. ) Woensdag 6 April 2022, 06u00 ( Zomertijd ):

“ZW- wind. Windkracht 4-5. Zwaar bewolkt. Er schemert al een klein beetje licht door het dikke wolkendek. Om precies te zijn een smal streepje in het noordoosten. Maar duisternis overheerst nog als ik met onze hond Nantske het hoogholtje opklim over het Boterdiep. ‘ Morgen…!!’, ik kijk verrast achterom. Er staat iemand in het bushokje voor het huis van de buren, die duidelijk klaarwakker is. En die ik daar niet verwacht had nu het zo hard regent en waait. Maar misschien staat hij om die reden juist op de eerste bus naar Groningen te wachten. Zieke Nantske is de nacht goed doorgekomen. Gisterochtend zijn we in allerijl met haar naar de dierenarts in Winsum gegaan omdat ze maar bleef overgeven. Gelukkig heeft ze niks giftigs binnen gekregen, bleek na een bloedprik. Haar nier- en leverfuncties waren goed. Alleen haar darmen en spijsvertering zijn danig van streek. Na twee injecties heeft ze de hele dag verder alleen  maar geslapen. Niets gegeten. En ook niet meer overgegeven. Me bovendien ook niet wakker geblaft midden in de nacht omdat ze in de tuin nog iets moest doen. Aan een uur of zes aaneengesloten slaaptijd was ik eerlijk gezegd ook wel toe. En, nee maar, kijk toch eens …de straatlantaarns doen het weer. Ze laten de toppen van de golven beneden in het kanaal als vanouds weer glinsteren . De wind verspreidt die lichtende banen over de hele breedte van het kanaal. Dat wel radioactief lijkt daardoor. Een meerkoet [ Fulica atra L. ] laat ver weg horen dat hij alles onder controle heeft. Auto’s passeren. ‘Sjlsss…sjljssssssss ‘, de banden maken een zuigend geluid als ze grip krijgen op het asfalt en zich weer  losmaken. Het is al aardig druk op de weg . Water murmelt terwijl het achter me vanuit een pijp  het kanaal inloopt. Ooit liep er een sloot naast ons huis die als afscheiding diende voor het voormalige kantongerecht waarin wij wonen. Toen het huis van de buren in 1933 werd gebouwd , bedong de eigenaar, tevens voor de helft in bezit van de sloot dat er een pad zou komen naar zijn garage achter het huis zodat zijn ’ wagen ’ niet in weer en wind aan de straat zou hoeven te staan.  Alleen het water van de sloot die altijd in verbinding had gestaan met het kanaal, moest wel het Boterdiep kunnen bereiken. Het  stelsel van sloten verderop in het land was daar immers  op aangesloten. Er werd dus een rioleringsbuis afgezonken in een diepe sleuf voor dat de sloot gedempt werd. Nog steeds is te merken wanneer je over het pad, met de naam het Tussendoortje, loopt dat er oorspronkelijk een sloot liep.  De tegels liggen niet recht maar blijven golven omdat de ondergrond na al die jaren nog steeds niet stabiel is. Iets wat je vaak na het dempen van sloten ziet. De bodem blijft inklinken Het gaat harder regenen. En ik daal het bruggetje af met Nantske aan de lijn. Sta een minuut of twee later op het Betonpad dat glanst in het duister. Als vers gepoetste schoenen op Zondag.

Nieuw soort beest

Het kleine beetje licht dat door een spleet in de bewolking sijpelt, doet het natte pad glinsteren. Ik kan het hele eerste stuk zien lopen tot aan de hoek. Boven de aalscholverbomen op de hoek van de Kardingemaar laat een lichtere plek in de bewolking zien dat er ondanks de duisternis toch hoop op wat verbetering is. Een paar wilde eenden [ Anas platyrhynchos L. ] drijft zwijgend door de sloot. Als ik een onverhoedse beweging maak, schieten ze alsnog de lucht in. Ik houd Nantske aan de lijn, niet alleen op dit eerste stuk maar tijdens de hele wandeling. Ze laat het gedwee over zich heen komen. Maar haar kop hangt niet meer zo depressief naar beneden als gister namiddag. Ik sla de hoek om voor het lange stuk naar Bedum. ‘Baf ‘. Een dikke windvlaag verwelkomt me. Regen slaat tegen mijn regenpak. Verderop vliegt een tweede eendenpaar op onder luid gesnater. Een vliegtuig komt over. Op het open, struikloze stuk kijk ik eens om me heen: een amorfe grijsheid hangt over de percelen. Nauwelijks verschil te zien tussen land en hemel. Er klappert iets in het weiland links. Nantske ‘oren reageren meteen  en gaan in de waakstand staan. Dan begint ze te grommen. Eergisteren is ze naar het zwarte stuk plastic toegelopen in het gras. Om te kijken of dat wat bewoog in de wind,  geen nieuw soort beest was. Misschien een rest van een meeuw. Ze is dat blijkbaar vergeten. Met moeite krijg ik haar verder. Pas wanneer we een meter of vijf en twintig van die plek vandaan zijn, stopt ze met omkijken. Het duurt niet lang of we komen op mijn keerpunt aan, de ree van herenboerderij de Haver. Ik draai me om en ga met onze hond nog steeds aan de lijn op de terugweg.

Vertragingstactieken

Het wordt nu serieus lichter. Ik kan al zien hoe de aalscholverbomen zich aftekenen tegen de potloodgrijze hemel. Heb wind en regen nu in de rug. Het regent ook minder. Geen vogel laat zich horen. Een vage schim komt deze kant op. Aan de houding, kaarsrecht op de fiets, en twee volle fietstassen , herken ik de Vrolijke Fietser. ‘ Morgen ‘, roept hij luid nadat hij eerst zijn fietslamp weer heeft aangezet. In een oogwenk is hij weer verdwenen. Als op bevel beginnen merels [ Turdus merula L. ] aan de Bedumerweg aan een ochtendaubade. Het houdt op met regenen als ik de hoek voor het laatste stuk  omsla. Maar ik heb nog geen tien meter gelopen of ik voel al weer nieuwe  regendruppels. En nog geen twee tellen later  begint het toch te stromen. Maar het lijkt me allemaal niet te deren hoewel ik nauwkeurig naar Nantske blijf kijken hoe zij al dat water incasseert. Zwakjes als zij is. Maar ze lijkt nergens last van te hebben. Het geeft mij de kans om, nu ik toch hier buiten loop, me af te vragen hoe de boeren aan deze kant van het dorp zullen reageren op de notitie versnelde vermindering van stikstof- en ammoniakuitstoot, die de Minister van Natuur en Stikstof, Christianne van der Wal [ VVD ] recent  naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Daarin laat ze weinig twijfel bestaan over de keuze die boeren nog hebben om een aanpak van dit probleem te ontlopen. Boeren zullen echt iets moeten doen. Anders kunnen we de natuur wel afschrijven staat daarin zwart op wit. Zoals verwacht steigert de sector . Maar je ziet toch ook dat CDA- bestuurders in een aantal provincies bezig zijn bij te draaien. Alles gaat  de komende tijd afhangen van hoe dit veel strengere beleid zal worden uitgevoerd in de daarvoor apart gecreëerde gebiedszones. Boeren krijgen de keus uitgekocht te worden dichtbij natuurgebieden. Of hulp aangeboden bij investeringen om de uitstoot deze keer serieus naar nul te brengen. Het ziet er naar uit dat vertragingstactieken niet meer worden toegestaan. Dat wil zeggen, het ziet er naar uit . Of het ook echt gebeurt ?…………………………………( wordt vervolgd )

Iedere ochtend tussen 04u00 en 07u00 doet Kees Willemen, journalist en (politiek ) tekenaar uit Onderdendam (Gr.) een ‘Winkelhaakje ‘. Dat is een wandeling van ongeveer 25 minuten met zijn hond Nantske ( een elf jaar oude Golden Retriever –jachtlijn ) aan de oostkant van het Boterdiep in Onderdendam, een klein dorp van 595 inwoners , 14 kilometer ten noorden van de stad Groningen. Dit is al weer de zevende jaargang van ‘ De winkelhaak ’.