Onderdendam ( Gr. ) Woensdag 23 Februari 2022, 06u00 ( Wintertijd ):

“ ZZW- wind. Windkracht 3. Helder, maar heel hoog in de lucht moet hier en daar iets van een dunne nevel hangen. Niet alle sterren zijn goed te zien; vooral die van de Melkweg niet. Het meest uitgesproken is de aanwezigheid van een halve maan met de kromming naar links. Hij staat hoog in het zuidwesten. Het meest opvallend echter, en het eerst wat ik zie, is een stralende planeet Venus die laag aan de horizon staat in het zuidoosten. Ik ben dan nog niet eens met onze hond Nantske het hoogholtje opgeklommen, het houten bruggetje over het Boterdiep, het kanaal voor mijn huis.  Eenmaal daar, slaat een meerkoet [ Fulica atra L. ] links van de brug, meteen alarm alsof wij hoog  boven hem een bedreiging vormen voor zijn territorium op het water. Een meerkoet rechts van de brug valt meteen in. Nu, de wind zich nauwelijks manifesteert, krijg ik de kans wat meer om me heen te kijken. Hoog boven me het sterrenbeeld de Grote Beer [ Ursa maior ] . In het noordoosten een ruitvormige verzameling sterren die de kop vormen van het sterrenbeeld Draak [ Draco ]. Er komt een verkeersvliegtuig over uit het oosten. Ik ontdek ook nog in het zuidoosten links boven Venus  de ster Wega  van het sterrenbeeld Lier [ Lyra ]. “ Wega (alpha Lyrae, ook wel Vega) is de helderste ster in het sterrenbeeld Lier (Lyra) en een van de helderste van de noordelijke hemel. Het is een van de drie sterren van de zomerdriehoek. De ster staat ook bekend als Fidis en “de harpster”. Wie goed naar de vorm van het sterrenbeeld Lier kijkt, ziet een harp zoals je die vaak op grafschilderijen  in Egyptische graven ziet. “ Door de Arabieren werd Wega Al Nasr al Waki, de Vallende Adelaar van de woestijn genoemd, in bronnen van 4000 jaar oud komt de ster al voor als Ma’at.” Deze kennis heb ik niet van mezelf, maar is te vinden op de digitale encyclopedie Wikipedia.” Ma’at  is een begrip uit het oude Egypte. Komt reeds voor in teksten uit het derde millennium voor Christus. Staat symbool voor de orde in de kosmos maar eigenlijk hoe dingen altijd gaan, in het verleden en de toekomst. Ook voor een ‘eeuwig ‘vast staande maatschappelijke orde Het mag ons wellicht als ontzettend archaïsch voorkomen maar de Egyptische beschaving , die ons oerconservatief lijkt, heeft het wel vierduizend jaar volgehouden. Daar kunnen wij in West Europa met onze vervagende christelijke waarden niet eens aan tippen. Laat staan dat je mensen bereid vindt om ervoor te vechten. Onze jeugd feest liever of klaagt nu al over het moeten inleveren van een klein stukje welvaart. Een grote vergissing indertijd was het afschaffen van de dienstplicht. Zeker nu je ziet dat Europa zo onder druk staat van autoritaire regimes uit het oosten. En daarbij nauwelijks een deuk in een pakje boter kan slaan. Je moet tot de generatie behoren die voor of in de Tweede Wereldoorlog geboren zijn om in te zien dat het politieke tij zo maar ineens kan keren. Hou eens op, genoeg gepreekt, Willemen, oude chagrijn….. Het maakt daarnaast wel nederig, vind ik, dat er zolang geleden en met veel meer kennis dan ik zelf ook maar kan vergaren, naar de sterren boven ons gekeken is.  Ik ga het bruggetje af ,mijn hoofd schuddend over mijn eigen domheid op dat gebied, terwijl de maan de omgeving vaag doet oplichten. Maar dat is niet de enige lichtbron vanochtend, ook de straatlantaarns doen het weer. Het klagen bij Enexis en de gemeente  dat we drie dagen in het donker zaten op de Bedumerweg, heeft dus wel geholpen. Een tweede vliegtuig komt over, terwijl ik het schelpenpad naar mijn wandelpad afloop en de eerste stappen op het beton zet. Weer een skivlucht soms?

Polaris

Toch valt het licht tegen. Ik had op meer gerekend, gezien het onbelemmerd schijnen van de maan. Ik kan maar tien meter voor me uitkijken. Wel zijn de randen van de bermen goed te zien. Maanlicht glinstert in de  L-vormige plassen rechts in de wei. De plassen zijn nog lang niet droog gevallen. Integendeel, de regenbuien van gisteren hebben voor extra aanvoer gezorgd. Ik hoor smienten [ Anas penelope L.  ] fluiten in het noordoostelijk deel van het Boterdiep. Achteraf denk ik ,dat ik toch geen scholekster heb gehoord, twee dagen geleden. Wel jammer. Als troost dan maar een vorm van verdubbeling van mijn  ego. De maan werpt mijn schaduw over de sloot links. Een zwarte afdruk van mijn hoofd schuifelt door het gras met me mee. Tien meter verder vliegt een wilde eend [ Anas platyrhynchos L. ] op uit de water, luid snaterend. Dat is het vrouwtje. Even later, volgt nu , ook luidruchtig, de woerd. Dat die van zich laat horen is een zeldzaamheid. Woerden lijken stoer maar houden doorgaans hun bek. Het kan ook zijn dat ze gewoon onder de plak zitten. Ik ruik ineens de zoetzure geur van aangesneden kuilvoer. De reuk komt naar me toe vanuit het zuidwesten. Kan van de boerderij van Mourits zijn aan de Lageweg. Sla dan de hoek om op weg naar Bedum. Weer fluiten smienten. Nu komt het geluid uit het zuidoosten. Daar zit een hele zwerm van die eendjes in de Kardingemaar. Vanuit de verte hoor ik de haan van Eltjo Venema kraaien. Het kippenhok met zijdehoenders staat achter een heg aan de straat midden in het dorp. Als ik me omdraai om te kijken of er fietsers aankomen, ontdek ik pal in het noorden een paar handlengtes boven de boerderij van IJzerman, de ster Polaris. Sterren zijn voortdurend in beweging boven ons, maar Polaris blijft altijd op dezelfde plaats staan aan de hemel. Handig wanneer je je moet oriënteren in het donker. Je hebt dan in ieder geval al twee windrichtingen. Ik loop in de tussentijd al op het open, struikloze stuk. Rechts murmelt water wat voor zich uit. Het stroomt vanuit draineerbuizen de sloot in. Watergeesten zijn nu hyperactief. Ze houden hele gesprekken, zo te horen. Lastig om voor te stellen dat er hierna best een heel droog voorjaar kan komen, zoals twee jaar geleden, toen de groei van het gras in de weien vertraagd werd door droogte en kou, tot voorbij Pasen. Op de uitvalswegen vanuit het dorp is het al een drukte van belang. Er is weinig te merken meer van enige terughoudendheid na de pandemie. Ik kijk weer eens om me heen. Stralend in het oosten staat nog steeds daar de planeet Venus. De ster Wega is verdwenen. Wel wordt er aan de horizon een teer grijsblauw licht zichtbaar. Dan verstijf ik plotseling. Roep Nantske naast me. De koplampen van een auto duiken van heel dichtbij op. Maar de automobilist slaat links af naar de boerderij van Harm van der Giezen. Ik ben inmiddels , terwijl mijn hart nog steeds op hol slaat van de schrik, op mijn keerpunt aanbeland, de ree van herenboerderij de Haver. Draai me om en ga op de terugweg.

Stormschade

Een hard, wit, licht verschijnt in het zuidoosten op de hoek van de Fraamweg. Het kan zijn dat het werk op een  bouwplaats begint. Daar is men bezig is aan het maken van een platform voor het zevende stel masten van de nieuwe hoogspanningsleiding. Bij helder weer zie je ze wit glinsterend al op de grond klaar liggen. Een kleine dertig meter kan ik op de terugweg voor me uitkijken. Liefkozend duwt de wind zachtjes in mijn nek. Het is bijna strelen. Hardnekkig lang blijft een eend in het Boterdiep tegenover de Haver snateren, tot irritant aan toe. Bij de zoveelste keer dat ik me omdraai ontdek ik in de omgeving van de bouwplaats bij de Fraamweg een tweetal zwaailichten. Mogelijk vrachtwagens met grond. Ik ben inmiddels vlakbij de hoek voor het laatste stuk. Moet af en toe naar onze hond fluiten die wat zielig oogt na de batterij medicijnen die ze gisteren voorgeschreven heeft gekregen omdat haar darmflora ernstig in de war is. Ze krijgt nu ook aangepast voer. Het blijkt te werken. Ik ben niet meer zoals de afgelopen nachten drie of vier keer met haar naar buiten gemoeten. Wel heb ik om een andere reden wakker gelegen. Onze kelder lekt stevig . Water sijpelt binnen door scheuren veroorzaakt door de aardbevingen van de laatste tijd. Iedere dag moeten we daar met een waterstofzuiger aan het werk om de boel droog te houden. En  vraag ik me af, die vraag zal wel meerdere aardbevingsslachtoffers op de lippen branden. Wat zal bij inspectie de IMG van de nieuw scheuren zeggen: ‘Beste mensen, dit is het gevolg van storm- en wateroverlast. Daar kunnen we echt niks aan doen. Volgende scheur, graag. ………………………( wordt vervolgd )

Iedere ochtend tussen 04u00 en 07u00 doet Kees Willemen, journalist en (politiek ) tekenaar uit Onderdendam (Gr.) een ‘Winkelhaakje ‘. Dat is een wandeling van ongeveer 25 minuten met zijn hond Nantske ( een elf jaar oude Golden Retriever –jachtlijn ) aan de oostkant van het Boterdiep in Onderdendam, een klein dorp van 595 inwoners , 14 kilometer ten noorden van de stad Groningen. Dit is al weer de zevende jaargang van ‘ De winkelhaak