Onderdendam (Gr. ) Maandag 27 Juni 2022, 05u35 ( Zomertijd ):

“ZO- wind. Windkracht 1. Maar feitelijk windstil. Zwaar bewolkt. Een egaal grijs wolkendek hangt boven het land. Er valt maar heel weinig nuance te bekennen in dat grijs. Het lijkt erop alsof de hemelkoepel met grote haast is behandeld door een stucadoor die even wat aardbevingsschade visueel moest wegwerken. Veel goedkope grauwheid dus . Alleen in het noordwesten is door een smalle , horizontale scheur de achterliggende lucht te zien, heel licht oranje van kleur. Op het spitse dak van de dertigerjaren woning van mijn buurman Jacob Sturing zit een volwassen kraai [ Corvus corone L. ], die ik herken als een van de zogenaamde ‘Huis ‘- Kraaien. De  vogelfamilie die ik al jaren volg. Hij zit doodstil. Maar laat een laag grauwend geluid horen : ‘ Mroakg…mroakgh…mroakgh…mroakgh…’.Zijn partner reageert , hoewel ik niet onmiddellijk kan zien waar die precies uithangt. Met onze hond Nantske ben ik net gearriveerd op het hoogholtje, het houten bruggetje over het Boterdiep, het kanaal tegenover ons huis. Dan zie ik in de schemering iets zwarts hoppen van de ene naar de andere lantaarnpaal. Een zwarte schaduw die terugschreeuwt. De kraaien roepen nog een paar keer tegen elkaar. Dan verdwijnt de ‘ partner ‘ in onze achtertuin. Een houtduif [ Columba palumbus L. ] zit te koeren in de top van een van de bomen op de speelwei van de familie Biermasz. Een van de hanen van mijn buurvrouw Marijn Sturing begint te kraaien. Het blijft stil daarna. Het is een vreemde stilte. Want het is maandagochtend, de nieuwe werkweek begint. Het zou nu druk moeten zijn Maar ik heb nog geen auto gezien. Het kanaal ligt er leeg bij. Geen watervogel kan ik ontdekken, waar ik ook kijk. Naar beneden dan maar, het bruggetje af.  Beneden valt meteen op dat de Grote , Gele Treurwilg [ Salix babylonica etcetera L. ]  weer blaadjes laat vallen. Het houten plankier op de begane grond is bezaaid met dorre , lansvormige blaadjes, geel van kleur. Terwijl we richting mijn wandelpad lopen, passeert een meter van ons vandaan op de ree van Annemarie de Haan een lapjeskat. Onze hond heeft werkelijk niets in de gaten, terwijl ze de kat moet kunnen ruiken. Is ze nog niet wakker? Twee maal zijn we, Geliefde en ik,  er vannacht rond drieën uit geweest omdat ze opnieuw last heeft van diarree. Maar Nantske lijkt op dit moment meer interesse te hebben in het Kweekgras [ Elytrigia repens L. ] in de berm. Haar buik is van slag. Gretig hapt ze in de stroeve bladeren die stug aanvoelen en wanneer je ze onder de microscoop legt , minieme haartjes bevatten, die de maagwand irriteren zodat ze  gaat overgeven. En zo ingeslikt, dood haar kwijtraakt. Ik zet mijn eerste stappen op mijn wandelpad.

In kleine stukjes gehakt…

Sta meteen oog in oog met een dikke haas [ Lepus europaeus L. ],die me even aankijkt, me dan zijn rug toekeert en de wei van Annemarie de Haan uithuppelt, richting het perceel rondom haar keet. Daar staat het gras inmiddels al weer zo hoog , dat de haas er helemaal in verdwijnt. In de berm valt mijn oog op een grote smeerwortelplant [ Symphytum officinale L. ] met schitterende , roomwitte bloemen. Aan die kant van mijn pad zijn de smeerwortelplanten blijven staan Links tegen de Oostersloot aan is de berm volledig kaal geklepeld. Alle wilde planten, verdord fluitenkruid [ Anthriscus Sylvestris L. ] , de niet giftige Berenklauw [ Heracleum sphondylium L. ], die vroeger zelfs als varkensvoer werd geoogst , Smalle Weegbree [ Plantago lanceolata L. ] , een imposante Veldzuring- plant [  Rumex acetosa L.] en tien smeerwortelplanten zijn in kleine stukjes gehakt en het verhakselde plantenmateriaal  is niet,  zoals de afgelopen jaren met de gemeente is overeengekomen,  afgevoerd. Dit om de berm niet nog voedselrijker te maken dan hij al is. Vlinders zijn laat dit jaar. En de langzame bloeiers in deze  berm zouden in dit geval goed van pas zijn gekomen. Maar iemand kan dat kennelijk weinig schelen.   Aan de overkant van de sloot is de hele begroeiing ook weg gemaaid . Die ligt voor een deel in het water. Begroeiing die juist broodnodig is op dit moment om de kuikens van wilde eenden te laten schuilen tegen blauwe reigers en andere predators. Hier is duidelijk iemand bezig geweest , die op eigen gezag besloot dat de berm [ Gemeentelijk eigendom , en dus van ons allen ] naar zijn idee onder handen moest worden genomen. Dat is wel heel  onoordeelkundig gebeurd.  Blijf er met je vingers vanaf als je niet weet wat er staat en alles maar tot onkruid bestempelt. Dat wordt weer zoeken naar de mogelijk dader. Niet door mij maar door de bezitter van de grond, de gemeente het Hogeland. Mijn ergernis probeer ik te dempen, Ik heb geen zin in een chagrijnige start van de dag. Maar telkens komt de woede weer terug. En het landschap, dat dit allemaal lijdzaam heeft zien gebeuren, doet ook geen mond open. Ook niet de ‘Huis’- kraai ‘, die inmiddels op de hoek in de top van de meidoornstruik [ Crataegus laevigata L. ] zit en stoïcijns  om zich heen blijft kijken. Zelfs wanneer ik vlakbij passeer. Pas op het laatste moment vliegt hij op en verkast naar het volgende stuk van het pad. Zijn partner vliegt hem achterna en landt een stuk verder in de tweede meidoornstruik. Dat zie ik als ik de hoek ben omgeslagen en zicht heb op het lange stuk met zijn vele haakse bochten.

Voor lief nemen

Ik heb nog geen tien meter gelopen of ik tel al acht zwarte wegslakken [ Arion ater L. ]. Die kruipen vanuit de berm naar de overkant van het pad. De berm, voel ik , is nog behoorlijk vochtig door buien die ik rond een uur of vier heb gehoord toen ik nog wakker was. Maar nu is het droog. ‘Klabam ..’, het luchtperskanon in het zuidoosten laat wel erg vroeg van zich horen.. Op een rijtje zitten een tiental kraaien op het dak van de ligboxenstal van Harm van der Giezen. En er fladderen er wat rond boven de volgepakte kuilsilo’s . Maar geen van die vogels reageert op het knallen. Elders hoor ik achter de boerderij ook geen opvliegende vogels. Het lijkt wel dat ze het knallen volstrekt voor lief nemen. Nantske reageert ook niet meer , terwijl ze vorig jaar nog na iedere knal buitengewoon zenuwachtig werd, en het liefst omkeerde. Terwijl er zich geen enkele vogel meer de lucht in waagt, arriveer ik in doodse stilte op mijn keerpunt, de ree van herenboerderij de Haver. Roep onze hond en ga op de terugweg.

Reuzenkever

Over het Jaagpad vanaf  Fraamklap komt heel voorzichtig een melktankauto van Friesland Campina deze kant opgereden om bij Sieb –Klaas Iwema melk op te halen. De tankauto kan overigens niet doorrijden door het dorp richting Bedum. Het eindpunt , de draaibrug voor het huis van de familie Biermasz  is afgesloten voor auto’s . Hij rijdt dus na afloop weer terug naar Fraamklap. Twee kraaien vliegen me tegemoet een meter of zes boven de wei rechts , gaan richting het zuiden. Het spat. Er vallen heel voorzichtig nieuwe regendruppels. Dat blijft zo tot ik achterom kijk en een fietser zie aankomen. Dat kan alleen maar de Onbekende Fietser 7.0. zijn. Hij zit rechtop zijn fiets. Knikt , roept ‘ Morrrge…’. Heeft het kennelijk warm gekregen. Zijn jackje staat open . En daaronder is een groen T-shirt te zien. In het noordoosten, ergens op het land van Sieb- Klaas Iwema begint een scholekster [ Haematopus ostralegus L. ] een salvo van geluiden af te geven, die qua ritme steeds sneller worden. Een tweede scholekster reageert ergens in het noorden. Dan al rellend met steeds snellere geluiden lijken ze tegen elkaar op te bieden. Als rappers die een battle doen. Heel hoog in de lucht, minstens zeventig meter komt een jonge blauwe reiger [ Ardea cinerea L. ] over . De bewolking scheurt, een enkele lichtstraal glipt door de scheur naar beneden en treft op de weg naar Kantens een melktankauto. Die licht stralend op in de grauwe omgeving. Je ziet eigenlijk  alleen een door zon verlichte tank heel traag voortkruipen. Als een vreemd soort Reuzenkever in een zwijgend landschap. Het spat nog steeds, maar nu vallen die druppels steeds frequenter en ontwikkelt de bui zich tot een serieuze zomerregen. Hoog door de lucht, ik schat op negentig meter hoogte, schiet een torenvalk [ Falco tinninculus L. ] voorbij . Even maakt mijn hart een vreugdesprongetje. Dit is nog maar de derde keer dit jaar dat ik hier een torenvalk zie. Maar aan alles is te zien dat hij weinig zin heeft om hier lang te blijven. Ik sla de hoek om voor het laatste stuk.

Trots

Het wordt een gekke dag,vrees ik wanneer ik een moment denk aan wat er allemaal staat te gebeuren vanmorgen. De radicale boerenactiegroep Farmers Defence Force [ FDF ]  dreigt bijvoorbeeld opnieuw het land lam te leggen met verrassingsblokkades. Langzamerhand vraag je je af waarom de overheid deze groep die intimidatie en onzekerheid zaaien als strategie hanteert, gewoon zijn gang laat gaan. Zo vriendelijk is ze meestal niet tegen andersoortige demonstranten, zoals klimaatactivisten. Een merkwaardige vorm van rechtsongelijkheid.. Soms vraag ik me af wat de ingezette tractoren langzamerhand van dit alles moeten denken. Gebouwd om zware  grond toch nog te kunnen bewerken zoals de klei waar ik iedere dag op wandel. Nu gebruikt als wapen om ‘’dood en verderf ‘  te zaaien. Als ik een tractor was, zou ik langzaam het bijltje er bij neergooien. Trekkers  hebben ook hun trots…………………………………………….( wordt vervolgd )

Iedere ochtend tussen 04u00 en 07u00 doet Kees Willemen, journalist en (politiek ) tekenaar uit Onderdendam (Gr.) een ‘Winkelhaakje ‘. Dat is een wandeling van ongeveer 25 minuten met zijn hond Nantske ( een elf jaar oude Golden Retriever –jachtlijn ) aan de oostkant van het Boterdiep in Onderdendam, een klein dorp van 595 inwoners , 14 kilometer ten noorden van de stad Groningen. Dit is al de zevende jaargang van de ‘De winkelhaak.