Maatregelenpakket om gevolgen stijgende energieprijzen en aanhoudende inflatie te verzachten

DEN HAAG – Het kabinet neemt opnieuw aanvullende maatregelen om mensen met lage en middeninkomens tegemoet te komen voor de stijgende energieprijzen en de aanhoudende inflatie. Met name door de hogere energieprijzen kan de inflatie dit jaar flink oplopen tot 5,2%. De koopkracht daalt naar verwachting gemiddeld met 2,7%. Daarom verhoogt het kabinet de eenmalige energietoeslag naar 800 euro voor mensen met een inkomen rond bijstandsniveau. Ook wordt de btw op energie verlaagd van 21% naar 9% en gaat de accijns op benzine en diesel met 21% omlaag. Tot slot haalt het kabinet 150 miljoen euro dat bestemd was voor 2026 naar voren om huishoudens met een laag inkomen te helpen bij het nemen van energiebesparende maatregelen. Dit schrijven de ministers Van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid), Kaag (Financiën), Schouten (Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen), Adriaansens (Economische Zaken en Klimaat), Jetten (Klimaat en Energie) en staatssecretaris Van Rij (Fiscaliteit en Belastingen) in een brief aan de Tweede Kamer.

De koopkracht van Nederlanders staat al langer onder druk door de stijgende energieprijzen en aanhoudende inflatie. De verschrikkelijke oorlog in Oekraïne komt daar nu bovenop. Miljoenen mensen moeten huis en haard verlaten op zoek naar een veilig onderkomen. Deze situatie heeft ook op economisch vlak gevolgen. Hoewel veel nog onzeker is, is het duidelijk dat Nederlandse huishoudens achteruit gaan in hun besteedbaar inkomen. Het CPB constateert dat met name mensen met lage inkomens risico lopen door de stijgende prijzen. Daarom voelt het kabinet de noodzaak om nog dit jaar aanvullende maatregelen te nemen.

Verhoging eenmalige energietoeslag lage inkomens

Eind 2021 maakte het vorige kabinet bekend 3,2 miljard euro te steken in een verlaging van de energiebelasting. Ook werd een eenmalige energietoeslag van ongeveer 200 euro per huishouden aangekondigd om de gevolgen voor mensen met een inkomen rond bijstandsniveau te verzachten. Dat geldt ook voor ouderen met lage inkomens. Deze eenmalige regeling wordt nu verhoogd naar 800 euro per huishouden. Het kabinet en gemeenten streven ernaar om de toeslag zo spoedig mogelijk aan huishoudens uit te keren.

Verlaging btw op energie en accijns op benzine en diesel

Het kabinet wil de btw op energie (aardgas, elektriciteit en stadsverwarming) vanaf 1 juli dit jaar voor een halfjaar verlagen van 21% naar 9%. Door deze maatregel daalt de energierekening (voor een huishouden met een gemiddeld verbruik) in dit half jaar met ongeveer 140 euro. Daarnaast stelt het kabinet voor om ook de accijns op benzine en diesel per 1 april 2022 tot het einde van het jaar te verlagen met 21%. Dat betekent voor benzine een verlaging van 17,3 cent per liter en voor diesel 11,1 cent per liter.

Meer geld voor energiebesparende maatregelen huishoudens

Het vorige kabinet besloot eind vorig jaar om 150 miljoen euro vrij te maken om huishoudens te helpen bij het verduurzamen van hun woning. Daar komt nu 150 miljoen euro bovenop om extra energiebesparende maatregelen te nemen. Ook wordt er budget vrijgemaakt voor een ondersteunende campagne om mensen meer bewust te maken van de mogelijkheden voor energiebesparende maatregelen.

Caribisch Nederland

Om het effect van de stijgende energieprijzen ook in Caribisch Nederland te dempen wordt 5 miljoen euro beschikbaar gesteld. De invulling hiervan wordt zo spoedig mogelijk uitgewerkt.

Kostendekking

Het tijdelijke maatregelenpakket heeft gevolgen voor de begroting. Met dit extra pakket is in totaal 2,8 miljard euro gemoeid. Het kabinet hecht er grote waarde aan dat de maatregelen goed gedekt worden. Deze dekking is belangrijk zodat de rekening niet wordt doorgeschoven naar toekomstige generaties. Het kabinet gebruikt onder meer de extra gasbaten om het pakket te bekostigen. Ook maakt het kabinet gebruik van overgebleven middelen uit de Brexit Adjustment Reserve (BAR). Daaruit is maximaal 364 miljoen euro beschikbaar.