Onderdendam ( Gr. ) Maandag 13 Juni 2022, 05u30 ( Zomertijd ):

“ W- wind. Windkracht 2. Maar gedeeltelijk helder. In het noorden en noordoosten torenen hoge wolken diep de hemelkoepel in. In het zuiden en westen hangen brede wolkenbanken vanaf de horizon. De randen ervan zijn niet scherp omlijnd maar gaan over in dunne, nevelige flarden. Stukken wolk drijven vandaar richting het oosten. Daar is een groot gat in de bewolking gevallen. De weerschijn van een opkomende zon zo te zien. Een dunne streep gloeiend, felgeel  licht weet zich door de wolken heen te werken. De omgeving ervan neemt voortdurend andere kleuren aan. Goudachtig bruin ogen de wolken vlakbij die zonnespleet. Hoe verder je daarvan weg kijkt, des te blauwer verschiet de kleur. Maar kom je hoger in de hemelkoepel, dan kleuren loshangende wolken bijna zwart. Kijk ik naar het zuiden, hult de hemel zich in een waterig blauw. Duizelend van al die verschillende kleuren sta ik met open mond te kijken vanaf het hoogholtje, het houten bruggetje over het Boterdiep. Zoveel kleuren. Dan wat anders. Ik kijk eens achterom waar precies het koeren van een houtduif [ Columba palumbus L. ] vandaan komt. Hij zit ineengedoken precies op het gevelpuntje van het huis van mijn linkerburen, Haike en Miranda. Rechts aan de overkant reageert een tweede duif in de bomen op de speelwei van de familie Biermasz. In de wilgenstruik aan de overkant laat een graspieper [ Anthus pratensis L. ] van zich horen. Of onder die struik de futen [ Podiceps cristatus L. ]  nog de nacht doorbrengen, weet ik niet. Wel zag ik gister namiddag een ouder met een kuiken op haar rug in de buurt van de struik rondzwemmen. Heel behoedzaam, alsof ze ieder moment weer onder de struik wilde wegduiken. Rechts naast de brug staat aan de Bedumerweg- kant een struik gele lissen [ Iris pseudacorus L. ]  al een kleine maand in bloei. Het is zo’n vertrouwd onderdeel van de waterkant geworden, dat ik er altijd over heen gekeken heb. Zoiets gebeurt. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor de pony’s die al zo lang in de weitjes aan de overkant staan. Dat ik vanochtend even dacht dat ze weg waren. Maar ze lagen gewoon op de grond te slapen in een smal afgezette ruimte op het derde weitje van de familie Biermasz. De kleine karekiet [ Acrocephalus scrpaceus L. ] verbreekt mijn gepeins over mijn haperend waarnemingsvermogen. Er wordt een sierlijk, lang liedje gezongen in de rietkraag links aan de overkant. Een kokmeeuw [ Larus ridibundus L. } komt vanuit het zuiden deze kant op. Op twintig meter hoogte, vliegt hij over me heen. Blijft de loop van het kanaal volgen, verder het dorp in. Zijn schaduw zie ik op het water voorbij glijden , juist op het moment dat een meerkoet [ Fulica atra L. ]  deze kant op komt zwemmen, Die laat  een uitgerekte V als spoor op het oppervlak achter. Voldoende gezien. Met Nantske aan de lijn ga ik het bruggetje af. Op het schelpenpad gaat onze hond uitgebreid snuffelen aan de plek waar een dode kauw [ Corvus monedula L. ]  heeft gelegen , die versleept is naar de berm van de ree hiernaast . Een cyperse kat loopt daar rond , terwijl onze hond niets doorheeft en rustig doorsjokt. Ik zet de eerste stappen op mijn wandelpad.

Katten…

In de verte verkast een kraai [ Corvus corone L. ] van de ene meidoornstruik naar de andere. In het noordoosten loopt een zwarte kat langs de rietkraag waar karekieten huizen. Volgens Vogelbescherming Nederland sterven in het broedseizoen veel jonge kuikens door huiskatten die thuis gewoon kattenvoer hebben staan: ‘ Jaarlijks worden 18 miljoen vogels gedood door deze schattige pluizenbollen, en dat zou voorkomen kunnen worden. Het broedseizoen is in volle gang. Jonge vogels sterven vaak een vroege dood doordat ze door katten worden aangevallen. Dat moet stoppen, vindt de Vogelbescherming. “18 miljoen vogels worden jaarlijks gepakt door een kat”, zegt Marc Scheurkogel van de Vogelbescherming. “Wij maken ons hier zorgen over. Het gejaag moet stoppen, vindt ook de Bond van Friese Vogelwachten (BFVW). Met de campagne ‘Kuikens in het land, poes in de mand’ hoopt de bond katten- baasjes zover te krijgen dat ze hun katten ’s nachts  binnenhouden, legt Titus Sijmonsma van de BFVW uit .De populaties van huis-, tuin- en keukenmusjes, koolmeesjes en weidevogels lopen namelijk snel terug, laat Scheurkogel van de Vogelbescherming weten. Allemaal zijn ze niet veilig voor de kattenklauwen. “Mensen met een kat moeten hun verantwoordelijkheid nemen”, vindt ook Scheurkogel. “Een kat kan in het broedseizoen beter binnen blijven.” Daar sluit stadsecoloog Diny Tubbing zich bij aan. “Mensen zouden moeten nadenken over wat ze met hun kat doen in deze tijd.” Ze legt uit dat vogels in de broedperiode erg kwetsbaar zijn. “Daar kunnen we als mensen rekening mee houden door de katten ’s nachts binnen te houden. In Australië is het bijvoorbeeld al heel normaal dat katten in de avond binnen zijn.” Bovenstaande , zich soms herhalende citaten komen van de website van RTL- nieuws, d.d. 22 april 2021. We zijn nu een jaar verder maar nog steeds, kom ik op mijn wandelingen ’s ochtends heel vaak katten tegen.. Ik ben op het eerste stuk vlak bij de plek waar het pad naar rechts afslaat richting Bedum. De ‘ huis’-kraai,  die ik herken aan zijn forse gestalte zit in de top van de eerste meidoorn [ Crataegus monogyna L. ] en zodra ik dichterbij kom, vliegt hij op en landt in de wei rechts. En direct komt zijn partner hem achterna vliegen. In mijn linkerooghoek zie ik een blauwe reiger [ Ardea cinerea L. ] over het derde perceel van Voorheen Jarco Rozeboom zeilen. Zonder een kreet te slaken. Ik sla de hoek om en kuier naar het zuiden.

Nog niet de goede cadans

De ‘ huis’- kraai is inmiddels opnieuw verkast. Nu naar de eerste essen- stobbe. En de partner schuift mee. Het trekt de aandacht van mijn hond die even jolig naar de vogels blaft. Ik kijk nog eens uitgebreid om me heen. Over de Bedumerweg rijdt een  truck met oplegger van transportbedrijf Wolter Koops het dorp uit richting Bedum. Een zware bons klinkt. De oplegger stuitert over de valse til, een verhoging in het wegdek, die de dorpsgrens markeert. Het is kwart voor zes. Als de bewoners van dit stukje Bedumerweg nog niet wakker zijn, zijn ze dat nu. Het is de vloek van het zware verkeer dat nog steeds het dorp teistert. Idioot dat daar politiek zo weinig aandacht voor is, want het gaat maar door. Lekker racen door een dorp met zeer nauwe straten. Laat ik me maar niet kwaad maken.  Chagrijn voor zessen werkt bij mij de hele dag door. In de verte zie ik op het opgeruimde stuk van de wei links een stipje. Twintig meter verder wordt duidelijk dat de rechtopstaande vorm een haas [ Lepus europaeus L. ]  is. Hij zit op zijn achterpoten en kijkt rustig onze kant uit . Dan, wij zijn, onze hond en ik , nog maar veertig meter van hem vandaan, huppelt hij met een paar sprongen weg. Steekt dan pardoes het pad over en verdwijnt in het hoge gras van de berm. Nantske reageert totaal niet. Wellicht is ze wat suf, niet helemaal lekker. Vannacht is de Geliefde er twee keer uitgeweest omdat de hond diarree had. Wel gaat zij uitgebreid  rondsnuffelen als we de plek bereiken waar de haas gezeten heeft. Vanaf de waterzuivering trekken vijf kraaien het land in op vijftien meter hoogte. Een volgende kraai kruist de baan van het groepje in tegenovergestelde richting. Iets bruins schiet door  de wei links. Een tweede haas rent nu keihard door het daar opgestapelde gras, steekt de weg over en verdwijnt in de wei achter de ree. Die is ook van Harm van der Giezen. En ook in dat perceel ligt het gemaaide gras tegen de grond om te drogen voordat het ingekuild gaat worden. Ik hoef me inmiddels niet meer af te vragen waar de vaste fietsers blijven die me voor zessen altijd passeren. De Wielrenner met de Gele Rugzak om zie ik al van verre aankomen. Nog steeds heeft hij zo te zien niet de goede cadans te pakken. We groeten en ik zie hem zich verbijten op de trappers. Ik draai me om , want hij passeerde me vlakbij mijn keerpunt, de ree van de Haver. Ik ga op de terugweg. Nantske blijft keurig een meter of vijf voor me lopen .

Laagste van Europa

Vanuit het westen komen nu wel erg donkere wolken deze kant op. Ze steken scherp af tegen de lichtblauwe wolkenbank in het noorden. Lijken ook een andere samenstelling te hebben. Houden we het droog? Af en toe kijk ik half over mijn schouder. Dan komt iemand in de verte de bocht omrijden van wie ik verwacht dat hij zou komen, Vijf minuten later passeert de Onbekende Fietser 7.0. die me groet met een vrolijk ‘Morgen ‘. Perfect gearticuleerd. Je kan zelfs de R horen rollen. De meeste mensen, ik ook , slikken hem half in. De eerste bus naar Groningen van 6u01 rijdt via de Middelstumerweg het dorp in. Die weg wordt vanaf 20  Juni -29 Juli afgesloten voor verkeer. Dus ook voor busverkeer. De wegbeheerder, de provincie, heeft wel vergeten alternatief vervoer te regelen. Dagelijks stappen er zeker vijftig passagiers hier op  om naar school, studie of voor een boodschap naar Bedum of de stad Groningen te gaan.  In voorgaande gevallen reed er altijd een busje de gewone dienstregeling vanaf de haltes in Onderdendam naar het Bedumerbos. Daar kun je dan op Lijn 61 stappen. Nu is er van zo’n busje geen sprake. Een raar soort vergeetachtigheid van de provincie.Toch weer gemopper op de vroege ochtend. Niet alleen daarover. Alleen ik wil niet meedoen met al die commentatoren die overigens terecht hun staf hebben gebroken over het optreden van protesterende boeren afgelopen vrijdag. Die met hun trekkers voor het huis van de minister van Natuur en Stikstof , Christianne van der Wal stonden. Kennelijk konden deze boeren het nog wel hebben. Rijden op trekkers van twee à drie ton. Verstoken  momenteel onnodig diesel die vandaag  2, 102 euro per liter kost. Het gaat mij bij die boerenacties  om iets anders. Al meer dan tien jaar konden boeren zien aankomen, dat het met de grote aantallen vee mis zou gaan. Ons land is daar domweg te klein en te druk bevolkt voor. Toch heeft de sector er op gerekend dat men met wat modernisering wel op de oude voet verder zou kunnen. Bovendien lijdt de boerensector een beetje aan zelfoverschatting. Het geld wat daar verdiend wordt , en zeker in de veehouderij, is een fractie van wat landelijk door ondernemers wordt verdiend. Bovendien lijken boeren hun ogen te sluiten voor het feit dat niet zij, maar de veevoeder-, kunstmest en gewasbeschermingproducenten, de slachthuizen en de zuivelindustrie degenen zijn, die een behoorlijke veer moeten laten. En die dat ook kunnen hebben. Boeren kunnen domweg anders gaan boeren. Maar de industrie erom heen stijft hen in hun angst voor verandering. Het is werkelijk niet te begrijpen dat in een land dat zich op de borst klopt vooruit te lopen op agrarisch gebied er nog voor geen 5% biologisch geboerd wordt. Het laagste percentage  van Europa . Misschien moet het bestuur van de sector maar eens na gaan denken hoe dat komt. En zich eerst eens grondig gaan schamen.  In plaats van boeren dure milieuvervuilende  diesel te laten verstoken bij het blokkeren van openbare wegen …………………………………..( wordt vervolgd

Iedere ochtend tussen 04u00 en 07u00 doet Kees Willemen, journalist en (politiek ) tekenaar uit Onderdendam (Gr.) een ‘Winkelhaakje ‘. Dat is een wandeling van ongeveer 25 minuten met zijn hond Nantske ( een elf jaar oude Golden Retriever –jachtlijn ) aan de oostkant van het Boterdiep in Onderdendam, een klein dorp van 595 inwoners , 14 kilometer ten noorden van de stad Groningen. Dit is al de zevende jaargang van de ‘De winkelhaak.