OM eist ruim 25 miljoen euro van NAM in zaak gevaarlijk afvalwater Borgsweer

(foto: de gaswinningslocatie in Warffum © Martin Drent/RTV Noord)

Het Openbaar Ministerie (OM) eist een boete van twintig miljoen euro tegen de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Volgens de aanklager heeft de NAM zich schuldig gemaakt aan meerdere strafbare feiten rondom afvalverwerking. Dat meldt RTV Noord.

Zo heeft het bedrijf volgens het OM jarenlang gevaarlijk afvalwater verwerkt, zonder de juiste vergunningen. Daarmee heeft de NAM 5,5 miljoen euro bespaard. Dit bedrag eist het OM terug, samen met de boete.

‘Ernstige overtredingen’

Het OM vervolgt de NAM vanwege het onjuist verwerken van afvalwater, waaronder het injecteren van afvalstromen uit aardgaswinning in de diepe ondergrond van Groningen, zonder vergunning. Dinsdagochtend legde het Openbaar Ministerie in de rechtbank van Zwolle de strafeis voor.

De zaak gaat over veronderstelde overtredingen van de NAM die tussen 2010 en 2019 plaatsvonden. Het OM liet in 2022 weten de NAM te willen vervolgen. De afgelopen jaren werd onderzoek gedaan. Het OM oordeelt dat er sprake is van ernstige en structurele overtredingen en opzettelijkheden.

‘Milieudelict’

Bij gaswinning worden grondstoffen gewonnen die vloeibaar zijn. Dit bestaat bijvoorbeeld uit water en aardgascondensaat. Het water wordt schoongemaakt en vervolgens door de NAM geïnjecteerd in Borgsweer.

In deze zaak gaat het onder andere om water dat kwik bevatte. Dat wordt gezien als gevaarlijk afvalwater. Voor het injecteren van deze afvalstromen, was in die periode geen vergunning verleend volgens het OM. Het wordt gezien als een milieudelict.

De werkwijze rondom de afvalverwerking van de NAM wordt door de officier van justitie ‘onprofessioneel en onverantwoord’ genoemd. Zo is er onder andere een getapt telefoongesprek te horen van een oud-directeur van de NAM met een ministerie. Uit dat gesprek blijkt dat het bedrijf weldegelijk op de hoogte was van de regels.

Het OM kan niet aantonen dat de werkwijze uiteindelijk een gevaar voor mens of milieu heeft opgeleverd of dat het effect heeft (gehad) op aardbevingen.

‘Gebrek aan transparantie’

Het OM verwijt de aardoliemaatschappij verder een gebrek aan transparantie. Zo ontbraken er soms documenten en vervoerde de NAM afvalwater met het predicaat ‘ongevaarlijk’, terwijl dit water wel degelijk gevaarlijke stoffen bevatte, aldus het OM.

De NAM krijgt daarnaast het verwijt zeer bewust heeft gehandeld. ‘Men dient de wet te kennen’, aldus het OM. ‘Zeker als professionele marktdeelnemer’ en het past niet bij ‘een van de grootste bedrijven in Nederland’.

Strafeis

Het OM hoopt dat de eis een afschrikwekkende werking heeft richting (andere) multinationals voor het verbreken van afvalverwerkingsregels.

De uitspraak van de rechter volgt waarschijnlijk binnen twee weken.